Γράφει ο Σπύρος Ριζόπουλος
Follow @Sp_Rizopoulos
Χθες βράδυ σε σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου, ο Τσίπρας μαζί με τον Κατρούγκαλο και τον Κουρουμπλή συζήτησαν για δυο πολύ βασικά θέματα: τη Συνταγματική Αναθεώρηση και το νέο εκλογικό νόμο. Μάλιστα, όπως διαρρέεται από το Μαξίμου την πρόταση της κυβέρνησης για τη συνταγματική αναθεώρηση θα την παρουσιάσει, ο πρωθυπουργός στις 24 Ιουλίου, ημερομηνία που ασφαλώς επιλέχθηκε για συμβολικούς λόγους, καθώς συμπίπτει με την ημέρα εορτασμού της αποκατάστασης της Δημοκρατίας στην χώρας.
Ο Τσίπρας, είτε το κάνει για να αλλάξει την «ατζέντα» από τα οικονομικά όπου εκεί χάνει, είτε γιατί πραγματικά πιστεύει πως η χώρα θέλει ένα νέο Σύνταγμα, το να παίρνει η κυβέρνηση την πρωτοβουλία για συνταγματική αναθεώρηση είναι στη σωστή κατεύθυνση. Μένει ασφαλώς να δούμε το περιεχόμενο της πρότασης για να αξιολογήσουμε και τις πραγματικές προθέσεις του πρωθυπουργού.
Ξεκαθαρίζω πως το μείζον σε μια τέτοια αναθεώρηση είναι η θέσπιση Συνταγματικού Δικαστηρίου και όχι όλα αυτά που συζητούνται επιφανειακά και για λόγους ψευτοεντυπώσεων, όπως το αν θα έχουμε 200 ή 300 βουλευτές, λες και ο αριθμός από μόνος του θα είναι αυτός που μπορεί να επιλύσει το οποιοδήποτε πρόβλημα μέσα στα αδιέξοδα που βρίσκεται η χώρα.
Το Συνταγματικό Δικαστήριο, όταν το πρότεινε πριν 10 χρόνια ο Κώστας Καραμανλής, κανένας σχεδόν δεν κατάλαβε την αξία ενός τέτοιου εγχειρήματος, εκτός από ορισμένους που έχουμε ζήσει από μέσα το πολιτικό σύστημα των ΗΠΑ και ξέρουμε πάρα πολύ καλά τι προβλήματα λύνει ένας τέτοιος θεσμός και πόσο πολύτιμος είναι για μια ευνομούμενη πολιτεία δικαιωμάτων και υποχρεώσεων. Αυτό ο Καραμανλής το γνώριζε άριστα αλλά ήταν πολύ μόνος.
Τα όσα έχουμε ζήσει τα τελευταία χρόνια πιστεύω πως θα έχουν κάνει περισσότερους να αντιληφθούν την αξία της λειτουργίας ενός Συνταγματικού Δικαστηρίου. Διότι ο καθένας μας μπορεί να έχει την άποψή του για το τι είναι συνταγματικό και τι όχι, αλλά αυτό θα πρέπει να υπάρχει ένας εξειδικευμένος και εξουσιοδοτημένος θεσμός για να αποφαίνεται με εγκυρότητα, οριστικά και αμετάκλητα.
Νομικός δεν είμαι αλλά σε μια χώρα που προσδιορίζονται δίκες για μετά το 2020 αλλά οι τραπεζικοί λογαριασμοί ενός πολίτη μπορούν να «παγώσουν» μέσα σε 24 ώρες, μάλλον πρέπει να ξαναδούμε ποιες είναι οι συνταγματικές υποχρεώσεις και ποια τα συνταγματικά δικαιώματα ώστε και οι πρώτες να εκπληρώνονται και τα δεύτερα να προστατεύονται.
Αυτή τη λειτουργία δεν μπορούν να τη φέρουν σε πέρας οι Ανεξάρτητες Αρχές που έχουν δείξει πλέον πως δεν μπορούν να κάνουν και πολλά πράγματα. Ούτε είναι αυτός ο ρόλος του Συμβουλίου της Επικρατείας, το οποίο θα μπορούσε ενδεχομένως να απορροφηθεί συν τω χρόνω ως τμήμα του Συνταγματικού Δικαστηρίου. Γράφω απλά μια σκέψη χωρίς να είμαι ειδικός…
Ωστόσο και μια σειρά απαιτήσεων των δανειστών, όλα αυτά τα χρόνια, θα είχαν πολύ διαφορετική αντιμετώπιση εάν υποβάλλονταν στη βάσανο της εξέτασης από ένα Συνταγματικό Δικαστήριο και οι δανειστές θα το ήξεραν αυτό. Τέλος, ακόμη και η προσφυγή στις κάλπες και το εκλογικό σύστημα θα μπορούσαν να έχουν τύχει μιας ορθολογικότερης θεσμικής κατοχύρωσης στο Σύνταγμα ώστε να μη χρησιμοποιούνται κατά το δοκούν από την εκάστοτε κυβέρνηση τόσο ο χρόνος διεξαγωγής των εκλογών όσο και ο εκλογικός νόμος.
Σε μια κοινωνία πρέπει να υπάρχουν κανόνες που θα γίνονται σεβαστοί απ’ όλους, καθώς όλοι θα εμπιστεύονται αυτόν που τους φτιάχνει. Το πολιτικό σύστημα έχει χάσει πλέον αυτή την αξιοπιστία, οι θεσμοί δυσλειτουργούν και οι πολίτες δεν εμπιστεύονται πλέον τίποτα και κανέναν. Έτσι, δεν μπορούμε να πάμε πολύ μακριά. Το Συνταγματικό Δικαστήριο θα μπορούσε να δημιουργήσει μια νέα θεσμική πραγματικότητα που θα χαίρει της εμπιστοσύνης των πολιτών και του σεβασμού των κυβερνήσεων.
Τουλάχιστον να μη χαθεί η δεύτερη ευκαιρία.
