Ο κορωνοϊός έχει εξελιχθεί σε πολλά περισσότερα από μία θανατηφόρα πανδημία, καθώς έχει διακόψει την οικονομική δράση και έχει επαναφέρει την οικονομία σε χειρότερα επίπεδα από την Μεγάλη Ύφεση. Καθώς η εξάπλωση του ιού επιβραδύνεται και οι κυβερνήσεις αρχίζουν να ξαναχτίζουν, αντιμετωπίζουν μια άλλη δύναμη που σαρώνει στον δρόμο της: την οικονομική απομόνωση.
Του Henry Paulson, πρώην υπουργού Οικονομικών των ΗΠΑ
Σε περίπτωση που οι κυβερνήσεις παγκοσμίως εφαρμόσουν την τακτική της οικονομικής απομόνωσης θα τεθεί σε κίνδυνο η ανάκαμψη, αλλά και η οικονομική και κοινωνική σταθερότητα. Ο κόσμος έχει ευημερήσει λόγω της παγκοσμιοποίησης. Αλλά ακόμη και πριν από την πανδημία, η ισορροπία είχε ξεκινήσει να στρέφεται προς τις κλειστές οικονομίες. Τώρα, η ύφεση, η αυξανόμενη ανεργία και η αποτυχία της Κίνας να χειριστεί με διαφάνεια το ξέσπασμα του κορωναϊού ενισχύουν αυτές τις φωνές.
Οι έντονες μάχες είναι βέβαιο ότι θα διεξαχθούν στο εμπόριο. Οι πολυεθνικές εταιρείες θα διασφαλίσουν ότι δεν θα βασίζονται πλέον σε μία χώρα για να προμηθεύονται κάθε απαραίτητο στοιχείο. Κάθε χώρα θα πρέπει επίσης να προμηθεύσει ορισμένα εξαιρετικά σημαντικά ιατρικά προϊόντα στην εγχώρια αγορά. Σε μια ακραία κατάσταση, αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε αποσύνθεση ενός μεγάλου κλάδου σε μια εποχή που οι ΗΠΑ έχουν ήδη επιβάλει δασμούς σε χάλυβα και βιομηχανικά αγαθά για λόγους «εθνικής ασφάλειας». Οι κυβερνήσεις πρέπει να προστατεύσουν τις κρίσιμες αλυσίδες εφοδιασμού τους, ενώ παράλληλα πρέπει να προωθούν το ισχυρό εμπόριο και τις επενδύσεις σε όλους τους τομείς.
Ο τραπεζικός κλάδος παγκοσμίως δεν διαθέτει επαρκή κεφάλαια για να απορροφήσει τις επικείμενες μεγάλες πιστωτικές απώλειες και να παράσχει τον απαιτούμενο δανεισμό για την ενίσχυση της ανάκαμψης. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι το κεφάλαιο μπορεί να ρέει σε επιχειρήσεις που το χρειάζονται περισσότερο. Η αποσύνδεση της τεχνολογίας κινδυνεύει επίσης να προχωρήσει στη μετάβαση στην οικονομική απομόνωση. Η καινοτομία ευδοκιμεί σε ενοχλητικές, διασυνοριακές συνεργασίες. Όμως, η άνοδος των τεχνο-εθνικιστών είναι η φυσική ανάπτυξη μιας γενιάς τεχνολογιών, συμπεριλαμβανομένης της τεχνητής νοημοσύνης, που είναι εγγενώς πολλαπλών χρήσεων.
Οι ΗΠΑ μπορούν να ηγηθούν με επανεπένδυση στα διεθνή θεσμικά όργανα που έχουν επιδιώξει σε μεγάλο βαθμό να αποδυναμώσουν. Όταν η G20 συναντηθεί στη Σαουδική Αραβία τον Νοέμβριο, οι ηγέτες θα πρέπει να δεσμευτούν για τις αρχές της αγοράς και τη συμπληρωματική δράση για την υποστήριξη της οικονομικής ανάπτυξης. Αλλά αυτό δεν είναι αρκετό. Ένα βιώσιμο οικονομικό μέλλον απαιτεί ένα αποτελεσματικό σύνολο παγκόσμιων κανόνων για πρότυπα εμπορίου, επενδύσεων, πνευματικής ιδιοκτησίας και τεχνολογίας.
Οι κορυφαίες οικονομίες στην G20 πρέπει επίσης να αντιμετωπίσουν τον κίνδυνο σε ένα ευρύτερο φάσμα απειλών. Το γεγονός ότι δεν ήταν έτοιμοι για μια πολύ προβλέψιμη πανδημία θα έπρεπε να είναι ένα κάλεσμα αφύπνισης. Πρέπει να προετοιμαστούν για άλλους προφανείς κινδύνους όπως η τρομοκρατία, ο πόλεμος στον κυβερνοχώρο, η κλιματική αλλαγή και ο πυρηνικός πολλαπλασιασμός.
Ο κόσμος αντιμετώπισε πιο τρομακτικές προκλήσεις από τον κορανοϊό. Αλλά η ανάκαμψη – και το μέλλον – μπορεί να εξασφαλιστεί μόνο εάν οι μεγάλες οικονομίες συνεργαστούν. Οι στρατηγικοί ανταγωνιστές και οι αντίπαλοι αγωνίζονται να βρουν κοινό έδαφος ακόμη και όταν είναι προς το δικό τους συμφέρον. Αλλά δεν θα υπάρξει διαρκής ανάκαμψη εάν οι μεγαλύτερες οικονομίες, ειδικά οι ΗΠΑ και η Κίνα, δεν μπορούν να βρουν ένα λειτουργικό στρατηγικό πλαίσιο. Η παγκόσμια οικονομική τάξη δεν είναι τέλεια. Αλλά είναι πραγματικά πολύ μεγάλη και πολύ σημαντική για να αποτύχει.
FT: Henry Paulson: Save globalisation to secure the future
Απόδοση: Γιάννης Κουτρουμπής