Η φιλελεύθερη Ζουζάνα Τσαπούτοβα, σφοδρή επικρίτρια της κυβέρνησης της Σλοβακίας, κέρδισε με μεγάλη διαφορά στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών που διεξήχθησαν χθες Σάββατο και στο δεύτερο γύρο -στις 30 Μαρτίου- θα αντιμετωπίσει τον Ευρωπαίο επίτροπο Μάρος Σέφκοβιτς.
Η 45χρονη δικηγόρος κέρδισε το 40,55% των ψήφων έναντι 18,66% για τον Σέφκοβιτς, τον οποίο στηρίζει το κυβερνών κόμμα Smer- SD, σύμφωνα με τη στατιστική υπηρεσία της Σλοβακίας με καταμετρημένο το 99,88% των ψήφων. Η συμμετοχή ανήλθε στο 48,73%.
Σύμφωνα με την εταιρεία δημοσκοπήσεων Focus, η Τσαπούτοβα οδεύει στον δεύτερο γύρο των εκλογών με σαφές προβάδισμα και το 64,4% στην πρόθεση ψήφου, έναντι 35,6% για τον αντίπαλό της.
Ποια είναι η Ζουζάνα Τσαπούτοβα
Η 45χρονη είναι μια φιλελεύθερη δικηγόρος και ακτιβίστρια κατά της διαφθοράς. Η Τσαπούτοβα συμμετείχε στις αντικυβερνητικές διαδηλώσεις που ξέσπασαν μετά τη δολοφονία του 27χρονου ερευνητή δημοσιογράφου, Γιαν Κούτσιακ- που έκανε ρεπορτάζ για διασυνδέσεις Σλοβάκων πολιτικών με την ιταλική μαφία- και της μνηστής του. Οι μαζικές κινητοποιήσεις οδήγησαν τελικά στην παραίτηση της κυβέρνησης του πρωθυπουργού Ρόμπερτ Φίτσο και του αρχηγού της αστυνομίας. Η κυβέρνηση του Φίτσο παραμένει στην εξουσία, ωστόσο το κόμμα του Smer- SD εμφανίζεται να έχει πτωτική πορεία στις δημοσκοπήσεις.
Η Τσαπούτοβα, μια φιλελεύθερη φιλοευρωπαία, ανήκει στο μικρό κόμμα Προοδευτική Σλοβακία το οποίο δεν εκπροσωπείται στο κοινοβούλιο.
Η 45χρονη έγινε γνωστή πριν από ένα χρόνο, όταν ηγήθηκε της μάχης κατά μιας παράνομης χωματερής στην πόλης της. Τώρα λέει ότι στόχος της είναι να σταματήσει «την υφαρπαγή του κράτους από προσωπικότητες που κινούν τα νήματα παρασκηνιακά».
«Οι εκλογές είναι η πρώτη ευκαιρία για αλλαγή μετά τον περσινό φόνο και το ακόλουθο αίτημα των πολιτών για αξιοπρέπεια, δικαιοσύνη και τιμιότητα», τόνισε σε συνέντευξή της.
Την Τσαπούτοβα στηρίζει ο απερχόμενος πρόεδρος της Σλοβακίας, ο Αντρέι Κίσκα. «Η Τσαπούτοβα προσελκύει όσους τρομάζουν από τη διαφθορά και είναι δυσαρεστημένοι από μια κυβέρνηση η οποία θεωρούν ότι σκέφτεται τον εαυτό της και όχι το συμφέρον των πολιτών», εκτιμά ο Κέβιν Ντίγκαν- Κράουζε ειδικός για την Κεντρική Ευρώπη του Wayne University στο Ντιτρόιτ.
«Ο Σέφκοβιτς απηύθυνε έκκληση σε όσους είναι ικανοποιημένοι από την πρόοδο μιας χώρας, η οποία, σύμφωνα με πολλούς δείκτες, δεν τα πήγε και άσχημα την τελευταία δεκαετία», πρόσθεσε.
Την Πέμπτη απαγγέλθηκαν κατηγορίες εναντίον του Σλοβάκου επιχειρηματία Μαριάν Κότσνερ, ο οποίος φέρεται να διέταξε τη δολοφονία του Κούτσιακ, μια εξέλιξη που θα μπορούσε να επηρεάσει τις εκλογές. Ο Κότσνερ, ιδιοκτήτης πολλών εταιρειών, συνελήφθη τον Ιούνιο 2018 ως ύποπτος για απάτες. Παραμένει προφυλακισμένος, χωρίς να του έχουν απαγγελθεί επισήμως κατηγορίες. Σύμφωνα με μέσα ενημέρωσης, είχε σχέσεις με μέλη του Smer-SD.
Στη Σλοβακία ο πρόεδρος δεν διαθέτει εκτελεστικές εξουσίες, αλλά μπορεί να ασκήσει βέτο στον διορισμό ανώτερων εισαγγελέων και δικαστών, κάτι που είναι κρίσιμης σημασίας για την καταπολέμηση της διαφθοράς.
Εκτός από την Τσαπούτοβα και τον Σέφκοβιτς υποψήφιοι στις προεδρικές εκλογές είναι ακόμη 11 πρόσωπα. Ωστόσο κανείς δεν φαίνεται να μπορεί να κερδίσει από τον πρώτο γύρο. Ο δεύτερος γύρος των προεδρικών εκλογών είναι προγραμματισμένος για τις 30 Μαρτίου.