Το κόκκινο μάτι που αρνείται να σβήσει, το μεταλλικό σώμα που δεν μπορεί να συνθλιβεί – για πολλούς από εμάς η λέξη «ρομπότ» φέρνει στο μυαλό μια εικόνα: τον Εξολοθρευτή.
Τα ρομπότ όμως βρίσκονται πλέον παντού, χρησιμεύουν ως σύντροφοι σε οίκους ευγηρίας ή ως ηλεκτρικές σκούπες στα σπίτια μας, και οι κατασκευαστές είναι πιο πρόθυμοι από ποτέ να σχεδιάσουν φιλικές μηχανές.
«Στην αρχή παρατηρήσαμε ότι τα παιδιά μπορεί να φοβούνται λίγο», δήλωσε ο Ντο Χουάν Κιμ για το μικροσκοπικό ρομπότ διανομής της εταιρείας Neubility.
Για να παρακάμψει το πρόβλημα, η εταιρεία πρόσθεσε μεγάλα ζουμερά μάτια που μπορούν να δείχνουν, κάνοντάς το να μοιάζει με τον πιο φιλικό φουτουριστικό κάδο απορριμμάτων στον κόσμο.
Δεκάδες από αυτά τα μηχανήματα κυκλοφορούν τώρα σε κάμπινγκ, πανεπιστημιουπόλεις και γήπεδα γκολφ σε όλη τη Νότια Κορέα.
«Τα κάμπινγκ το χρησιμοποιούν ακόμη και στις αφίσες τους», δήλωσε ο Κιμ στο AFP στην εμπορική έκθεση VivaTech στο Παρίσι, υπογραμμίζοντας τη μετατροπή του από δυνητική απειλή σε οικογενειακό φίλο.
Και η VivaTech φιλοξένησε πολλά άλλα ρομπότ που σχεδιάστηκαν με γνώμονα τη γλυκύτητα – αυτά με καρτουνίστικες ζωώδεις προσωπικότητες, άλλα που έμοιαζαν με παιδικά παιχνίδια της δεκαετίας του 1980.
Η αισθητική αυτή έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τα ανατριχιαστικά σκυλο-ρομπότ και τα ανώνυμα drones που έχουν καθιερωθεί.
«Δραπέτευσε» από το καρτούν
Καθώς τα ρομπότ έχουν γίνει όλο και πιο συνηθισμένα, ένας ολόκληρος ακαδημαϊκός τομέας έχει αναπτυχθεί μελετώντας την αλληλεπίδραση μεταξύ μηχανών και ανθρώπων.
Η Κέρστιν Νταουτενχάν του Πανεπιστημίου Waterloo στον Καναδά, μία από τις πιο γνωστές ερευνήτριες στον τομέα αυτό, δήλωσε ότι έχει δει μια τεράστια αλλαγή στον τρόπο με τον οποίο οι κατασκευαστές έβλεπαν το σχεδιασμό: από μια ολοκληρωτική ανησυχία για τη λειτουργία σε μια έντονη συνειδητοποίηση της εμφάνισης.
«Αυτό που συναντάμε σε πάρα πολλούς τομείς είναι ότι οι άνθρωποι δίνουν μεγάλη προσοχή στο πώς κινείται το ρομπότ, πώς φαίνεται, πώς μπορεί να αλληλεπιδράσει μαζί τους», είπε.
Αυτό ισχύει τόσο για τα ρομπότ που μοιράζονται τις γραμμές παραγωγής με τους ανθρώπινους εργαζόμενους όσο και για εκείνα που έχουν σχεδιαστεί για τη φροντίδα ηλικιωμένων και ατόμων με αναπηρία.
«Ακόμη και με εκείνα τα ρομπότ όπου η κύρια λειτουργία τους είναι για παράδειγμα η μεταφορά αντικειμένων από το Α στο Β, οι άνθρωποι πρέπει να δίνουν μεγάλη προσοχή στο πώς κινείται το ρομπότ, πώς μπορεί να εκφράσει τις προθέσεις του», είπε.
Μια γαλλική εταιρεία που ονομάζεται «Μαγεμένα Εργαλεία» (Enchanted Tools) έχει δεσμευτεί πλήρως για τη φιλική αισθητική.
Τα ρομπότ τους έχουν ονόματα, φύλα, προσωπικότητες σε στυλ καρτούν και ακόμη και μια ιστορία.
«Αυτοί οι δύο χαρακτήρες ξέφυγαν από ένα καρτούν για να μπουν στην καθημερινότητά μας και να μας βοηθήσουν να διαχειριστούμε τους κοινωνικούς μας χώρους», δήλωσε ο επικεφαλής της εταιρείας Ζερόμ Μονσό.
Ο ίδιος οραματίζεται ότι οι πολύχρωμες μηχανές με τα χαρακτηριστικά που μοιάζουν με γάτες θα βοηθήσουν σε νοσοκομεία, ξενοδοχεία, εστιατόρια και οπουδήποτε υπάρχουν αντικείμενα που χρειάζονται μετακίνηση.
Αυτά τα χαριτωμένα ρομπότ παίρνουν τα σχεδιαστικά τους στοιχεία από μια οικογένεια ρομπότ κοινωνικών συνοδών, τα οποία είναι μεγάλη επιχείρηση στην Ιαπωνία.
Οι Σκάλες της κόλασης
Ο Νταουτενχάν λέει ότι υπάρχουν πολλά στοιχεία που αποδεικνύουν ότι οι άνθρωποι στην Ιαπωνία και τη Νότια Κορέα έχουν πιο θετικές απόψεις για τα ρομπότ από ό,τι οι άνθρωποι στη Δύση.
«Στην Ιαπωνία, αν πεις «θέλω να φτιάξω ένα ρομπότ που θα βοηθάει τους ηλικιωμένους σε ένα ίδρυμα φροντίδας να είναι πιο ευτυχισμένοι», το θεωρούν απλά μια σπουδαία ιδέα», είπε.
Στις ευρωπαϊκές χώρες, η αρχική αντίδραση είναι συχνά αρνητική, τροφοδοτούμενη από τη μυστικιστική επιστημονική φαντασία. «Πρέπει να είμαστε πολύ πειστικοί», πρόσθεσε.
Μικρά πιλοτικά προγράμματα στις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν δει τα ρομπότ να δέχονται εκφοβισμό ή ακόμη και επίθεση, αν και βίντεο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν επίσης δείξει ανθρώπους να βοηθούν τα ρομπότ να πλοηγηθούν στις διαβάσεις πεζών.
Ο χειρισμός αυτών των πολιτισμικών δυσκολιών αποτελεί πρόκληση, λέει η Νταουτενχάν. Υπάρχουν όμως και πολλές άλλες δυσκολίες.
Ο σχεδιασμός και η κατασκευή των ρομπότ κοστίζουν ακριβά, και έτσι δεν αγοράζονται φθηνά.
Η εταιρεία «Μαγεμένα Εργαλεία» υπολογίζει ότι τα ρομπότ της θα πωλούνται στη λιανική προς 35.000 ευρώ, ενώ η Neubility δήλωσε ότι στοχεύει να κατασκευάσει το ρομπότ της προς 4,500 ευρώ. Στη συνέχεια, υπάρχει το ζήτημα της εύρεσης αγοράς.
Ο Ντο Χουάν Κιμ δήλωσε ότι η Neubility στοχεύει να στριμώξει τις παραδόσεις ειδών παντοπωλείου και έχει ένα πιλοτικό πρόγραμμα με την αλυσίδα 7-Eleven στη Νότια Κορέα.
Όμως το ρομπότ του αντιμετωπίζει ένα κοινό εμπόδιο για τις μηχανές: δεν μπορεί να ανέβει σκάλες. Ο Κιμ ελπίζει ότι οι δυνάμεις της αγοράς θα του δώσουν ένα χέρι βοήθειας.
«Προς το παρόν, το κόστος παράδοσης είναι τόσο φθηνότερο με το ρομπότ που οι άνθρωποι χαίρονται να κατεβαίνουν τις σκάλες για να πάρουν τα ψώνια τους», είπε.
Πηγή: AFP