Γράφει ο Ζαχαρίας Λουδάρος
H οικονομική κρίση του 2008 στις ΗΠΑ εξάχθηκε στην Ευρώπη μέσω των αδύναμων κρίκων του ευρωσυστήματος όπως η Ελλάδα και οι άλλες χώρες του μεσογειακού νότου. Και στα χρόνια που μεσολάβησαν η οικονομική κρίση μετατράπηκε σε κοινωνική και εν τέλει πολιτική.
Η πολυμέρεια και η διακρατικότητα μοιάζουν πλέον με σύντομο ανέκδοτο καθώς οι εθνικές κυβερνήσεις στην Ε.Ε υποχρεώνονται να ακούνε προσεκτικά τη φωνή του Βερολίνου. Η “γερμανική Ευρώπη” είναι το μείζον πολιτικό πρόβλημα που δημιούργησε η αντι-ευρωπαϊκή Γερμανία.
Παρά τη ρητορική της γερμανικής ηγεσίας να πείσει πως ό,τι εφαρμόζει το εφαρμόζει αφοσιωμένη στην ενότητα και τη δέσμευση για το ευρωπαϊκό σχέδιο και όραμα, η πολιτική της σκληρής λιτότητας ενδυναμώνει τη δική της θέση εις βάρος των άλλων μελών της Ένωσης. Η κρίση του ευρώ έδωσε φτηνό χρήμα με μηδενικά επιτόκια στη Γερμανία καθώς την ώρα που ίδια έκανε ό,τι μπορούσε για να μοιάζουν με “σκουπίδια” τα κρατικά ομόλογα των χωρών που βρίσκονταν στη δίνη της κρίσης, τα γερμανικά κρατικά ομόλογα θεωρούνταν “ασφαλές καταφύγιο”.
Την ίδια στιγμή, όταν στους ευρωπαϊκούς λαούς το κυρίαρχο ζητούμενο καταλήγει να είναι η επιβίωση, μετασχηματίζονται οι αντιλήψεις και συρρικνώνονται οι θεμελιώδεις ευρωπαϊκές αξίες. Ο πολιτισμός -και ό,τι διεκδικούν οι Ευρωπαίοι ως τέτοιον- παραχωρεί τη θέση του σε ενστικτώδεις φόβους. Οι δημοκρατίες αναδιπλώνονται. Το κοινωνικό κράτος κατακερματίζεται. Η ηθική του ευρωπαϊκού πνεύματος εξαχνώνεται.
Το παράδοξο είναι ότι η Γερμανία γνωρίζει πολύ καλά τις αρνητικές μεταλλάξεις που συμβαίνουν όταν οι ευρωπαϊκοί λαοί μετατρέπονται σε πληθυσμιακά σύνολα νεόπτωχων. Ο εκφασισμός της Ευρώπης, που έχει αρχίσει να διαφαίνεται, επαναφέρει μελανές εικόνες ενός παρελθόντος, το οποίο οι παλαιότερες γενιές είχαν πιστέψει ότι έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί. Τώρα, μετατρέπεται σε οδυνηρή πιθανότητα.
Η ίδια η Γερμανία βίωσε τη ναζιστοποίηση λόγω των ανυποχώρητων κυρώσεων που έπρεπε να πληρώσει η χώρα μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η Γερμανία επίσης έχει στην πλάτη της τον μεγαλύτερο των πολέμων μέχρι σήμερα. Τον φρικώδη Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Παρά ταύτα, ο γερμανικός οικονομικός εθνικισμός οδηγεί την Ευρώπη σε μια ιστορικά επικίνδυνη μεταστροφή με εφιαλτική κατάληξη.
Το ζήτημα δεν είναι πλέον αν η Γερμανία μπορεί αλλά αν θέλει να στηρίξει το ευρωπαϊκό όραμα και τη δημοκρατική Ευρώπη. Κάτι που πλέον αμφισβητείται έντονα, καθώς η γερμανική ηγεσία και η οικονομική ελίτ της χώρας για μια ακόμα φορά στην ιστορία κατευθύνονται -έστω και με οικονομικούς όρους- προς την πολεμική κατάκτηση και όχι την ειρηνική συνύπαρξη.