Άνοιγμα του λειτουργήματος του Δικαστή στον ιδιωτικό τομέα, οικονομική ανεξαρτησία της δικαιοσύνης και δυνατότητα επιμόρφωσης των δικαστών σε συνδυασμό με ένα νέο συνταγματικό δικαστήριο είναι οι προτάσεις που θα επιταχύνουν και θα αναβαθμίσουν την απονομή της δικαιοσύνης στην Ελλάδα. Αυτό είναι το κεντρικό συμπέρασμα συζήτησης που έγινε στο πλαίσιο του προγράμματος Megaron Plus και έλαβαν μέρος επιφανείς νομικοί.
Η συζήτηση πραγματοποιήθηκε την περασμένη Πέμπτη με θέμα, «Γιατί δυσλειτουργεί η δικαιοσύνη;» και την διοργάνωσαν η Κίνηση Πολιτών, η Διεθνής Διαφάνεια-Ελλάς, το ΙΟΒΕ, το ΕΛΙΑΜΕΠ και η Kantor.
Ο Πρόεδρος ΣτΕ ε.τ. και πρώην Πρωθυπουργός, Παναγιώτης Πικραμμένος, πρότεινε αλλαγές σε τρεις άξονες:
1. Άνοιγμα της Δικαιοσύνης στην κοινωνία, όπου οι Δικαστές δεν θα είναι απομονωμένοι στο λειτούργημά τους αλλά θα μπορούν να μεταπηδούν στη Δημόσια Διοίκηση ή ακόμα και στην ελεύθερη αγορά για να μεταφέρουν την εμπειρία τους, ενώ αντίστροφα, θα μπορούν να θητεύουν στην Δικαιοσύνη καθηγητές Πανεπιστημίου και διακεκριμένοι δικηγόροι, προκειμένου να εισφέρουν τις δικές τους γνώσεις.
2. Ενασχόληση της Δικαιοσύνης μόνο με τις σοβαρές υποθέσεις με την παράλληλη δημιουργία ειδικών δικαστηρίων για την επίλυση συγκεκριμένων διαφορών, ώστε να μπορεί να επιτευχθεί γρήγορη και αποτελεσματική επίλυση της διαφοράς.
3. Βελτίωση του επιπέδου των δικαστικών λειτουργών, με αναβάθμιση της παρεχόμενης από την Εθνική Σχολή Δικαστικών Λειτουργών εκπαίδευση που πρέπει να είναι μεταπτυχιακού επιπέδου.
Ο κ. Πικραμμένος αναφέρθηκε επίσης στην οικονομική ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης και στην ανάγκη κατάρτισης και διαχείρισης ενός προϋπολογισμού για τη Δικαιοσύνη από ένα ανεξάρτητο όργανο. Στο κλείσιμο της ομιλίας του ο κ. Πικραμμένος τόνισε ότι όλα τα παραπάνω θα πρέπει να προκύψουν μέσα από συνεννόηση και συνεργασία με τις άλλες δύο εξουσίες, με τη συνδρομή ενδεχομένως ενός θεσμικού οργάνου που θα μελετήσει και θα εισηγηθεί ένα νέο εθνικό σχεδιασμό για τις μέλλουσες και μείζονες αλλαγές στον χώρο της Δικαιοσύνης.
Ο Πρόεδρος του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βασίλης Σκουρής, έθεσε το ερώτημα αν είμαστε έτοιμοι να θέσουμε υπό αμφισβήτηση καθιερωμένες δομές στον χώρο της Δικαιοσύνης, εντοπίζοντας στην ανάλυσή του δύο ζητήματα: Τις εγγυήσεις της προσωπικής και λειτουργικής ανεξαρτησίας των δικαστών και την αναθεώρηση του συστήματος δικαστικού ελέγχου της συνταγματικότητας των νόμων. Η ανάθεση για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα δικαστικών καθηκόντων σε άλλες κατηγορίες νομικών και η ευχέρεια άσκησης διοικητικών καθηκόντων από δικαστικούς λειτουργούς θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν στην αντιμετώπιση των δυσλειτουργιών της δικαιοσύνης. Επιπρόσθετα, η ίδρυση ενός Συνταγματικού Δικαστηρίου με μη ισόβια μέλη και αποστολή την άσκηση του ελέγχου της συνταγματικότητας των τυπικών νόμων θα συμβάλλει στον αποτελεσματικό έλεγχο της συνταγματικότητας, χωρίς να αλλοιώσει και να αποδυναμώσει το ισχύον καθεστώς ελέγχου.
