Δυστυχώς, ανεξαρτήτως μνημονίων και αγορών, η Ελλάδα εξακολουθεί να παραμένει στις τελευταίες θέσεις της Ευρώπης, αν όχι και του κόσμου σε ότι αφορά σε ζητήματα επιχειρηματικότητας, γραφειοκρατίας και καινοτομίας.
Οι εκθέσεις διαδέχονται η μία την άλλη και το γενικό συμπέρασμα όχι μόνον δεν αλλάζει αλλά σε αρκετές περιπτώσεις απλώς χειροτερεύει.
Έκθεση Doing Business
Η Έκθεση Doing Business από την Παγκόσμια Τράπεζα για το 2019 απλώς αποκαλύπτει ότι ο βασιλιάς είναι γυμνός. Οι δείκτες της κατατάσσουν τη χώρα μας στην 72η θέση επί συνόλου 190 κρατών, δηλαδή πέντε σκαλοπάτια χαμηλότερα από την περσινή «επίδοση» της 67ης θέσης και 14 από την 58η θέση του 2014.
Οι επιμέρους λεπτομέρειες της έκθεσης που σχηματίζουν την πλήρη εικόνα:
- Η απόκτηση μιας σύνδεσης ηλεκτροδότησης μας κατατάσσει στην 79η θέση. Απαιτούνται επτά διαφορετικές διαδικασίες και 55 ημέρες.
- Στην πληρωμή των φόρων είμαστε στην 65η θέση. Κάνουμε 8 πληρωμές τον χρόνο από 11,2 στον ΟΟΣΑ αλλά ξοδεύουμε 193 ώρες ετησίως για την εξυπηρέτηση των υποχρεώσεων έναντι 159 ώρες που είναι ο μέσος όρος στον ΟΟΣΑ. Το πρόβλημα όμως είναι ότι για εισφορές και φόρους πληρώνουμε το 51,9% των κερδών από 39,8% που είναι ο μέσος όρος του ΟΟΣΑ.
- Η διασφάλιση των συμβολαίων είναι από τις χειρότερες παγκοσμίως και η Ελλάδα βρίσκεται στην 132η θέση.
- Η έναρξη μιας επιχείρησης είναι ένα πεδίο στο οποίο υπάρχει στασιμότητα στη σχετική βαθμολογία και η Ελλάδα είναι 44η. Στην Ελλάδα ακολουθούνται πλέον 4 διαδικασίες που είναι λιγότερες από τον μέσο όρο των χωρών μελών του ΟΟΣΑ (4,9 διαδικασίες). Ωστόσο απαιτούνται 12,5 ημέρες έναντι 9,3 ημερών στον ΟΟΣΑ.
- Η καλύτερη θέση εντοπίζεται στις εξαγωγές καθώς η δραστηριοποίηση εκτός συνόρων μας φέρνει στην 31η θέση.
- Στην προστασία των μετόχων μειοψηφίας είμαστε 51οι.
- Για την απόκτηση ακινήτου η κατάσταση είναι αποκαρδιωτική καθώς έχουμε περιοριστεί στην 153η θέση. Χρειαζόμαστε 11 διαφορετικές διαδικασίες για να ολοκληρωθεί μια δουλειά όταν ο μέσος όρος για τις χώρες μέλη του ΟΟΣΑ είναι οι 4,7 διαδικασίες.
- Η έκδοση μιας οικοδομικής άδειας μας φέρνει στην 39η θέση. Μπορεί να απαιτούνται 17 άδειες έναντι 12,7 του ΟΟΣΑ, ωστόσο απαιτούνται 123 ημέρες έναντι 153 στον ΟΟΣΑ.
- Το να εξασφαλίσεις πίστωση επίσης δεν είναι εύκολη υπόθεση καθώς βρισκόμαστε στο 99ο σκαλί της σχετικής κλίμακας.
- Στις διαδικασίες χρεοκοπίας των επιχειρήσεων επίσης είναι άσχημη η κατάσταση καθώς ο δείκτης αποκατάστασης είναι μόλις 33,2 σεντς του δολαρίου από 70,5 σεντς που είναι ο μέσος όρος του ΟΟΣΑ. Επίσης για την ανάκτηση των πιστωτών, απαιτούνται 3,5 χρόνια έναντι 1,7 ετών στον ΟΟΣΑ.
Έκθεση για την Ψηφιακή Οικονομία
Το ίδιο μελαγχολική για την Ελλάδα είναι τα συμπεράσματα για την εξέλιξη της ψηφιακής οικονομίας στην Ελλάδα.
Όπως διαπιστώνουν οι μελετητές του ΚΕΠΕ για την Ψηφιακή Οικονομία και Κοινωνία η χώρα μας κατατάσσεται στην προτελευταία θέση, δηλαδή στην 27η της ΕΕ των 28, καθώς ούτε οι υποδομές (ευρυζωνικά δίκτυα) ούτε οι επιχειρήσεις (ηλεκτρονικό εμπόριο) δεν ανταποκρίθηκαν στις ανάγκες και τον ρυθμό με τον οποίο ψηφιοποιείται η ευρωπαϊκή οικονομία.
Αντίθετα, οι δημόσιες υπηρεσίες έκαναν βήματα προόδου αλλά το Ελληνικό Δημόσιο εξακολουθεί να βρίσκεται στην τελευταία θέση της ΕΕ στο ευαίσθητο αυτό κομμάτι. Συνολικά είμαστε μόλις μία θέση πάνω από τη Ρουμανία. Όπως επισημαίνεται στη μελέτη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρακολουθεί συστηματικά την πρόοδο που σημειώνουν τα κράτη-μέλη της ΕΕ-28 στην ψηφιοποίησή τους, μέσω διαφόρων μέτρων και δεικτών.
Ο σύνθετος δείκτης της Ψηφιακής Οικονομίας και Κοινωνίας (Digital Economy and Society Index-DESI) αποτελεί ένα συνολικό μέτρο της ψηφιακής επίδοσης των ευρωπαϊκών χωρών και συναθροίζει μια σειρά σχετικών δεικτών διαρθρωμένων γύρω από πέντε βασικές παραμέτρους: (α) τη συνδεσιμότητα, (β) το ανθρώπινο κεφάλαιο, (γ) τη χρήση του Διαδικτύου, (δ) την ενσωμάτωση της ψηφιακής τεχνολογίας, και (ε) τις ψηφιακές δημόσιες υπηρεσίες.
Το βασικό συμπέρασμα είναι ότι η ελληνική κοινωνία φαίνεται να προχωράει με πιο αργούς ρυθμούς στην ψηφιακή εποχή συγκριτικά με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, διαμορφώνοντας μια αρκετά χαμηλή τιμή του δείκτη συνδεσιμότητας για την Ελλάδα. Αναφορικά με τον δείκτη ανθρώπινου κεφαλαίου η χαμηλή επίδοση της χώρας οφείλεται κυρίως στα μικρά ποσοστά χρηστών του Διαδικτύου. Τέλος, η ιδιαίτερα χαμηλή βαθμολογία της Ελλάδας στον δείκτη ψηφιακών δημόσιων υπηρεσιών που την τοποθετεί στην τελευταία θέση στην ΕΕ-28 αποδίδεται κυρίως στα χαμηλά ποσοστά των χρηστών της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και στη μειωμένη παροχή ηλεκτρονικών δημόσιων υπηρεσιών σε επιχειρήσεις.
Με βάση τον δείκτη DESI 2018 η Ελλάδα καταλαμβάνει την 27η θέση μεταξύ των 28 κρατών-μελών της ΕΕ. Η χαμηλή βαθμολογία την κατατάσσει στους ουραγούς της Ευρώπης και της δίνει προβάδισμα μόνο σε σχέση με τη Ρουμανία.
Η Ελλάδα υστερεί ως προς όλες τις διαστάσεις σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Μεγαλύτερη υστέρηση σημειώνεται στους δείκτες συνδεσιμότητας, ανθρώπινου κεφαλαίου, καθώς και ψηφιακών δημόσιων υπηρεσιών. Η διείσδυση ευρυζωνικών δικτύων παραμένει περιορισμένη.
Μεγαλύτερη διαχρονικά παραμένει η απόσταση της χώρας από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο στην περίπτωση του ανθρώπινου κεφαλαίου.
Χαρακτηριστικό στοιχείο επίσης είναι οι βραδείς ρυθμοί προόδου που σημειώνουν οι ελληνικές επιχειρήσεις στη χρήση υπηρεσιών υπολογιστικού νέφους (cloud computing) και ηλεκτρονικών τιμολογίων, αλλά και η επιδείνωση των επιδόσεών τους στις δραστηριότητες ηλεκτρονικού εμπορίου συγκριτικά με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες.