Τις τελευταίες μέρες, φίλοι και αναγνώστες, με ρωτάνε γιατί είμαι προκατειλημμένος κατά των Ρώσων στην επικείμενη πώληση της ΔΕΠΑ. Τους χρωστάω λοιπόν μια απάντηση για να βάλω τα πράγματα στη θέση τους.
Πρώτα απ’ όλα θέλω να ξεκαθαρίσω πως δεν είμαι κατά της αποκρατικοποίησης. Συμφωνώ πως το κράτος πρέπει να έχει έναν επιτελικό ρόλο και να μην παριστάνει τον επιχειρηματία, δημιουργώντας στρατιές διορισμένων, διαφθορά και ελλείμματα. Διαφωνώ όμως με την άποψη πως οι αποκρατικοποιήσεις θα συνεισφέρουν άμεσα στη μείωση του χρέους. Η διαφωνία βασίζεται στην απλή αριθμητική. Ακόμα και στο ιδανικό σενάριο της πώλησης όλων των δημόσιων περιουσιακών στοιχείων που έχουν μεταφερθεί στο ΤΑΙΠΕΔ στις υψηλότερες δυνατές τιμές, το ποσό που θα συγκεντρωθεί δεν θα ξεπερνάει τα 10 δις ευρώ. Μπροστά στο χρέος των 400 δις ευρώ, ο καθένας καταλαβαίνει πως μιλάμε πραγματικά για σταγόνα στον ωκεανό.
Συνεπώς η στρατηγική των αποκρατικοποιήσεων οφείλει να λαμβάνει υπόψη και να διασφαλίζει πιο μακροπρόθεσμα οφέλη για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας και όχι απλά το κριτήριο της υψηλότερης προσφοράς. Τουλάχιστον για τις περιπτώσεις εκείνες, όπως ΔΕΠΑ – ΔΕΣΦΑ, που σχετίζονται με στρατηγικούς τομείς της οικονομίας. Η ΔΕΠΑ δεν είναι ένα τυχαίο ακίνητο που δεν μας νοιάζει σε ποια χέρια θα καταλήξει, αρκεί ο αγοραστής να δώσει κάτι τις παραπάνω.
Η άποψή μου λοιπόν είναι ότι πολύ κακώς ο πρωθυπουργός ενεπλάκη ο ίδιος προσωπικά σε μια απευθείας διαπραγμάτευση με τη Gazprom, προκειμένου να κάνουν οι Ρώσοι ελκυστική δεσμευτική προσφορά. Θεωρώ πως το λόμπυ της Gazprom (εκδοτικά συγκροτήματα, εταιρείες παροχής υπηρεσιών, ο ίδιος ο υφυπουργός Ενέργειας) παρέσυραν σε λάθος δρόμο τον Σαμαρά. Στην περίπτωση της ΔΕΠΑ το ζήτημα δεν είναι τα 100 ή 200 εκατομμύρια παραπάνω, αλλά πως θα μετατραπεί σε αποτελεσματικό εργαλείο μιας ενεργειακής και αναπτυξιακής στρατηγικής της χώρας για τις επόμενες δεκαετίες.
Αν ο πρωθυπουργός ήθελε να προσφέρει τις καλές του υπηρεσίες, θα αντιλαμβανόταν τη στοιχειώδη υποχρέωσή του πριν καθίσει να διαπραγματεύεται με τους Ρώσους, να διερευνήσει αν υπήρχε η ρεαλιστική δυνατότητα να μείνει η ΔΕΠΑ σε ελληνικά χέρια.
Σήμερα όλη η ελληνική βιομηχανία «είναι στα κάγκελα», διότι προμηθεύεται από το κρατικό μονοπώλιο πανάκριβο φυσικό αέριο που μειώνει κάθετα την ανταγωνιστικότητά της εφόσον αυξάνει τα κόστη της. Επιπλέον, το κρατικό μονοπώλιο φρόντιζε να στερεί κάθε δυνατότητα εναλλακτικής προμήθειας φυσικού αερίου, όπως το υγροποιημένο αέριο. Πιστεύει κανείς ότι εάν περάσουμε από το κρατικό μονοπώλιο στο ιδιωτικό μονοπώλιο της Gazprom, θα αλλάξει αυτή η κατάσταση;
Δεύτερο και εξίσου σημαντικό. Πάει στη Σύνοδο Κορυφής ο πρωθυπουργός και μιλάει για τις ισχυρές ενδείξεις ύπαρξης υδρογονανθράκων στον ελλαδικό χώρο. Πως θα γίνει η αξιοποίηση αυτών των υδρογονανθράκων; Ενώ θα μιλάμε σε μερικά χρόνια για αγωγούς φυσικού αερίου Ισραήλ, Κύπρου, Ελλάδας, πάμε και δίνουμε τώρα το εθνικό σύστημα μεταφοράς αερίου στους Ρώσους;
Άρα με την ακολουθούμενη στρατηγική, ούτε το χρέος εξυπηρετείται, ούτε τα εθνικά συμφέρονται προστατεύονται, ούτε συμβολή στην αναπτυξιακή επανεκκίνηση θα υπάρξει.
Αντίθετα, η κυβέρνηση θα μπορούσε να καλέσει όλους τους συμμετέχοντες στην Ένωση Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας (ΕΒΙΚΕΝ), δηλαδή τις βιομηχανίες που χρησιμοποιούν φυσικό αέριο για την παραγωγή τους, όπως και τους ηλεκτροπαραγωγούς που χρησιμοποιούν φυσικό αέριο και να συζητούσε μαζί τους τη δυνατότητα να συστήσουν μια κοινοπραξία και να αναλάβουν συλλογικά τη ΔΕΠΑ.
Εδώ και η βιομηχανία θα έπρεπε να αποδείξει την επιχειρηματική σοφία και ωριμότητά της. Διότι δεν φτάνει μόνο να γκρινιάζεις πρέπει να παίρνεις και πρωτοβουλίες, ενίοτε να βάζεις και το χέρι στην τσέπη. Σε κάθε περίπτωση πιστεύω πως αν υπήρχε η κυβερνητική βούληση το τίμημα θα βρισκόταν.
Άλλωστε και ένα ευρώ, συμβολικά, να ήταν το τίμημα (εφόσον και ένα δις να ήταν δεν θα ωφελούσε σε τίποτα την απομείωση του χρέους, όπως είπαμε) τα οφέλη θα ήταν αυτονόητα. Η βιομηχανία θα μπορούσε να ξαναβρεί τη χαμένη ανταγωνιστικότητά της διότι δεν θα «χαράτσωνε» τον εαυτό της, η ανάπτυξη των τοπικών ΕΠΑ θα γινόταν με αναπτυξιακές προτεραιότητες ενώ θα αίρονταν οι περιορισμοί στην εναλλακτική προμήθεια φυσικού αερίου, καθώς σε πολλές λιμενικές εγκαταστάσεις της χώρας που γειτνιάζουν με βιομηχανικά συγκροτήματα θα μπορούσαν να δημιουργηθούν δεξαμενές για υγροποιημένο αέριο.
Επιπλέον, στον εθνικό σχεδιασμό για την αξιοποίηση των ελληνικών υδρογονανθράκων οποιαδήποτε ελληνική κυβέρνηση θα ήθελε να έχει να κάνει με Έλληνες και όχι με ξένους, οι οποίοι ελέγχοντας τη ΔΕΠΑ θα είχαν αυτομάτως λόγο και ρόλο στον σχεδιασμό αυτό.
Κατανοώ πόσο παράδοξη ακούγεται η παραπάνω πρόταση, αλλά εδώ που έχουμε φτάσει μόνο το «Πάρτο αλλιώς…» μας σώζει.
ΥΓ1: Γιατί άραγε, είναι τόσο αυτονόητο να λέμε «οι ελληνικές τράπεζες, σε ελληνικά χέρια» και τόσο παράδοξο το να πούμε «η ελληνική ενέργεια, σε ελληνικά χέρια»;
ΥΓ2: Για να προλάβω τους «συνωμοσιολόγους» που θα αρχίσουν να λένε πως προωθώ συγκεκριμένα συμφέροντα της ελληνικής διαπλοκής, η απάντηση είναι πολύ απλή. Προτιμώ η ΔΕΠΑ να είναι στα χέρια 19- 20 ελληνικών βιομηχανιών, στην ελληνική διαπλοκή έστω, παρά στην ξένη διαπλοκή που υπηρετούν οι ίδιοι τόσο πιστά στην Ελλάδα.
ΥΓ3: Κύριε Πρωθυπουργέ, η Ελλάδα δεν είναι Ουκρανία. Αντί να απομακρυνόμαστε από το ενδεχόμενο κλείσιμο μιας στρόφιγγας, πάμε ολοταχώς προς τα εκεί.