Σκηνές σκληρού ροκ εκτυλίσσονται το τελευταίο καιρό στο βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας ιδιαίτερα την στιγμή που ο διάδοχος του θρόνου προχωρεί σε μεγάλο αριθμό εκκαθαρίσεων και συγκροτεί μία πανίσχυρη επιτροπή κατά της διαφθοράς και ριζικές αλλαγές σε κορυφαία υπουργεία του Ριάντ.
Γράφει ο Γιάννης Κουτρουμπής
Ήδη ο διάδοχος του θρόνου έχει λάβει τις κυριότερες εξουσίες στα χέρια του, οι οποίες εστιάζονται σε ευαίσθητα πόστα όπως η άμυνα και η οικονομία. Αξίζει να σημειωθεί πως αυτήν την στιγμή είναι αναπληρωτής πρωθυπουργός και υπουργός Άμυνας. Φυσικά η σταδιακή συγκέντρωση εξουσίας δεν πέρασε απαρατήρητη από την βασιλική οικογένεια και όχι μόνο.
Βέβαια όλες αυτές οι επισπευσμένες κινήσεις ίσως να απορρέουν από το γεγονός της ενδεχόμενης άμεσης παραίτησης του Σαλμάν λόγω προβλημάτων υγείας. Γι’ αυτό ο Μοχάμεντ λαμβάνει δράση, όσο ο πατέρας του είναι ακόμα βασιλιάς, ώστε να απαλλαγεί από τους αντιπάλους του.
Το σύστημα στο Ριάντ
Και αυτό γιατί στο σύστημα της Σαουδικής Αραβίας, η εξουσία μεταβιβαζόταν, έως τώρα, στους υιούς του ιδρυτή του σύγχρονου σαουδικού βασιλείου Ιμπν Σαούντ μετά τον θάνατό του, το 1953. Με αυτόν τον τρόπο, ο βασιλιάς γινόταν περισσότερο primus inter pares παρά απόλυτος μονάρχης. Ανέκαθεν αποτελούσε παράδοση του συστήματος η ύπαρξη τιμαρίων.
Για παράδειγμα, ο βασιλιάς Αμπντάλα ήταν επικεφαλής της Εθνικής Φρουράς για δεκαετίες, και ήταν ο υιός του, ο Μουτάιμπ μπιν Αμπντάλα, αυτός που τον διαδέχθηκε μετά τον θάνατό του. Ο πρίγκιπας Νάγεφ υπηρέτησε ως υπουργός Εσωτερικών για 37 χρόνια και τον διαδέχθηκε ο υιός του.
Ο πρίγκιπας Σουλτάν ήταν υπουργός Άμυνας για περίπου μισόν αιώνα και ο υιός του Χαλίντ ήταν ο διάδοχός του. Ο Μοχάμεντ βάζει τέλος σε όλα αυτά, καθώς καταλαμβάνει ο ίδιος ορισμένες από αυτές τις θέσεις. Όλη η εξουσία συγκεντρώνεται στη δική του οικογενειακή γραμμή, στον πατέρα του, τον ίδιο και τους συμμάχους του.
Οι στρατηγικές κινήσεις του Μοχάμεντ
Ως γνωστό, στο σύστημα της Σαουδικής Αραβίας το αξίωμα του βασιλιά από αδερφό σε αδερφό κατά σειρά ηλικίας όταν υπήρχαν μόνον 36 αδέρφια που είχαν ενηλικιωθεί. Εξαιτίας, ωστόσο, της ύπαρξης κυριολεκτικά εκατοντάδων υποψήφιων πριγκίπων, δεν είναι δυνατό να ακολουθηθεί αυτό το σύστημα στη γενιά του πρίγκιπα διαδόχου Μοχάμεντ. Για να δημιουργήσει μία μοναδική γραμμή κληρονομικής διαδοχής, που θα περιλαμβάνει μόνον τους απογόνους του πατέρα του, θα χρειαστεί πράξεις που να αποδεικνύουν ουσιαστική ισχύ.
Μία από τις βασικότερες κινήσεις του Μοχάμεντ ήταν η απομάκρυνση του του πρίγκιπα Μουτάιμπ από τη θέση του επικεφαλής της Εθνικής Φρουράς. Ο λόγος είναι εξαιρετικά προφανής, ποτέ μην επιτρέπεις σε κάποιον να έχει ουσιαστική στρατιωτική ισχύ μέσα στο βασίλειο. Ενώ μάλιστα διέταξε και την σύλληψη έντεκα πριγκιπικών εξαδέλφων του, στους οποίους περιλαμβάνονται και επιφανείς επιχειρηματίες.
Οικονομικές και πολιτικές μεταρρυθμίσεις
Πέρα από τις στρατηγικές κινήσεις αποδυνάμωσης των ανταγωνιστών του έχει προχωρήσει στην υλοποίηση πολλών οικονομικών και πολιτικών μεταρρυθμίσεων, όπως ότι έχει επιτρέψει στις γυναίκες να οδηγούν και έχει δώσει το «πράσινο φως» για την πώληση μέρους της πετρελαϊκής εταιρείας Aramco.
Ακόμη, ο διάδοχος Μοχάμεντ έχει ταχθεί υπέρ μιας πιο σύγχρονης Σαουδικής Αραβίας, τουλάχιστον σε ζητήματα θρησκείας και δικαιωμάτων των γυναικών. Τον προηγούμενο μήνα έκανε έκκληση για ένα «μετριοπαθές Ισλάμ, ανοικτό στον κόσμο και όλες τις θρησκείες».