Γράφει ο Γιάννης Νάκος
Follow@Nakos_Ioannis
Εδώ και αρκετό χρονικό διάστημα υπάρχει η γενικότερη αίσθηση ότι βαδίζουμε σε μια πορεία στην οποία το Ταμείο κατά πάσα πιθανότητα δεν θα συμμετέχει σε μελλοντικά προγράμματα διάσωσης χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η αρχή θα γίνει για ακόμη μια φορά με την Ελλάδα, η οποία ενδεχομένως με μια θετική ή καλύτερα ουδέτερη επιτυχία κατά την έξοδο της στις αγορές θα μπορέσει να εκπέπέμψει το σήμα ότι το ΔΝΤ μπορεί και τυπικά να απεμπλακέι από το ελληνικό πρόγραμμα.
Η κρίσιμη συνεδρίαση σύμφωνα με τα όσα φημολογούνται αναμένεται να είναι η 6 Νοεμβρίου 2017, όπου ΕΕ και Ταμείο θα θέσουν τις βάσεις για ένα ‘’βελούδινο διαζύγιο’’.
Έπειτα από επτά συνεχόμενα χρόνια χρηματοδοτικής και συμβουλευτικής ιδιότητας το Ταμείο δεν έχει καταφέρει να επιφέρει σύμπνοια και ομόφωνες αποφάσεις μέσα στους κόλπους της ευρωπαϊκής ένωση, και αυτός είναι ίσως από τους σημαντικότερους λόγους για τους οποίους η αποχώρηση του ίσως δημιουγήσει νέα δεδομένα για την Ευρώπη.
Παράλληλα και σε άμεση συνάφεια με τα προηγούμενα, πρέπει να σημειωθεί το γεγονός πως η βασική αιτία του διαζυγίου είναι η διαχρονικά σκληρή στάση του ΔΝΤ περί της μη βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους και η πλήρης ρήξη με την γερμανική πλευρά.
Η τελευταία με εκφραστή τον γερμανό υπουργό οικονομικών Β.Σόιμπλε, επιμένει σθεναρά στην άποψη πως εν πολλοίς το πρόβλημα της Ελλάδας δεν είναι το χρέος της αλλά η ικανότητα να εξυπηρετεί το χρέος της, γεγονός που μέχρι σήμερα δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς την παράλληλη στήριξη των εταίρων της.
Σύμμαχος σε αυτήν την θέση της γερμανικής πλευράς αναμένεται να αποτελέσει και το γεγονός πως η Ελλάδα στο διάστημα μέχρι την Σύνοδο του Eurogroup ‘’λογικά’’, θα έχει βγει στις αγορές και θα έχει προχωρήσει σε εξωτερικό δανεισμό με επιτόκια έψς 5 φορές υψηλότερα του κόστους δανεισμού από το ΕSM. Άρα αυτό θα σημαίνει πως η χώρα μας αφενός θα μπορεί να διαχειριστεί το χρέος της, και αφετέρου θα μπορέσει να απαλλαχθεί σταδιακά από αρνητικά σενάρια μη βιωσιμότητας της οικονομίας της.
Ο ρόλος του ESM
Στο ίδιο μήκος αισιοδοξίας κυμαίνονται και οι προβλέψεις από το ΕSΜ, του οποίου άμεσος στόχος είναι η μετεξέλιξη σε ένα ευρωπαϊκό νομισματικό ταμείο. Πρακτικά δηλαδή θα έχουμε την αντικατάσταση του ΔΝΤ, με ένα πανευρωπαϊκό ταμείο (ΕSM),το οποίο θα αναλάβει την σημαντική αποστολή του να αντιμετωπίζει τους κινδύνους ‘’στην πρώτη γραμμή ισχύος’’, δηλαδή να διαθέτει οικονομικούς πόρους αλλά και συμβουλευτικές πρακτικές όταν και όποτε του ζητηθεί κυρίως όμως σε δύσκολες οικονομικές περιόδους και σε χώρες που αντιμετωπίζουν ζητήματα δημοσιονομικής απόκλισης από τα συμφωνηθέντα.
Εάν κάτι οφείλουμε ως πολίτες της Ευρώπης, και δη μιας Ευρώπης που αντιμετωπίζει ίσως τους χειρότερους δαίμονες της για πρώτη φορά στην διαχρονικά μακρά ιστορική της διαδρομή, είναι αφενός να αντιμετωπίσουμε με σοβαρότητα αλλά και σεβασμό ένα τέτοιο μακρόπνοο σχέδιο, και αφετέρου να έχουμε τα μάτια μας ανοιχτά έτσι ώστε να προλάβουμε και να αντιμετωπίσουμε a priori τις όποιες παθογένειες και σφάλματα του παρελθόντος.