Η Black Friday έχει τις ρίζες της στις ΗΠΑ και έρχεται την Παρασκευή αμέσως μετά την ημέρα των Ευχαριστιών ( σ.σ. εορτάζεται την τέταρτη Πέμπτη κάθε Νοέμβρη), η οποία σηματοδοτεί την έναρξη της χριστουγεννιάτικης εμπορικής περιόδου και είναι συνυφασμένη με τις μεγάλες εκπτώσεις και προσφορές που κάνουν τα καταστήματα.
Φέτος η Black Friday βρίσκει το λιανεμπόριο υπό το καθεστώς νέων περιορισμών για τους ανεμβολίαστους, λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού.
Η προέλευση της ονομασίας «Black Friday»
Μια από τις παλαιότερες αναφορές, η πρώτη καταγεγραμμένη αναφορά στην Black Friday, που δεν σχετίζεται με το λιανεμπόριο, είναι ο Πανικός του Χρυσού στις 24/9/1869, όπου οι χρηματιστές Τζέι Γκουλντ και Τζέιμς Φισκ εκμεταλλευόμενοι τις διασυνδέσεις τους με την κυβέρνηση προσπάθησαν να χειραγωγήσουν την αγορά χρυσού. Και οι δύο συνεργάστηκαν για να αγοράσουν όσο περισσότερο μπορούσαν από τον χρυσό της χώρας, ελπίζοντας να ανεβάσουν την τιμή στα ύψη και να τον πουλήσουν για εκπληκτικά κέρδη. Εκείνη την Παρασκευή του Σεπτεμβρίου, η συνωμοσία τελικά αποκαλύφθηκε, οδηγώντας το χρηματιστήριο σε ελεύθερη πτώση.
Η πιο συχνά επαναλαμβανόμενη – αλλά ανακριβή – ιστορία πίσω από την παράδοση της Μαύρης Παρασκευής που σχετίζεται με τα ψώνια της Ημέρας των Ευχαριστιών τη συνδέει ωστόσο, με τους λιανοπωλητές. Στην δεκαετία του 60 η καταγραφή των στοιχείων ήταν χειρόγραφη και τα καταστήματα είχαν δύο χρώματα μελανιού: Με κόκκινο γράφονταν οι ημέρες με αρνητικό ισολογισμό πωλήσεων και με μαύρο οι ημέρες με θετικό απολογισμό. Την Black Friday οι επιχειρήσεις περνούσαν από το «κόκκινο – ζημία» στο «μαύρο – κερδοφορία».
Τα τελευταία χρόνια, ένας άλλος μύθος, υποστηρίζει ότι το 1800 οι ιδιοκτήτες φυτειών του Νότου μπορούσαν να αγοράσουν σκλάβους εργάτες με έκπτωση την επομένη της Ημέρας των Ευχαριστιών.
Οι όροι «Μαύρη Παρασκευή» και «Μαύρο Σάββατο» άρχισαν να χρησιμοποιούνται από την αστυνομία το 1961 στη Φιλαδέλφεια και το Ρότσεστερ, για να περιγράψουν τα πλήθη και την κυκλοφοριακή συμφόρηση που συνοδεύουν την έναρξη της χριστουγεννιάτικης περιόδου αγορών. Ως αποτέλεσμα, οι αστυνομικοί της τροχαίας υποχρεώθηκαν να εργάζονται σε πολύωρες βάρδιες για να αντιμετωπίσουν το πλήθος των οδηγών και των πεζών και δεν τους επιτρεπόταν να πάρουν το ρεπό. Οι αξιωματικοί άρχισαν να αναφέρονται σε αυτή την εργάσιμη ημέρα ως «Μαύρη Παρασκευή».
Κάποια στιγμή στα τέλη της δεκαετίας του 1980, ωστόσο, οι έμποροι λιανικής βρήκαν έναν τρόπο να «επαναφέρουν» τη Black Friday και να τη μετατρέψουν σε κάτι που αντανακλούσε θετικά και όχι αρνητικά σε αυτούς και στους πελάτες τους.
Το 2014, ο τζίρος της Black Friday έπεσε για πρώτη φορά από την ύφεση του 2008: 50,9 δισ. δολάρια ξοδεύτηκαν εκείνο το τετραήμερο, 11% λιγότερα από το προηγούμενο έτος. Ωστόσο, η αμερικανική οικονομία δεν ήταν σε ύφεση. Τα καταστήματα πλέον επεκτείνουν τις προσφορές τους σε ολόκληρους τους μήνες του Νοεμβρίου και Δεκεμβρίου, αντί να επικεντρώνονται μόνο στην ημέρα αυτή ή και το Σαββατοκύριακο.
