Η Ιταλία βρίσκεται από την Κυριακή σε μια γενικευμένη θεσμική κρίση με την εμπλοκή του πολιτικού συστήματος αλλά και του προέδρου της Δημοκρατίας Σέρτζιο Ματαρέλα.
Ο Ματαρέλα αρνήθηκε στον εντολοδόχο πρωθυπουργό Τζουζέπεπε Κόντε την τοποθέτηση του 81 ετών ευρωσκεπτικιστή Πάολο Σαβόνα στη θέση του υπουργού Οικονομικών. Αυτός κατέθεσε την εντολή και ο Λουίτζι Ντι Μάιο (Κίνημα 5 Αστέρων) κινείται για να καταθέσει πρόταση μομφής κατά του προέδρου της Δημοκρατίας. Την ίδια ώρα ο άλλος εταίρος του κυβερνητικού συνασπισμού Ματέο Σαλβίνι (Λέγκα του Βορρά) ζητά νέες εκλογές για να αποφασίσει ο λαός.
Από την πλευρά του, ο Σέρζιο Ματαρέλα φέρεται να συζητά με τον Κάρλο Κοταρέλι, πρώην οικονομολόγο του ΔΝΤ και νυν επικεφαλής του Οικονομικού Παρατηρητηρίου της Ιταλίας, για να του αναθέσει την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης τεχνοκρατών η οποία αν δεν πάρει ψήφο εμπιστοσύνης θα οδηγήσει την Ιταλία σε νέες εκλογές το φθινόπωρο.
Ο Ντι Μάιο, όπως δήλωσε, προτίθεται να ζητήσει παραπομπή του Ματαρέλα βάσει του άρθρου 90 του ιταλικού Συντάγματος -για εσχάτη προδοσία και επίθεση κατά ίδιου του Συντάγματος- και επιτρέπει στη Βουλή να ζητήσει με απλή πλειοψηφία την παραίτηση του προέδρου. Αν συγκεντρωθούν οι απαιτούμενες ψήφοι, τότε το συνταγματικό δικαστήριο θα αποφασίσει αν θα προχωρήσει σε παραπομπή. «Θέλω αυτή η θεσμική κρίση να πάει στη Βουλή και να δικαστεί ο πρόεδρος», είπε ο Ντι Μάιο.
Από την πλευρά του ο ηγέτης της Λέγκας του Βορρά, Ματέο Σαλβίνι ζήτησε πρόωρες εκλογές, λέγοντας: «Σε μια Δημοκρατία, αν ζούμε ακόμη σε Δημοκρατία, ένα πράγμα απομένει να γίνει, να αφήσουμε τους Ιταλούς να τοποθετηθούν».
Ο πρόεδρος Ματαρέλα, πρώην δικαστής του Συνταγματικού Δικαστηρίου και αυστηρός τοποτηρητής του Συντάγματος, αρνήθηκε να υποκύψει σε αυτό που ήδη από την Πέμπτη θεωρούσε «επιβολή» των πολιτικών κομμάτων, αντίθετη κατά την γνώμη του με τα συμφέροντα της Ιταλίας.
«Δέχθηκα όλες τις προτάσεις για τους υπουργούς εκτός από μία, αυτή του υπουργείου Οικονομικών. Αυτή η θέση στέλνει μήνυμα σχετικά με την αξιοπιστία της χώρας», δήλωσε στο διάγγελμά του, ο πρόεδρος Ματαρέλα και πρόσθεσε πως απέρριψε το plan B του Σαβόνα για έξοδο της Ιταλίας από την Ευρωζώνη.
Οπως εξήγησε ο κ. Ματαρέλα, ο υποψήφιος υπουργός Οικονομικών έχει μιλήσει υπέρ της εξόδου της Ιταλίας από την ευρωζώνη και ότι η επιλογή του στέλνει ένα μήνυμα για την ίδια την κυβέρνηση. Διευκρίνισε δε ότι ο πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει τον ρόλο του εγγυητή και για τον υπουργό Οικονομικών.
Ο Σέρτζιο Ματαρέλα δήλωσε πως έπραξε ό,τι μπορούσε για διευκολύνει τον σχηματισμό κυβέρνησης και ότι κανείς δεν μπορεί να ισχυρισθεί ότι ο ίδιος μπλόκαρε την διαδικασία.
«Οι απώλειες στις αγορές αφαίρεσαν οικονομίες από τις επιχειρήσεις και τους ιδιώτες. οφείλω να διαφυλάξω τις οικονομίες των Ιταλών» είπε ο Σέρτζιο Ματαρέλα. Και προειδοποίησε ότι η προοπτική μιας λαϊκιστικής κυβέρνησης προκάλεσε έντονη ανησυχία σε Ιταλούς επενδυτές με ορατές τις επιπτώσεις στην πορεία του σπρεντ, που εκτινάχθηκε την Παρασκευή στις 215 μ.β. -υψηλό τετραετίας, ενώ ο οίκος Moody’s προειδοποίησε ότι μπορεί να υποβαθμίσει το Ιταλικό αξιόχρεο στο Baa3, mia βαθμίδα πάνω από την κατηγορία «σκουπίδια».
Πρόσθεσε δε ότι ο Κόντε αρνήθηκε να στηρίξει «οποιαδήποτε άλλη επιλογή» και επέστρεψε την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης.
Βάσει του συντάγματος ο Πρόεδρος έχει το δικαίωμα να απορρίψει το διορισμό ενός μέλους της κυβέρνησης, αλλά η συγκεκριμένη απόφασή του προκάλεσε σφοδρές αντιδράσεις.
Ο Ματαρέλα είπε ότι θα περιμένει για να αποφασίσει εάν θα προκηρύξει νέες εκλογές- με την Corriere να αναφέρει ως πιθανή ημερομηνία την 9η Σεπτεμβρίου- και ότι θα αποφασίσει σύντομα τα επόμενα βήματα. Και κάλεσε σήμερα στο Κυρηνάλιο προεδρικό μέγαρο τον 64χρονο Κοταρέλι για διαβουλεύσεις.
Ο Κοταρέλι εργάστηκε στο ΔΝΤ από το 2008 έως το 2013 και λόγο των περικοπών που προώθησε στις δημόσιες δαπάνες στην Ιταλία, τον αποκαλούν «κύριο Ψαλίδι».
Η προεκλογική εκστρατεία στην Ιταλία δεν τελείωσε στην πραγματικότητα ποτέ και προδιαγράφεται πολύ σκληρή. «Il palazzo contre la piazza» (τα παλάτια της εξουσίας κατά του δρόμου»: αυτό θα είναι, σύμφωνα με τους πολιτικούς αναλυτές το leitmotiv μίας καμπάνιας που μπορεί να διαρκέσει πολλούς μήνες.
Ηδη ο Σαλβίνι έδωσε τον τόνο σε χθεσινή συγκέντρωση: «Εάν ένας υπουργός ενοχλεί τις ισχυρές εξουσίες που μάς κατέσφαξαν, αυτό σημαίνει ότι είναι ένας καλός υπουργός».
«Μείνετε στο πλευρό μας, έχουν εναντίον μας ανθρώπους στους επάνω ορόφους, αλλά και πολλούς άλλους που μας υποστηρίζουν», είπε ο Ντι Μάιο απευθυνόμενος στους υποστηρικτές του.
