Όταν οι άνθρωποι αισθάνονται μόνοι, ενεργοποιούνται στον εγκέφαλό τους οι ίδιοι νευρώνες που ενεργοποιούνται και όταν έχουν ανάγκη για φαγητό, επισημαίνει νέα μελέτη του ΜΙΤ, που δημοσιεύθηκε στο Nature Neuroscience και έρχεται να αποδείξει ότι η παρέα και η κοινωνικότητα είναι ανάγκες εξίσου σημαντικές με την τροφή.
«Αν δεν προσέξουμε την άνοιξη θα φτάσουμε τους 15.000 νεκρούς», προειδοποιεί ο Καπραβέλος
Δυστυχώς, όπως επισημαίνει η ψυχοθεραπεύτρια & σύμβουλος οικογένειας Έρη Κεχαγιά, εν μέσω κορονοϊού «κάτοικοι ολόκληρων πόλεων ανά τον κόσμο, μπήκαν αναγκαστικά σε καραντίνα, η δημόσια καθημερινή ζωή έτσι όπως την ξέραμε άλλαξε βίαια, διαμορφώνοντας μια αίσθηση πολύ μακριά από τις ψυχολογικές βαθύτερες ανάγκες των ανθρώπων. Σύμφωνα με μελέτη του Joint Research Center -JRC, η Ελλάδα είναι πρωταθλήτρια στο αίσθημα μοναξιάς, ανασφάλειας και αβεβαιότητας σε σχέση με άλλες χώρες της Ευρώπης, αισθήματα που επιδεινώθηκαν λόγω του ιού». Πολλές είναι οι μελέτες που έχουν δείξει ότι η χρόνια μοναξιά βλάπτει τη σωματική και τη ψυχική μας υγεία. Παλαιότερη μελέτη του ΜΙΤ είχε δείξει ότι η μοναξιά εξασθενεί το ανοσοποιητικό σύστημα και έχει άμεση σχέση με τον διαβήτη, την άνοια και τα ψυχικά νοσήματα. Η κυρία Έρη Κεχαγιά, προσθέτει ότι, «η μοναξιά και η κοινωνική απομόνωση μπορεί να αποβούν τόσο επιζήμιες για την ανθρώπινη υγεία, όσο το κάπνισμα 15 τσιγάρων την ημέρα. Συγκεκριμένα, η έλλειψη της ανθρώπινης επαφής και σχέσης, φαίνεται πως είναι ένας παράγοντας που αυξάνει την πιθανότητα πρόωρης θνησιμότητας κατά 26% και συνδέεται με την έναρξη άνοιας και την υπέρταση. Η μοναξιά μαζί με την κατάθλιψη εκτιμάται ότι σύντομα θα αποτελούν τις μεγάλες επιδημίες του 21ου αιώνα». Για αυτό είναι σημαντικό να είμαστε σε εγρήγορση, προκειμένου να προλάβουμε τέτοια φαινόμενα στους αγαπημένους μας και να παραμείνουμε σε επαφή.
Η νέα μελέτη του ΜΙΤ, που είναι η μεγαλύτερη μελέτη παρέμβασης που έχει πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα για να εξετάσει τις επιδράσεις της κοινωνικής απομόνωσης, χρησιμοποίησε λειτουργική μαγνητική τομογραφία για να αποτυπώσει την εγκεφαλική δραστηριότητα του ατόμου όταν αυτό πεινούσε και κοιτούσε φωτογραφίες με τα αγαπημένα του φαγητά και όταν αισθανόταν μόνο και έβλεπε εικόνες κοινωνικοποίησης. Αυτό που ανακάλυψαν οι ερευνητές, είναι ότι και στις δύο περιπτώσεις ενεργοποιείται η μέλαινα ουσία, η οποία διαθέτει ντοπαμινεργικά κύτταρα και έχει συνδεθεί με τις «λιγούρες» και τις εξαρτητικές συμπεριφορές. Οι ουδέτερες εικόνες, όπως οι εικόνες λουλουδιών δεν προκάλεσαν καμία ενεργοποίηση στη μέλαινα ουσία. Όπως επισημάνει η επικεφαλής ερευνήτρια Ρεμπέκα Σαξ, οι θετικές κοινωνικές συναναστροφές αποτελούν βασική ανθρώπινη ανάγκη και η οξεία μοναξιά (σ.σ. σαν αυτή που βιώνουμε σήμερα λόγω πανδημίας και lockdown) είναι μια κατάσταση που χρήζει άμεσης ανακούφισης, όπως η πείνα.
Ωστόσο στη σύγχρονη κοινωνία, καταλήγει η Έρη Κεχαγιά, «η μοναξιά δεν αφορά μόνο στους ηλικιωμένους, ή σε εκείνους που ζουν μόνοι, αλλά και σε εκείνους που ζουν σε οικογένειες που δεν είναι στην ουσία ‘οικογένειες’ και σε εκείνους που ζουν μαζί με άλλους αλλά παρ’ όλα αυτά νιώθουν και πάλι μόνοι. Όσο χαλαρώνουν οι δεσμοί των ανθρώπων και οι παραδοσιακοί θεσμοί, που συγκρατούν, δίνουν νόημα και αποτελούν συνεκτικούς κρίκους στην κοινωνία, τόσο η μοναξιά θα μεγαλώνει».
Σε κάθε περίπτωση, προσθέτει, «η απομόνωση που έφερε η πανδημία, είναι και μία ευκαιρία για τον καθένα μας να στραφεί μέσα του και να δει, ότι ίσως η ψυχολογική αυτή επώδυνη δοκιμασία που επέφερε η υγειονομική αυτή κρίση, μας οδηγεί στο να επαναξιολογήσουμε τις προτεραιότητές μας. Μας δίνει την ευκαιρία να αναμετρηθούμε με τους φόβους και τις δυσκολίες μας, που σε άλλες συνθήκες μπορούσαμε εύκολα να κουκουλώσουμε. Να συνειδητοποιήσουμε ότι η αντιμετώπιση της ζωής γινόταν διεκπεραιωτικά, πετώντας ο καθένας το πρόβλημα στον απέναντι, ενώ στην ουσία είμαστε μία διευρυμένη οικογένεια, με το φόβο του θανάτου να είναι κοινός τόπος και όπου κανένας δεν μένει έξω από το χορό».
