Με την πρώτη ματιά μοιάζει με μια συνηθισμένη παρέλαση του δρόμου, με παρελαύνοντες μουσικούς, μαζορέτες με μπαγκέτες, ζωγραφισμένα πρόσωπα και λαμπερά κοστούμια να διασχίζουν έναν κακοφτιαγμένο, ερειπωμένο δρόμο του Γιοχάνεσμπουργκ.
Ένα μικρό αγόρι με σκισμένο μπλουζάκι απολαμβάνει την ηλιόλουστη σκηνή με τα μάτια ορθάνοιχτα και τις γροθιές στους γοφούς του. Ήταν ένα από τα πολλά παιδιά που παρακολουθούσαν την παρέλαση, χωρίς επίβλεψη και γοητευμένα από τις εορταστικές εκδηλώσεις στη βρώμικη γειτονιά.
Όμως, σε αντίθεση με τις παραδοσιακές παρελάσεις των μιντρίστρων στη Νότια Αφρική, σε αυτή την πομπή συμμετείχαν μερικοί από τους φτωχότερους των φτωχών – οι «ανακυκλωτές» που ψάχνουν στα σκουπίδια με την ελπίδα να βρουν κάτι που θα τους αποφέρει μερικές δεκάρες.
Η έκθεση, με τίτλο «Ουδέτερη Ζώνη» – “No Man’s Land”, ήταν δημιούργημα του «Κέντρου για τις Λιγότερο Καλές Ιδέες», συνιδρυτής του οποίου είναι ο Γουίλιαμ Κέντριτζ, ένας νοτιοαφρικανός καλλιτέχνης διάσημος για τα σχέδια και τις ταινίες κινουμένων σχεδίων του.
Ο φουντωτός 68χρονος είναι παρών, φορώντας το συνηθισμένο του λευκό πουκάμισο και καπέλο Παναμά, παρατηρώντας διασκεδαστικά τη φασαρία, τα σφυρίγματα και τις φωνές.
Ο χορογράφος και χορευτής Σέλο Πέσα ήταν αυτός που είχε την ιδέα της καρναβαλικής πομπής για να γιορτάσει τη δέκατη σεζόν του κέντρου, η έδρα του οποίου βρίσκεται στη συνοικία Μαμπονένγκ – το υποβαθμισμένο κέντρο της οικονομικής πρωτεύουσας της Νότιας Αφρικής.
Οι καλλιτέχνες ετοιμάστηκαν στην αυλή αυτού του πρώην βιομηχανικού συγκροτήματος, το οποίο αποτελείται από μικρά κτίρια από τούβλα που σήμερα στεγάζουν αίθουσες παραστάσεων και εργαστήρια.
Για την παρέλαση, ο Πέσα επιστράτευσε τους ανακυκλωτές, οι οποίοι συνήθως επικεντρώνονται στην αναζήτηση αντικειμένων όπως χαρτόνι, παλιοσίδερα και πλαστικά για να κερδίσουν ένα πενιχρό μεροκάματο.
«Η ιδέα μου είναι να εξετάσω τις αγνοημένες κοινωνίες που τροφοδοτούν την τέχνη, διερευνώντας πώς μπορούν να συναντηθούν στο δημόσιο χώρο. Να φέρουμε αυτό που πετιέται σε μια παρθένα, σικ περιοχή», δήλωσε η εκπαιδευμένη χορεύτρια.
«Την τελευταία φορά υπήρχαν άνδρες από το Κονγκό που εργάζονται ως φύλακες ασφαλείας ή παρκαδόροι στο δρόμο. Αυτή τη φορά οι ανακυκλωτές προέρχονται κυρίως από το Λεσότο», είπε.
«Τους συναντώ στο δρόμο, όταν παρκάρω το αυτοκίνητό μου. Μου λένε τις ιστορίες τους».
Φόρεμα από τα απορρίμματα
Ξαφνικά, μια νεράιδα εμφανίζεται με ένα εντυπωσιακό χειροποίητο ραμμένο φόρεμα, που θυμίζει τα φθορίζοντα γιλέκα που φορούν οι συλλέκτες σκουπιδιών, το οποίο επεκτείνεται από μια πλαστική φούστα καλυμμένη με άδεια μπουκάλια από γάλα, αποσμητικά, είδη υγιεινής και τσαλακωμένο χαρτί.
Είναι σαν να έχει χυθεί το περιεχόμενο ενός κάδου σκουπιδιών πάνω από το κεφάλι της.
«Αυτό περνάει ο πλανήτης. Κάνει ζέστη κάτω από τη φούστα μου. Όπως ο πλανήτης», λέει στο AFP η χορεύτρια, η 39χρονη Τερέζα Φούτι Μοτζέλα.
Χτυπάει ένα πιρούνι πάνω σε ένα ποτήρι κρασιού, τραβώντας την προσοχή όλων, καθώς δίνει το σήμα για την έναρξη της φανφάρας.
Οι σκουπιδιάρηδες τραγουδούν a cappella, χτυπώντας παλαμάκια, χρησιμοποιώντας φουσκωμένες σακούλες ως κρουστά και μπουμπουνίζοντας με το στόμα.
Οι κάτοικοι, οι περαστικοί και άλλοι θεατές ζητωκραυγάζουν καθώς η μπάντα βγαίνει στους δρόμους, παρελαύνοντας πίσω από ένα φορτηγό γεμάτο με μεγάφωνα.
Μπροστά, ένας μασκαράς με φτερωτό καπέλο γυρίζει τα μάτια και κάνει γκριμάτσες για να διασκεδάσει τα παιδιά.
Πετάει το μπαστούνι του στον αέρα, το ξαναπιάνει επιδέξια και λικνίζεται στο ρυθμό.
Ένα κύμα ενέργειας και θορυβώδους χαράς διατρέχει τους φτωχούς, ετοιμόρροπους και συχνά επικίνδυνους δρόμους.
Αρκετά περιπολικά πλαισιώνουν την τρελή πομπή καθώς περνάει από μικρά μπακάλικα και ψησταριές με ψητό κρέας στο πεζοδρόμιο.
Ένα φευγαλέο βλέμμα χαράς διατρέχει τα πρόσωπα του πλήθους, το οποίο κάνει μια στιγμιαία παύση από την καθημερινότητά του.
Πηγή: AFP