Όσοι πραγματικά γνωρίζουν πως λειτουργεί η αμερικανική διπλωματία, αντιλαμβάνονται τη βαρύτητα που έχει μια επίσκεψη Υπουργού Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών, σε μια χώρα, στην περίπτωση της Ελλάδας σύμμαχο χώρα, ειδικά σε μια περίοδο όπου διακυβεύονται κρίσιμα εθνικά θέματα και συμφέροντα. Στην Ουάσιγκτον συνηθίζεται να λένε ότι η Αμερική δεν ενδιαφέρεται πραγματικά για ένα θέμα εξωτερικής πολιτικής παρά μόνο εάν, υπάρχει άμεση εμπλοκή του Επικεφαλής του Στέητ Ντιπάρτμεντ.
Του Δημήτρη Γ. Απόκη*
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία, ότι ο κ. Πομπέο και το Φόγγυ Μπότομ, έχουν αποφασίσει και έχουν εμπλακεί ενεργά πλέον στο τρίγωνο Ελλάδα, Κύπρος, Τουρκία, και αντιμετωπίζουν την υφιστάμενη συγκυρία ως μεγάλη ευκαιρία, για επίλυση των χρόνιων, διαφορών, όπως χαρακτηρίζονται εδώ και δεκαετίες στην Ουάσιγκτον, μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας, και με πιθανό bonus, μια επίλυση του Κυπριακού.
Το ότι ο κ. Πομπέο, επισκέφθηκε πρόσφατα την Κύπρο, και τώρα βρίσκεται στην Ελλάδα, χωρίς να προτίθεται όπως όλα δείχνουν να επισκεφτεί την Τουρκία, είναι σίγουρα μια σημαντική παράμετρος της αμερικανικής κινητικότητας η οποία δεν πρέπει να περνά απαρατήρητη. Παρόλα αυτά δεν πρέπει να υπερεκτιμάται η σημασία αυτής της κίνησης, διότι έτσι δημιουργούνται λανθασμένες εντυπώσεις και προσδοκίες οι οποίες μπορεί πολύ σύντομα να αποδεχθούν ανεδαφικές.
Πρόσφατα ο Αμερικανός Υπουργός Εξωτερικών, δήλωσε ότι η Ουάσιγκτον υποστηρίζει την πρωτοβουλία της Γερμανίας και της Καγκελαρίου, Άγκελα Μέρκελ, στο πεδίο του πολιτικού διαλόγου ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία. Και εδώ θα ήθελα να υπενθυμίσω, και έχει τη σημασία του, την άριστη προσωπική σχέση του Προέδρου της Κύπρου, Νίκου Αναστασιάδη, με την Καγκελάριο Μέρκελ, η οποία είχε πάει στην Κύπρο για να τον υποστηρίξει στις προεδρικές εκλογές. Ο κ. Πομπέο έχει επίσης δηλώσει ότι η Ουάσιγκτον στηρίζει το διάλογο μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας, στο στρατιωτικό πεδίο, στα πλαίσια του ΝΑΤΟ.
Ας ανατρέξουν κάποιοι στις πρόσφατες δηλώσεις του Ταγίπ Ερντογάν, του Μελβούτ Τσαβούσογλου, του κ. Καλίν, του κ. Ακάρ και θα δουν ότι δεν απέχουν πολύ από αυτό που λέει ο κ. Πομπέο. Οπότε καλοί είναι οι πανηγυρισμοί, αλλά είναι φρόνιμο όταν διακυβεύονται ζωτικά εθνικά συμφέροντα να μην προτρέχουμε.
Η Τουρκία του Ερντογάν, πιέζει ανηλεώς τους τελευταίους μήνες μέσω της ακραίας προκλητικότητας στο Αιγαίο και τα νερά της Κύπρου, για ένα διάλογο με την Ελλάδα και για ένα τραπέζι διαλόγου στην Κύπρο, στο οποίο θα καθίσουν και εκπρόσωποι του Ψευδοκράτους. Ποιο λοιπόν είναι το πλαίσιο διαλόγου που στηρίζει ο κ. Πομπέο και η Ουάσιγκτον, καλό θα είναι να ξεκαθαριστεί αυτό το κρίσιμο ερώτημα και μετά εάν πράγματι ο αμερικανικός παράγοντας ταυτίζεται στο θέμα του διαλόγου με τα ελληνικά συμφέροντα, δηλαδή οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας, και ΑΟΖ με βάση το Δίκαιο της Θάλασσας, και στην Κύπρο διάλογο με τη νόμιμη κυβέρνηση της Κύπρου και όχι ως ισότιμο συνομιλητή το ψευδοκράτος, τότε να πανηγυρίσουμε έξαλα όλοι. Μέχρι τότε όμως χαμηλοί τόνοι και επιφυλακτικότητα είναι η συνταγή που αρμόζει.
Σε καμία περίπτωση δεν υπάρχει πρόθεση υποβάθμισης της επίσκεψης του Αμερικανού Υπουργού Εξωτερικών, και οι συμφωνίες που υπογράφτηκαν κατά την εδώ παρουσία του είναι σημαντικές και εθνικά συμφέρουσες. Και το πλέον σημαντικό είναι το διάστημα το οποίο ο κ. Πομπέο, θα περάσει με τον Πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, όντας φιλοξενούμενος στο σπίτι του στα Χανιά, είναι μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία για να ενημερωθεί ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας από πρώτο χέρι για τις πραγματικές συνθήκες που επικρατούν στο τρίγωνο Αθήνα, Άγκυρα, Λευκωσία, αλλά και για να τεθούν με κρυστάλλινη σαφήνεια, δια στόματος του Πρωθυπουργού, οι ελληνικές κόκκινες γραμμές στο οποιοδήποτε πλαίσιο διαλόγου αποφασιστεί.
Το ότι ο κ. Πομπέο θα βρεθεί με των Πρωθυπουργό στη Βάση της Σούδας, μια από τις σημαντικότερες σε όλο τον πλανήτη για τις ΗΠΑ, και εάν μάλιστα αληθεύουν οι πληροφορίες για σκέψεις της Ουάσιγκτον, αντικατάστασης της Βάσης του Ιντσιρλίκ στην Τουρκία, με τη Σούδα, τότε η ευκαιρία που παρουσιάζεται είναι τεράστια και ο Πρωθυπουργός, αυτή τη φορά, θα πρέπει να διαπραγματευτεί αυτή την τεράστια εξυπηρέτηση προς ΗΠΑ, πολύ σκληρά και να αποκομίσει τα μέγιστα δυνατά οφέλη. Όταν μιλάμε για τη Βάση της Σούδας, δεν μιλάμε απλά για φιλέτο σε επιχειρησιακό επίπεδο για τις ΗΠΑ, αλλά για πραγματικό χρυσάφι, και ως τέτοιο πρέπει να αντιμετωπιστεί.
Σίγουρα η στάση της Ουάσιγκτον και του κ. Πομπέο, απέναντι στον Ερντογάν, είναι πολύ διαφορετική από το παρελθόν, και η Αμερική θέλει τρίξει τα δόντια του Σουλτάνου. Αυτό όμως δεν σημαίνει αυτόματα και ένα θετικό αποτέλεσμα για τα ελληνικά συμφέροντα στη διαδικασία που όπως όλα δείχνουν δρομολογείται. Η εποχή είναι πονηρή και θέλει τεράστια προσοχή.
Αυτό που βλέπουμε τις τελευταίες ώρες στην πολεμική σύγκρουση Αρμενίας – Αζερμπαϊτζάν, είναι εξόχως ανησυχητικό, διότι αποτελεί απόδειξη ότι οι μεγάλες δυνάμεις είναι πλέον διατεθειμένες να αφήσουν κρίσεις να εξελιχθούν σε πολεμικές συγκρούσεις έτσι ώστε, να επέμβουν κατόπιν και να επιλύσουν μακροχρόνια προβλήματα με τρόπο που στο παρελθόν θα ήταν αδύνατον να εφαρμοστεί. Και στη συγκεκριμένη σύγκρουση, Ουάσιγκτον και Άγκυρα βρίσκονται στην ίδια πλευρά, στηρίζοντας το Μπακού.
Η σαρανταοκτάωρη παραμονή του κ. Πομπέο, στην Ελλάδα, είναι εξαιρετικά κρίσιμη και όχι για το γεγονός ότι βρίσκεται εδώ και δεν θα επισκεφτεί την Τουρκία, αλλά για το γεγονός ότι βρίσκεται εδώ για διεξοδικές και σε προσωπικό επίπεδο συζητήσεις, στην ουσία διαπραγματεύσεις με τον Έλληνα Πρωθυπουργό, σε μια εξαιρετικά κρίσιμη στιγμή για τα εθνικά συμφέροντα της πατρίδας μας. Και είναι επίσης κρίσιμη η επίσκεψη του Αμερικανού ΥΠΕΞ, διότι ο κ. Πομπέο, δεν είναι ένας απλός Υπουργός Εξωτερικών, είναι και πολιτικά και ιδεολογικά σύμμαχος του Αμερικανού Προέδρου, γεγονός που προσδίδει ακόμα μεγαλύτερη σημασία σε αυτά που θα πει και σε αυτά που θα προωθήσει.
Η επίσκεψη του κ. Μάϊκ Πομπέο, είναι κρίσιμη και εξαιρετικά πολύπλοκη, και θα είναι πραγματικά τραγικό να αναλωθεί στο ότι δεν πήγε στην Τουρκία και είπε ωραία λόγια για την Ελλάδα.
Ο Δημήτρης Απόκης, είναι Διεθνολόγος και Δημοσιογράφος, Απόφοιτος του The Paul H. Nitze, School of International Studies, The Johns Hopkins University, μέλος του The International Institute of Strategic Studies, και διετέλεσε επί σειρά ετών διαπιστευμένος ανταποκριτής στο Λευκό Οίκο, το Στέητ Ντιπάρτμεντ, και το Πεντάγωνο, στην Ουάσιγκτον.
Πηγή: www.thepresident.gr
