Γράφει ο Γιώργος Ευγενίδης
Δηλώνω εξαρχής κάτι, για να μην παρεξηγούμαι: δεν είμαι ειδικός σε θέματα κοινωνικών δικαιωμάτων. Η ειδίκευσή μου-και ο ιδιότυπος ιδρυματισμός μου-είναι το πολιτικό ρεπορτάζ.
Μικρή παρένθεση: μπορεί στη Βουλή να μπαίνει ένα μείζον κοινωνικό θέμα και εμείς να το βλέπουμε αριθμητικά ή με όρους εξουσίας: θα ψηφίσουν όλοι οι βουλευτές ή, πώς επηρεάζει το τάδε ή το δείνα θέμα τον πολιτικό συσχετισμό δυνάμεων. Κι όμως, πίσω από ένα νομοσχέδιο βρίσκονται άνθρωποι.
Και μπορεί να μην ασχολούμαι καθημερινά στη δουλειά μου με τα κοινωνικά θέματα ή τα αιτήματα επιμέρους μειονοτήτων, αλλά έχω σχεδόν πλήρως απαντημένα στο μυαλό μου βασικά ερωτήματα, τα οποία οριοθετούν και τη στάση ζωής μου απέναντι σε ορισμένα ζητήματα. Για παράδειγμα, σε ζητήματα σεξουαλικού προσανατολισμού, «δεν με νοιάζει τι κάνει κανείς στο κρεβάτι του», που λένε και ορισμένοι. Τελεία εκεί. Χωρίς αλλά και υποσημειώσεις. Αυτό που νοιάζει είναι η ισονομία: να ζούμε σε μια ευνομούμενη πολιτεία, η οποία μας αντιμετωπίζει όλους ως πολίτες της ίδιας κατηγορίας και αυτό να δημιουργεί ένα πλαίσιο δικαιωμάτων και υποχρεώσεων. Υπό αυτό το πρίσμα, στήριξα και στηρίζω το σύμφωνο συμβίωσης και για τα ομόφυλα ζευγάρια, γι’ αυτό και συμφωνώ, έστω και αν υπάρχουν επιμέρους προβλήματα, με το νομοσχέδιο για τη νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου.
Στη δουλειά μας, έχουμε μια βασική αρμοδιότητα: να μεταφέρουμε στον κόσμο σωστά την είδηση και την πληροφορία. Όταν εμείς οι ίδιοι είμαστε αδιάβαστοι, πώς περιμένουμε μετά ο κόσμος να διαμορφώσει μια τουλάχιστον ισορροπημένη προσέγγιση σε κάποιο θέμα; Ας πάρουμε για παράδειγμα το νομοσχέδιο για τη νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου που συζητείται σήμερα και αύριο στην Ολομέλεια της Βουλής: μια σειρά συναδέλφων δεν ξέρει καν να πει σωστά το θέμα του νομοσχεδίου. Αντιλαμβάνεστε, φυσικά, ότι, αν κανείς δεν ξέρει καν σωστά το όνομα του σχεδίου νόμου, τότε δεν έχει την παραμικρή ιδέα για το περιεχόμενό του.
Και έρχομαι σε αυτό που είπα στην αρχή: δεν είμαι ειδικός, αλλά, λόγω της δουλειάς μου, πρέπει να έχω γνώση του θέματος. Μια λύση υπήρχε: να κάτσω να διαβάσω το θέμα, το νομοσχέδιο, να δω συνεδριάσεις στη Βουλή επί του σχεδίου νόμου.
Αυτό που εγώ καταλαβαίνω, λοιπόν, είναι ότι το νομοσχέδιο έρχεται να διορθώσει-με τα καλά και τα κακά του-ένα πρόβλημα υπαρκτό. Όντως, δεν αφορά ένα εκατομμύριο πολίτες. Αφορά όμως λίγους συμπολίτες μας και τις οικογένειές τους και αυτό είναι σημαντικό. Η πολιτεία δεν νομοθετεί μόνο για το σύνολο των πολιτών. Νομοθετεί και αντιμετωπίζει ζητήματα επιμέρους κοινωνικών και πληθυσμιακών ομάδων. Αυτό είναι κομμάτι της συνταγματικής λειτουργίας της. Και είναι ένα πρόβλημα υπαρκτό ότι, μέχρι αυτή τη στιγμή, η διαδικασία για τη νομική αναγνώριση της μεταβολής του φύλου είναι αργή και χρονοβόρα. Και, στο ενδιάμεσο, μια γυναίκα πλέον πρέπει να κυκλοφορεί με τα χαρτιά ενός άνδρα. Μπορεί σε κάποιους κάφρους αυτό να φαίνεται αστείο, αλλά δημιουργεί σημαντικά προβλήματα σε θεμελιώδη ζητήματα, όπως σε συναλλαγές με το κράτος και τις τράπεζες ή την ενοικίαση σπιτιού.
Σαφώς, το νομοσχέδιο δεν είναι τέλειο. Μου σηκώθηκε η τρίχα στην επιτροπή της Βουλής όταν άκουγα θαρραλέους γονείς, που αγαπούν και στηρίζουν τα παιδιά τους, να λένε ότι ζουν με την αγωνία, για το αν θα τα βρουν κρεμασμένα λόγω του bullying που υφίστανται σε νεαρή ηλικία. Είναι, όμως, αυτός λόγος για να κατέβει το όριο της επιτρεπτής ηλικίας μεταβολής, έστω και με γονική και ιατρική συναίνεση, από τα 18 στα 15; Δεν είμαι τόσο σίγουρος, αλλά και πάλι αυτό δεν αναιρεί τη μεγάλη εικόνα, η οποία έχει να κάνει με ένα υπαρκτό πρόβλημα, υπαρκτών ανθρώπων.
Εμείς στα ΜΜΕ προσφέραμε κάκιστη υπηρεσία αυτές τις μέρες. Ακούστηκαν τέρατα. Ποιος είπε ότι θα γίνεται αλλαγή φύλου σε παιδιά ηλικίας 15 ετών με μια απλή αίτηση; Τι τερατώδεις ανοησίες είναι αυτές; Κι όμως, τις είπαν δημοσιογράφοι σε ΜΜΕ μεγάλης εμβέλειας και, μάλιστα, με αυτό το πονηρό ύφος του Πόντιου Πιλάτου, ο οποίος δεν θέλει να πάρει θέση, αλλά θέτει «καίρια» ερωτήματα που απασχολούν τους πολίτες. Κάναμε άσχημα τη δουλειά μας, θολώσαμε το ζήτημα, το βγάλαμε από τις ράγες και ξεκίνησε μια παρελκυστική συζήτηση για τη μεταβολή φύλου από τα 15 χρόνια, ενώ δεν είναι καν αυτό το πρόβλημα. Στο μεταξύ, κάποιοι, λίγοι, συνάνθρωποί μας που περιμένουν αυτό το νομοσχέδιο, για να αποκτήσουν κανονική υπόσταση έναντι του κράτους, αισθάνονται πως ο εξευτελισμός που έπρεπε να υποστούν στη ζωή τους συνεχίζεται στη ζώνη υψηλής τηλεθέασης.
Υ. Γ. Η στάση της εκκλησίας είναι αναμενόμενη. Οριακά και ανατρέχοντας εις τας γραφάς, μπορώ να καταλάβω την επιμονή στα δύο φύλα. Η ζωή, όμως, δεν είναι γραμμένη στην πέτρα. Δεν είναι μόνο κανόνες, από τους οποίους δεν επιτρέπεται παρέκβαση. Η ζωή εξελίσσεται δυναμικά και όχι πάντα προβλέψιμα. Αν θέλουμε να γίνουμε κανονικό ευρωπαϊκό κράτος, θα πρέπει, σε επίπεδο, νομοθέτησης, να εναρμονιστούμε με αυτό που ισχύει και στα υπόλοιπα ευρωπαϊκά κράτη. Καλώς ή κακώς, την τελευταία φορά που κοίταξα, δεν ψήφισα την Εκκλησία για πρωθυπουργό, ώστε να υπαγορεύει την πορεία της χώρας. Στρέφομαι, όμως, πολλές φορές στην Εκκλησία, έχοντας στο μυαλό μου κυρίαρχη την έννοια της «αγάπης» που διατρέχει τα βασικά εκκλησιαστικά κείμενα και νοηματοδοτεί την ύπαρξή της, με την πλήρη έννοια της λέξης. Αυτή την «αγάπη» κάποιοι ιερωμένοι σταθερά την ξεχνούν.