«Μυρωδιά» από στάχτη, καπνό και ιστορία θα «ανασάνουν» κάτοικοι και επισκέπτες της Θεσσαλονίκης τον Σεπτέμβριο, με αφορμή τη συμπλήρωση ενός αιώνα από τη Μεγάλη Πυρκαγιά, που κατέκαψε μεγάλο μέρος της πόλης τον Αύγουστο του 1917, αφήνοντας ανέστιους χιλιάδες ανθρώπους. Η 100ή επέτειος της πυρκαγιάς θα αποτελέσει αφορμή για εκδηλώσεις, οι οποίες θα δώσουν στους κατοίκους και επισκέπτες της Θεσσαλονίκης τη δυνατότητα να γίνουν, τρόπον τινά, παρατηρητές «από το μέλλον» των γεγονότων της ημέρας εκείνης: η 5η Αυγούστου του 1917 με το ιουλιανό ημερολόγιο (18η με το γρηγοριανό) άλλαξε για πάντα τη φυσιογνωμία της πόλης και την έσπρωξε να αναγεννηθεί από τις στάχτες της με (αρχική) βάση τα εντυπωσιακά σχέδια του Ερνέστ Εμπράρ, που μεταξύ άλλων τής κληροδότησαν την Πλατεία Αριστοτέλους.
Με αφορμή τη συμπλήρωση επτά ετών από την έναρξη της δράσης της, η “parallaxi- Η Θεσσαλονίκη Αλλιώς” ενορχηστρώνει τις εκδηλώσεις, σε συνεργασία με φορείς της πόλης: τον Δήμο Θεσσαλονίκης (και συγκεκριμένα την Αντιδημαρχία Πολιτισμού, αφού η δράση εντάσσεται στις προφεστιβαλικές εκδηλώσεις των 52ων Δημητρίων), το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος (ΚΘΒΕ), τη ΔΕΘ-Helexpo ΑΕ, το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, τον Οργανισμό Λιμένος, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, τις σχολές θεάτρου ΚΘΒΕ “Ανδρέας Βουτσινάς” και “Βασίλης Διαμαντόπουλος”, το Μουσείο Φωτογραφίας, τη Φιλαρμονική Ορχήστρα του δήμου, το Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης, την Εφορία Αρχαιοτήτων Θεσσαλονίκης και πολλούς άλλους.
Αναλυτικότερα, την Κυριακή 17 Σεπτεμβρίου, από τις 6 το απόγευμα μέχρι τις 10 το βράδυ, ένα πολυθέαμα αφιερωμένο στα εκατό χρόνια της Πυρκαγιάς, με ελεύθερη είσοδο, θα εξελιχθεί στην πόλη. Η εκδήλωση βασίζεται σε ιδέα του Γιώργου Τούλα, σε πρωτότυπα κείμενα του συγγραφέα Σάκη Σερέφα ειδικά γραμμένα για το πολυθέαμα, σε σκηνοθεσία των Κορίνας Βασιλειάδου και Χάρη Πεχλιβανίδη, με σκηνογράφο-σχεδιαστή της μακέτας της θαλάσσιου μετώπου της πόλης τον Γιάννη Κατρανίτσα, video-mapper την Όλγα Σφέτσα, με τη συμμετοχή του φωνητικού συγκροτήματος Πλειάδες, ηθοποιών του ΚΘΒΕ και 35 σπουδαστών των σχολών θεάτρου της πόλης, ενδυματολόγους τις Σόνια Σαμαρτζιδου και Ελένη Κανακίδου, τη φωτιστική παρέμβαση των Beforelight, τον ειδικό στα σπέσιαλ εφέ Μιχάλη Σαμιώτη, τη γραφιστική επιμέλεια των Dolphins.
Η έναρξη θα γίνει στην Πλατεία Μουσχουντή, στην Άνω Πόλη, εκεί από όπου ξεκίνησε η φωτιά, από μια σπίθα μαγειρικής εστίας. Στον υπαίθριο χώρο της πλατείας, πλάι στο τείχος της πόλης, θα στηθεί δραματοποιημένη αφήγηση από ηθοποιούς, πλαισιωμένη από μουσικές παρεμβάσεις με αυθεντικά μουσικά κομμάτια της εποχής από την μουσική παράδοση των Ελλήνων, των Εβραίων και των Οθωμανών, που κατοικούσαν στη Θεσσαλονίκη εκείνες τις ημέρες. Η συνέχεια θα εκτυλιχθεί στην οδό Εδέσσης, περιοχή που γλύτωσε από τη μήνιν της πυρκαγιάς.
Στο Μπενσουσάν Χαν και το Ταζ Χαν θα στηθεί ένα υπαίθριο θερινό σινεμά που προβάλει τα αυθεντικά φιλμ που δείχνουν την πόλη στην πυρά, ενώ θα ακολουθήσει σειρά παρεμβάσεων στα διατηρητέα κτίρια των δρόμων, με στόχο να δημιουργηθεί στον σημερινό κάτοικο της πόλης το αίσθημα του εγκλωβισμού που ένιωθαν οι κάτοικοι τότε. Φοιτητές της Σχολής Καλών Τεχνών του ΑΠΘ θα δημιουργήσουν με έμπνευση τη μεγάλη Φωτιά, ενώ θα διοργανωθεί και φωτογραφική έκθεση με τα ευρήματα της περιόδου της Πυρκαγιάς από τις ανασκαφές του Μετρό.
Το Μουσείο Φωτογραφίας θα οργανώσει εργαστήριο για παιδιά εμπνευσμένο από την Πυρκαγιά, η Σχολή Κινηματογράφου του ΑΠΘ θα προβάλει σειρά ταινιών μικρού μήκους των φοιτητών της που γυρίστηκαν εμπνευσμένες από τη Μεγάλη Φωτιά, ενώ η πέμπτη Δημοτική Κοινότητα του Δήμου θα δημιουργήσει εικαστικό εργαστήρι στο δρόμο για παιδιά. Η δε Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης θα καλέσει τους φιλόμουσους σε ένα αναπάντεχο μουσικό happening εμπνευσμένο από την Πυρκαγιά, πoυ θα εξελιχθεί στο Ταζ Χαν, στον δρόμο και την πλατεία Εμπορίου.
Οι εκδηλώσεις θα κορυφωθούν το βράδυ της ίδιας ημέρας στην πεζοδρομημένη παραλιακή λεωφόρο Νίκης, με ένα πολυθέαμα που θα ξεκινήσει από το κτήριο της Λέσχης Θεσσαλονίκης (Λεωφ. Νίκης 63), στο σημείο που σταμάτησε η πυρκαγιά μετά από 32 ώρες που έκαψε την πόλη, το οποίο θα μεταμορφωθεί χάρη σε ένα γιγάντιο video mapping, ενώ ηθοποιοί θα αφηγηθούν βασιζόμενοι σε αληθινές μαρτυρίες και γεγονότα. Στη συνέχεια καλλιτέχνες του δρόμου με φωτιές και η Φιλαρμονική του Δήμου θα οδηγήσουν τον κόσμο που παρακολουθεί το δρώμενο προς την πλατεία Αριστοτέλους, παιανίζοντας εμβατήρια που ακούγονταν στην πόλη κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου εκείνων των ημερών της φωτιάς, ενώ ταυτόχρονα φλόγες θα φωτίζουν ολόκληρο τον δρόμο και τη θάλασσα.
Στο ύψος της πλατείας, μια τεράστια μακέτα που αποτυπώνει την όψη της παραλίας τον καιρό της πυρκαγιάς, που θα εκτεθεί προηγουμένως για δέκα μέρες στη νότια πύλη της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης στο πλαίσιο της 82ης ΔΕΘ, θα παραδοθεί στις φλόγες, ολοκληρώνοντας με συμβολικό τρόπο την μεγάλη αυτή διαδραστική γιορτή αφιερωμένη στη μνήμη της πόλης