Η πρώτη βόμβα μεγατόνων έπεσε ήδη στα θεμέλια της τουρκικής οικονομίας. Ο μεγαλύτερος τηλεπικοινωνιακός όμιλος της Τουρκίας η Türk Telekom κατέρρευσε σαν πύργος από τραπουλόχαρτα καθώς δεν κατάφερε να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του λόγω της ελεύθερης πτώσης στην οποία βρίσκεται η λίρα.
Κάτω από το βάρος των δανείων του, ύψους 4,7 δισ. δολαρίων, o τουρκικός κολοσσός οδηγήθηκε στη χρεοκοπία και οι τράπεζες ανέλαβαν τη διοίκησή του. Την ίδια στιγμή ο υπουργός Οικονομικών και γαμπρός του Ταγίπ Ερντογάν, Μπεράτ Αλμπαϊράκ, επιμένει να δηλώνει ότι… δεν βλέπει κίνδυνο για την οικονομία ή το χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Την Πέμπτη, το τουρκικό υπουργείο Οικονομικών ενέκρινε τη μεταβίβαση του πλειοψηφικού πακέτου μετοχών σε κοινοπραξία τραπεζών, σύμφωνα με τη Hurriyet. Το 2013, ο όμιλος OTAŞ στον οποίο ανήκει ο «τουρκικός ΟΤΕ» είχε θέσει ως εγγύηση το 55% των μετοχών για τη λήψη δανείου 4,75 δισ. δολαρίων.
Δεν προχώρησε, όμως, στις αποπληρωμές σύμφωνα με το πρόγραμμα, και οι τράπεζες που χορήγησαν το δάνειο προσέφυγαν στην Επιτροπή Ανταγωνισμού τον Ιούλιο. Δεδομένου ότι το δάνειο είχε χορηγηθεί σε αμερικανικά δολάρια, η πρόσφατη κατρακύλα της τουρκικής λίρας δεν βοήθησε την κατάσταση.
Η είδηση της χρεοκοπίας της τουρκικής εταιρείας τηλεπικοινωνιών προκάλεσε πανικό, καθώς πολλές τουρκικές επιχειρήσεις ακολουθούν την ίδια τακτική εισπράττοντας σε τουρκική λίρα και αποπληρώνοντας σε δολάρια ή ευρώ τα δάνειά τους.
Στην έκθεσή της η JP Morgan είχε αναφέρει ότι το μεγαλύτερο τμήμα των χρεογράφων που ωριμάζουν -περί τα 146 δισ. δολάρια- κατέχεται από τον ιδιωτικό τομέα και κυρίως τις τράπεζες. Για την αποπληρωμή ή την επιμήκυνση του χρέους η τουρκική κυβέρνηση χρειάζεται 4,3 δισ. δολάρια, ενώ για το υπόλοιπο ποσό είναι υπόχρεες επιχειρήσεις του τουρκικού δημοσίου τομέα.
Πάντως και ενώ η υποτίμησης της τουρκικής λίρας συνεχίζεται με ραγδαίους ρυθμούς η Τουρκική κυβέρνηση εξήγγειλε μια νε σειρά μέτρων.
Όπως αναφέρουν οι Financial Times οι τουρκικές αρχές ανακοίνωσαν τον μηδενισμό του φόρου στις καταθέσεις τουρκικής λίρας. Ειδικότερα, όπως τονίζουν, η παρακράτηση φόρου στις καταθέσεις λίρας άνω του ενός έτους θα μειωθεί στο μηδέν από 10% που είναι σήμερα.
Επιπλέον θα μειωθούν οι φόροι στις καταθέσεις διάρκειας μικρότερης του ενός έτους. Η παρακράτηση φόρου στις καταθέσεις ξένου συναλλάγματος έως ενός έτους, αντιθέτως, αυξάνονται στο 16% από 15%.
Στην ανακοίνωση αναφέρεται πως οι αλλαγές θα είναι προσωρινές, και θα έχουν διάρκεια τριών μηνών.
Σαφείς προειδοποιήσεις στην Ιταλία
Η Ευρωπαϊκή Ένωση αναμένει από την Ιταλία να καταβάλει «σημαντικές προσπάθειες» στην κατάρτιση του προϋπολογισμού της, δήλωσε ο Ευρωπαίος επίτροπος -αρμόδιος για τις Οικονομικές Υποθέσεις- Πιερ Μοσκοβισί μιλώντας στην ιταλική, οικονομική εφημερίδα Il Sole 24 Ore.
Η κυβέρνηση της Ιταλίας, στην οποία συμμετέχει το λαϊκιστικό Κίνημα 5 Αστέρων και η ακροδεξιά Λέγκα, θα παρουσιάσει τους νέους στόχους της για τα δημοσιονομικά και το ΑΕΠ της χώρας τον Σεπτέμβριο και θα θέσει τον προϋπολογισμό του 2019 προς έγκριση από το κοινοβούλιο στα τέλη Οκτωβρίου. Στη συνέχεια αυτός θα σταλεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Ο Μοσκοβισί δεν διευκρίνισε τι εννοεί όταν λέει «σημαντικές προσπάθειες», αν και εξήγησε ότι η Ιταλία θα πρέπει να μειώσει την αναλογία του δημοσιονομικού της ελλείμματος προς το ΑΕΠ της κατά 0,6% στον προϋπολογισμό του 2019.
«Είναι προς το συμφέρον της Ιταλίας να ελέγξει το δημόσιο χρέος της», τόνισε.
Ο Ευρωπαίος επίτροπος παραδέχθηκε εξάλλου ότι οι επικείμενες διαπραγματεύσεις με τη Ρώμη ενδέχεται να είναι δύσκολες και πρόσθεσε ότι «δεν μπορώ να αποκλείσω εντελώς» το ενδεχόμενο να υπάρχουν πολιτικοί στην Ιταλία που είναι διατεθειμένοι να εγκαταλείψουν την ευρωζώνη.
Από την πλευρά του ο Ευρωπαίος επίτροπος -αρμόδιος για τον Προϋπολογισμό- Γκίντερ Έτινγκερ προειδοποίησε την Ιταλία για το υψηλό δημόσιο χρέος της, το δεύτερο μεγαλύτερο στην ΕΕ, και προειδοποίησε ότι η εμπιστοσύνη των αγορών ενδέχεται να διαβρωθεί, αν η Ευρώπη αυξήσει το χρέος της.
«Πρέπει να προσέξουμε να μην αυξηθεί πολύ το επίπεδο του χρέους της Ευρώπης», επεσήμανε ο Έτινγκερ μιλώντας στο γερμανικό τηλεοπτικό δίκτυο ZDF. «Δεν μπορούμε να συσσωρεύουμε παράλογα νέα χρέη», τόνισε.
Ο Γερμανός επίτροπος εξήγησε ότι λαμβάνει σοβαρά υπόψη του την απειλή της Ιταλίας να ασκήσει βέτο στον προϋπολογισμό της ΕΕ, αν οι χώρες μέλη δεν δεχθούν να μοιραστούν το βάρος των νέων αφίξεων μεταναστών. Ωστόσο πρόσθεσε ότι η Ιταλία, ως μέλος της ΕΕ, είναι υποχρεωμένη να καταβάλει τα χρήματα που της αναλογούν, καθώς επωφελείται από τις επιδοτήσεις του μπλοκ.
