Γράφει ο Γιάννης Κουτρουμπής
Σε αντίθεση με την ερμηνεία του πασίγνωστου τραγουδιού «Despacito» (αργά), η χώρα την Κυριακή οδεύει σε εκλογές για την ανάδειξη της συντακτικής συνέλευσης που καλείται να αξιολογήσει και να τροποποιήσει το υπάρχον σύνταγμα του 1999. Οι εκλογές αυτές όπως είναι άλλωστε λογικό έχουν προκαλέσει σφοδρές αντιδράσεις σε διεθνή κλίμακα.
Με ενδιαφέρον παρακολουθεί η διεθνής κοινότητα τις εκλογές στην Βενεζουέλα ιδιαίτερα αφού η χώρα αντιμετωπίζει πρωτοφανή οικονομικά προβλήματα με αποτέλεσμα να γίνονται συνεχόμενα διαδηλώσεις κατά του Προέδρου Μαδούρο, ο οποίος προκάλεσε την συνταγματική αναθεώρηση και τις πρόωρες κοινοβουλευτικές εκλογές με στόχο να μπορέσει να «περάσει» τις τροποποιήσεις που έχει εισάγει στην Βουλή.
Έως τώρα δεν υπάρχει κάποιος προφανής λόγος για τον οποίο ο πρόεδρος Μαδούρο κίνησε τις διαδικασίες εκλογής της συντακτικής συνέλευσης για την αλλαγή του συντάγματος. Βέβαια βάσει του ισχύοντος συντάγματος, κατόπιν των εκλογών της Κυριακής, και μετά από ένα χρόνο η Βενεζουέλα πρέπει να οδηγηθεί σε προεδρικές κάλπες.
Παρόλα αυτά σε περίπτωση που η νέα συνέλευση, δεν έχει διαλυθεί έως τότε, θα έχει τη δυνατότητα να αναβάλει την ψηφοφορία, εξασφαλίζοντας στην ουσία την επέκταση της θητείας του σημερινού προέδρου. Σημάδι που αποδεικνύει τον παραπάνω συλλογισμό είναι ότι ο Πρόεδρος Μαδούρο δεν έχει ορίσει ημερομηνία διάλυσης της συντακτικής συνέλευσης.
«Τεχνητός» νικητής ο Μαδούρο
Από ότι φαίνεται η πλευρά Μαδούρο αναμένεται να επικρατήσει συντριπτικά και συνεπώς θα έχει τον πλήρη έλεγχο της αναθεώρησης του Συντάγματος. Ο λόγος είναι ότι σύσσωμη η αντιπολίτευση και πολλοί κοινωνικοί εταίροι έχουν αποφασίσει να απόσχουν πλήρως από τις κάλπες της 30ης Ιουλίου, καταγγέλλοντας την όλη διαδικασία ως φάρσα.
Οι έως τώρα δημοσκοπήσεις θέλουν την καθαρή πλειοψηφία των Βενεζουελάνων να αντιτίθεται στη σύσταση της συνταγματικής συνέλευσης. Σύμφωνα με την Datanalisis, σχεδόν επτά στους δέκα πολίτες διαφωνούν με την τροποποίηση του Συντάγματος.
Η σύσταση της συντακτικής συνέλευσης
Η συνέλευση που θα προκύψει από τις εκλογές της Κυριακής θα αποτελείται συνολικά από 545 μέλη. Τα 364 θα εκλεγούν γεωγραφικά. Κάθε ένας από τους 311 κανονικούς Δήμους της επικράτειας θα αναδείξει έναν αντιπρόσωπο. Οι 23 Δήμοι που αντιστοιχούν στις πρωτεύουσες των πολιτειών θα εκλέξουν δύο αντιπροσώπους έκαστος, και τέλος η ξεχωριστή περιφέρεια της εθνικής πρωτεύουσας Καράκας θα στείλει στη συνέλευση επτά μέλη.
Τα υπόλοιπα 181 μέλη θα εκλεγούν από κοινωνικές και επαγγελματικές ομάδες. Οι εργάτες θα έχουν 79 αντιπροσώπους στη συνέλευση, ενώ αντίθετα στις επιχειρήσεις και στις βιομηχανίες θα αναλογούν πέντε έδρες. Οι αγρότες και οι αλιείς θα αναδείξουν οκτώ μέλη, τα άτομα με ειδικές ανάγκες θα εκλέξουν πέντε, οι συνταξιούχοι θα καλύψουν 28 έδρες και οι φοιτητές θα εκλέξουν 24. Τέλος, 24 αντιπρόσωποι θα επιλεγούν από τοπικά συμβούλια και οκτώ από κοινότητες ιθαγενών.
Οι αρμοδιότητες της συντακτικής συνέλευσης
Πανίσχυρη πρόκειται να είναι η συντακτική συνέλευση που θα προκύψει από τις κάλπες της Κυριακής. Η νέα συνέλευση θα έχει τη δυνατότητα να διαλύσει το κανονικό κοινοβούλιο ή εναλλακτικά να νομοθετεί ερήμην του.
Η κυβέρνηση δεν έχει κάνει σαφές ακόμα που θα στεγαστούν οι εργασίες της νέας συνέλευσης, με την αντιπολίτευση να φοβάται πως το νέο σώμα θα «καταλάβει» το κτήριο του κοινοβουλίου, εκτοπίζοντας τη Βουλή.
Το μπλόκο της αντιπολίτευσης
Η αντιπολίτευση εκτιμά ότι ο Μαδούρο προσπαθεί να γαντζωθεί στην εξουσία, να παρακάμψει το εκλεγμένο κοινοβούλιο και να αποφύγει τη διεξαγωγή προεδρικών εκλογών στο τέλος του 2018.
Επιπλέον ο συνασπισμός της αντιπολίτευσης, η Τράπεζα Δημοκρατικής Ενότητας (MUD), καταγγέλλει ότι ο Μαδούρο ήταν υποχρεωμένος βάσει του Συντάγματος να υποβάλει σε δημοψήφισμα την πρόθεσή του να διεξαχθούν εκλογές για την ανάδειξη μιας συντακτικής συνέλευσης.
Η αντιπολίτευση αποφάσισε να μποϊκοτάρει τις εκλογές, τονίζοντας ότι ο τρόπος που επελέγησαν οι υποψήφιοι στις εκλογές ήταν κλειστός και οι εκλογές πολύ ευνοϊκές για τους φιλοκυβερνητικούς υποψήφιους.
Το άτυπο δημοψήφισμα
Σε μία ακόμη προσπάθεια για την αποσταθεροποίηση της Κυβέρνησης η αντιπολίτευση προχώρησε σε ένα άτυπο συμβολικού χαρακτήρα δημοψήφισμα.
Σύμφωνα με το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας, το 98,3% απάντησε καταφατικά στις τρεις ερωτήσεις της ψηφοφορίας: απόρριψη της Συντακτικής Συνέλευσης, υποχρέωση των Ενόπλων Δυνάμεων να σεβασθούν το σημερινό Σύνταγμα και υποστήριξη του αιτήματος για την διεξαγωγή εκλογών για τον σχηματισμό κυβέρνησης εθνικής ενότητας.
Η ψηφοφορία που οργανώθηκε από την αντιπολίτευση είχε την υποστήριξη της κοινωνίας των πολιτών, των Ηνωμένων Εθνών, του Οργανισμού Αμερικανικών Κρατών, των Ηνωμένων Πολιτειών και πολλών κυβερνήσεων της Λατινικής Αμερικής και της Ευρώπης.
Πέντε λατινοαμερικανοί πρόεδροι, εν ενεργεία ή μη, παρέστησαν ως «διεθνείς παρατηρητές»: ο Χόρχε Κιρόγα (Βολιβία), ο Βιθέντε Φοξ (Μεξικό), ο Αντρες Παστράνα (Κολομβίθα), οι Λάουρα Τσιντσίγια και Μιγκέλ Ανχελ Ροντρίγκεθ (Κόστα Ρίκα).
Πυρ ομαδόν από την διεθνή κοινότητα
Το πιο σκληρό μήνυμα προς το καθεστώς Μαδούρο έχει προέλθει από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έχει διαμηνύσει πως θα επιβάλει «δυνατές και γρήγορες» οικονομικές κυρώσεις σε περίπτωση που συγκροτηθεί η συνταγματική συνέλευση.
Ο Λευκός Οίκος έχει μάλιστα διαρρεύσει πως ανάμεσα στις ποινές που εξετάζονται βρίσκεται και η απαγόρευση ή ο περιορισμός των εισαγωγών πετρελαίου από τη Βενεζουέλα, στις οποίες βασίζεται η λατινοαμερικανική χώρα για την οικονομική επιβίωσή της.
Ο κ. Μαδούρο έχει απορρίψει τις προειδοποιήσεις Τραμπ ως «ιμπεριαλιστική» επέμβαση. Η Ευρωπαϊκή Ένωση από την πλευρά της έχει καλέσει τη κυβέρνηση της Βενεζουέλας να σεβαστεί τις ενστάσεις μίας μεγάλης μερίδας πολιτών και να ακυρώσει τη δημιουργία της νέας συνέλευσης, ως βήμα προς την αποκλιμάκωση της έντασης.
Σε ρυθμούς «Despacito» ο Μαδούρο
Εν μέσω γενικής απεργίας από την αντιπολίτευση κι ενώ οι νεκροί των διαδηλώσεων στη Βενεζουέλα υπερβαίνουν ήδη τους 100, ο πρόεδρος της χώρας, Νικολάς Μαδούρο, εμφανίστηκε ενώπιον πλήθους υποστηρικτών του να τραγουδά:
«Για την ενότητα και ειρήνη στη χώρα μας. Η συντακτική συνέλευση προχωρά μπροστά. Αργά, πάρε ένα ψηφοδέλτιο αντί για όπλα και εξέφρασε τις απόψεις σου ειρηνικά και ήρεμα».
Φυσικά ο παραπάνω τρόπος αξιοποίησης του γνωστού τραγουδιού έτυχε την παγκόσμια κατακραυγή, τόσο από το εσωτερικό της Βενεζουέλας, όσο και από τους ίδιους τους ερμηνευτές του τραγουδιού. Ο Μαδούρο δίνει όλους τους οιωνούς ότι δεν πρόκειται να εγκαταλείψει την εξουσία με κανένα τρόπο.
