Το πρώτο εμβόλιο στον κόσμο για τη θεραπεία των θανατηφόρων καρκινικών όγκων του εγκεφάλου μπορεί ενδεχομένως να χαρίσει στους ασθενείς επιπλέον χρόνια ζωής, σύμφωνα με τα αποτελέσματα μιας παγκόσμιας κλινικής δοκιμής.
Ανώτερος γιατρός του βρετανικού συστήματος υγείας (NHS) ο οποίος ήταν ένας από τους επικεφαλής ερευνητές της δοκιμής δήλωσε ότι τα στοιχεία έδειξαν ότι το DCVax, όπως ονομάζεται το εμβόλιο, είχε ως αποτέλεσμα την «εκπληκτική» βελτίωση της επιβίωσης των ασθενών.
Η ανακάλυψη θα μπορούσε να ωφελήσει τους 2.500 ανθρώπους ετησίως στο Ηνωμένο Βασίλειο που διαγιγνώσκονται με γλοιοβλάστωμα, την πιο κοινή μορφή καρκίνου του εγκεφάλου και επίσης μία από τις πιο επιθετικές. Οι άνθρωποι με τη νόσο ζουν κατά μέσο όρο μόλις 12-18 μήνες μετά τη διάγνωση, ενώ ορισμένοι ακόμη λιγότερο.
Ένας ασθενής στην παγκόσμια πολυκεντρική μελέτη 331 ατόμων έζησε για περισσότερα από οκτώ χρόνια μετά τη λήψη του DCVax. Στη Βρετανία, ο 53χρονος Νάιτζελ Φρεντς εξακολουθεί να ζει επτά χρόνια μετά την ασθένεια.
«Τα συνολικά αποτελέσματα είναι εκπληκτικά», δήλωσε ο καθηγητής Κέγιουμαρς Ασκάν, νευροχειρουργός στο νοσοκομείο King’s College του Λονδίνου, ο οποίος ήταν ο επικεφαλής ερευνητής της ευρωπαϊκής μελέτης. «Τα τελικά αποτελέσματα αυτής της δοκιμής φάσης τρία προσφέρουν νέες ελπίδες στους ασθενείς που δίνουν μάχη με το γλοιοβλάστωμα».
Το εμβόλιο «αποδείχθηκε ότι παρατείνει τη ζωή και μάλιστα με ενδιαφέρον τρόπο σε ασθενείς που παραδοσιακά θεωρείται ότι έχουν χειρότερη πρόγνωση, όπως οι ηλικιωμένοι και οι άνθρωποι για τους οποίους η χειρουργική επέμβαση δεν αποτελεί επιλογή», πρόσθεσε.
Εάν εγκριθεί από τις ιατρικές ρυθμιστικές αρχές, το DCVax θα είναι η πρώτη νέα θεραπεία εδώ και 17 χρόνια για ασθενείς με πρόσφατα διαγνωσμένο γλοιοβλάστωμα και η πρώτη εδώ και 27 χρόνια για άτομα στα οποία αυτό είχε επανέλθει.
Οι ερευνητές της δοκιμής διαπίστωσαν ότι οι νεοδιαγνωσθέντες ασθενείς που έλαβαν το εμβόλιο επέζησαν κατά μέσο όρο 19,3 μήνες, σε σύγκριση με 16,5 μήνες για εκείνους που έλαβαν εικονικό φάρμακο.
Οι συμμετέχοντες με υποτροπιάζον γλοιοβλάστωμα που είχαν λάβει DCVax έζησαν κατά μέσο όρο 13,2 μήνες μετά τη λήψη του, σε σύγκριση με μόλις 7,8 μήνες για όσους δεν είχαν λάβει.
Συνολικά, το 13% των ατόμων που το έλαβαν έζησαν για τουλάχιστον πέντε χρόνια μετά τη διάγνωση, ενώ μόλις το 5,7% των ατόμων της ομάδας ελέγχου έζησε έτσι, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της δοκιμής, τα οποία δημοσιεύθηκαν στο «Journal of the American Medical Association Oncology».
Το εμβόλιο είναι μια μορφή ανοσοθεραπείας, κατά την οποία το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού προγραμματίζεται να εντοπίζει και να επιτίθεται στον όγκο. Είναι το πρώτο που αναπτύχθηκε για την αντιμετώπιση των όγκων του εγκεφάλου.
«Το εμβόλιο λειτουργεί διεγείροντας το ανοσοποιητικό σύστημα του ίδιου του ασθενούς να καταπολεμήσει τον όγκο. Παρέχει μια εξατομικευμένη λύση, συνεργαζόμενο με το ανοσοποιητικό σύστημα του ασθενούς, το οποίο είναι το πιο έξυπνο σύστημα που γνωρίζει ο άνθρωπος», εξήγησε ο Ασκάν.
«Το εμβόλιο παράγεται συνδυάζοντας πρωτεΐνες από τον ίδιο τον όγκο του ασθενούς με τα λευκά αιμοσφαίρια του. Αυτό εκπαιδεύει τα λευκά αιμοσφαίρια να αναγνωρίζουν τον όγκο. Όταν χορηγείται το εμβόλιο, αυτά τα εκπαιδευμένα λευκά αιμοσφαίρια βοηθούν στη συνέχεια το υπόλοιπο ανοσοποιητικό σύστημα του ασθενούς να αναγνωρίσει τον όγκο ως κάτι που πρέπει να καταπολεμήσει και να καταστρέψει. Σχεδόν σαν να εκπαιδεύετε έναν σκύλο που μυρίζει», πρόσθεσε.
Το εμβόλιο δεν είναι ακόμη διαθέσιμο στο NHS. Αλλά η Northwest Biotherapeutics, η αμερικανική εταιρεία που το παρασκευάζει, σχεδιάζει να ζητήσει κανονιστική έγκριση ώστε να γίνει διαθέσιμο.
Η φιλανθρωπική οργάνωση Brain Tumour Research δήλωσε ότι «οι ασθενείς που έχουν στερηθεί νέων κλινικών επιλογών για πάρα πολύ καιρό» πρέπει να έχουν πρόσβαση στη θεραπεία για να παρατείνουν τη ζωή τους.
«Το DCVax αντιπροσωπεύει την πρώτη αναδυόμενη θεραπεία που έχει αποδειχθεί αποτελεσματική στη θεραπεία του γλοιοβλαστώματος μετά τη χημειοθεραπεία με τεμοζολομίδη το 2005», δήλωσε η Δρ Κάρεν Νόμπλ, διευθύντρια έρευνας, πολιτικής και καινοτομίας της φιλανθρωπικής οργάνωσης.
«Ο μέσος χρόνος επιβίωσης για το γλοιοβλάστωμα είναι καταστροφικά σύντομος – μόλις 12 έως 18 μήνες. Ιστορίες όπως αυτή του Φρεντς είναι σπάνιες αλλά απίστευτα ευπρόσδεκτες», πρόσθεσε.
Είκοσι από τους 331 ασθενείς της οκταετούς δοκιμής βρίσκονταν στο Ηνωμένο Βασίλειο, είτε στο King’s είτε στο νοσοκομείο University College του Λονδίνου. Συνολικά 232 συμμετέχοντες έλαβαν το DCVax και 99 το εικονικό φάρμακο. Και οι 331 υποβλήθηκαν σε χειρουργική επέμβαση, ακολουθούμενη από ακτινοθεραπεία και χημειοθεραπεία για την αφαίρεση όσο το δυνατόν μεγαλύτερου μέρους του όγκου τους, που είναι η συνήθης θεραπεία για το γλοιοβλάστωμα.
«Αυτό που είναι ιδιαίτερα συναρπαστικό είναι ότι το εμβόλιο μπορεί να βελτιώσει τα αποτελέσματα για άτομα που συνήθως δεν ανταποκρίνονται καλά στη θεραπεία. Αν και πρέπει ακόμη να περάσει από αυστηρή κανονιστική έγκριση, θα μπορούσε να αποτελέσει ένα μεγάλο βήμα προς τα εμπρός στην καταπολέμηση αυτού του τύπου όγκου του εγκεφάλου», δήλωσε ο Δρ Χένρι Στένετ, διευθυντής ερευνητικών πληροφοριών στο Cancer Research UK.