Η δημοσιογραφική ενδοσκόπηση της πολύκροτης ιδιωτικοποίησης και των πολιτικών διαστάσεων που έχει από το 2006 έως σήμερα
Γράφει ο Χ.Κ. Λαζαρόπουλου
Ήταν χειμώνας του 2006 όταν είχα δει σε μια εκδήλωση στο Ίδρυμα Ευγενίδου τον αείμνηστο καπετάν – Βασίλη Κωνσταντακόπουλο.
Μου είχε πει για τις συζητήσεις που βρίσκονταν σε εξέλιξη με τους Κινέζους ώστε να δημιουργηθεί ένα “super hub” στον Πειραιά, τη θετική ανταπόκριση από τον τότε πρωθυπουργό κ. Κώστα Καραμανλή αλλά και για τις αγκυλώσεις που προκαλούσαν η γραφειοκρατία, τα βαθιά συντεχνιακά συστήματα του ΟΛΠ και του Εργατικού Κέντρου Πειραιώς εκείνη την εποχή.
Την ώρα που κάποιοι άλλοι μάθαιναν να τρώνε στα όρθια «νιγκίρι σούσι» και να πίνουν σάκε, δεν κατάλαβαν ότι είχα εξασφαλίσει το πρώτο θέμα για το επόμενο τεύχος του οικονομικού περιοδικού “Logistics & Management”, όπου είχα τη χαρά να είμαι «το πρώτο βιολί». «Έρχονται οι Κινέζοι» έγραφε στο εξώφυλλο που το είδαν από το Μέγαρο Μαξίμου μέχρι το τελευταίο περίπτερο της χώρας.
Μάθε υπουργέ μου, Logistics
Εκείνο το καλοκαίρι ήρθε η επιβεβαίωση. Στην τελετή για την ονοματοδοσία του πλοίου “Cosco Hellas” στο εμπορικό λιμάνι του Πειραιά, ο κ. Καραμανλής είχε σχολιάσει πως η έλευση κινεζικών επενδύσεων στο μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας θα ενίσχυε την ανταγωνιστικότητα της χώρας και ικανοποιούσε μερικώς τον αντικειμενικό στόχο της κυβέρνησής του, να καταστεί η Ελλάδα πύλη του διαμετακομιστικού εμπορίου από τις αναπτυσσόμενες (και παραγωγούς) αγορές προς ολόκληρη την Ευρώπη. Τα Logistics είχαν γίνει μοχλός ανάπτυξης της χώρας.
Δεν είναι τυχαίο ότι κορυφαίοι υπουργοί εκείνης της περιόδου, όπως οι κ.κ. Δημήτρης Σιούφας και Χρήστος Φώλιας, άρχισαν να διαβάζουν περί “Logistics” και πολλές φορές ζητούσαν την άποψη του (πρόσφατα τεθνεώτος) καθηγητή Δημήτρη Τσαμπούλα, ο οποίος πίεζε με πάθος να κατασκευαστεί η σιδηροδρομική γραμμή Νέου Ικονίου – Θριασίου και να λειτουργήσει το Εμπορευματικό Κέντρο του ΟΣΕ στο Θριάσιο ως «γέφυρα» του Πειραιά.
Κρίνω σκόπιμο να κάνω αυτές τις αναφορές διότι με μια κίνηση τότε, η οποία μπορεί να φαίνεται απλή σε ορισμένους αλλά δεν είναι, κινήθηκε ολόκληρη η αγορά. Οι επιχειρηματίες είδαν προοπτική, άνοιξαν θέσεις εργασίας, έγιναν επενδύσεις διότι κάτι καλό είχε αρχίσει να γίνεται. Οι κλάδοι των μεταφορών, των διαμεταφορών, των πρακτορεύσεων (οδικά και ναυτιλιακά), οι ναυπηγοεπισκευαστές στο Πέραμα έβλεπαν προοπτικές ανάπτυξης και ήλπιζαν σε ένα καλύτερο αύριο.
O Γκριμάλντι και το τηλεφώνημα Βουλγαράκη
Ακόμα και ο ισχυρός άνδρας της ιταλικής ναυτιλίας, ο κ. Εμμανουέλε Γκριμάλντι είχε έρθει στην Αθήνα για υψηλού επιπέδου επαφές με παράγοντες του δημόσιου βίου και της Ναυτιλίας, αλλά και δημοσιογράφους. Στο περιθώριο μιας επαγγελματικής συζήτησης που είχε με τον κ. Γιάννη Βαρδινογιάννη σε κεντρικό ξενοδοχείο της Αθήνας είχα πάει να τον δω και να μάθω ποιες ήταν οι προθέσεις του.
«Η έλευση των Κινέζων στον Πειραιά αποτελεί ένα αναπτυξιακό γεγονός πρώτου μεγέθους διότι ενισχύει τον ανταγωνισμό στους μεσογειακούς λιμένες και τις ναυτιλιακές εταιρείες, βοηθά στην αναπροσαρμογή τιμών σε όφελος του πελάτη και μας κάνει πολύ σοβαρά να σκεφτόμαστε να επενδύσουμε στην Ελλάδα, εφ’ όσον έχει την προοπτική να γίνει Logistics Center της Ευρώπης», μου είχε πει.
Λίγο καιρό μετά, στο περιθώριο ενός ναυτιλιακού συνεδρίου, ο κ. Γκριμάλντι μου είπε τι τράβηξε από την γραφειοκρατία όταν θέλησε να ρίξει ζεστό χρήμα για να δώσει ζωή στο λιμάνι της Ελευσίνας, το οποίο ήθελε να δουλέψει επικουρικά προς τον Πειραιά και σε άμεση σύνδεση με τον σιδηρόδρομο και το Θριάσιο.
Προς τιμήν του, ο κ. Γιώργος Βουλγαράκης μετά τα σχετικά ρεπορτάζ και τις συνεντεύξεις με κάλεσε στο υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας για να τον ενημερώσω, ενώπιον των ειδικών περί την υποστήριξη της Εφοδιαστικής Αλυσίδας συμβούλους του. Αυτό έγινε τον Ιούνιο του 2008, στο μέσον της έκθεσης «Ποσειδώνια 2008» όταν ο κ. Καραμανλής έκανε μια ιστορική ομιλία για το παραγωγικό μοντέλο, την εξωστρέφεια και τη στρατηγική στόχευση της χώρας.
Ο Μίχας και ο θίασος της κωλοτούμπας
Την ίδια εποχή, ο ΓΑΠ, ο κ. Γιάννης Μίχας και οι άλλοι «τιτάνες» του λαϊκισμού από ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές συχνότητες έκαναν τα πάντα για να ανακόψουν αυτήν την πορεία.
Οι πρωταθλητές της «επαναστατικής» γυμναστικής, του κρατισμού και της οκνηρίας κατ’ εξακολούθηση έριχναν κροκοδείλια δάκρυα στις πύλες του λιμανιού, υποσχόμενοι επανακρατικοποίηση. Επιδόθηκαν σε διάφορες γραφικές αντιδράσεις που θα μπορούσαν κάλλιστα να είναι αντικείμενα μελέτης από το «Εθνικό Θέατρο Ακροβατών της Κίνας». Διαχρονικά, οι κωλοτούμπες δεν έχουν γίνει μάθημα σε ορισμένους από δαύτους.
Δεν θέλω να θίξω (ακόμα) τι έγινε από το φθινόπωρο του 2009 έως το καλοκαίρι του 2012, ούτε να αναφερθώ σε κακώς κείμενα που σημειώθηκαν από τον Ιούνιο του 2012 ως τις τελευταίες εκλογές. Το μόνο καλό που μπορεί να επισημάνει κανείς είναι η λειτουργία της σιδηροδρομικής γραμμής από το Ικόνιο στο Θριάσιο, έργο που έπρεπε να έχει τελειώσει ήδη από το 2006.
Το «κάλλιο αργά παρά ποτέ» δεν είναι δικαιολογία και σε καμμία περίπτωση δεν μπορεί να είναι η υπεκφυγή του οποιουδήποτε, απέναντι σε επιχειρήσεις που ζητούν να δουλέψουν και να κρατήσουν ζωντανή μια ετοιμοθάνατη οικονομία από συντεχνίες και ομάδες που επιδίδονται σε αδικαιολόγητες εισβολές «διαμαρτυρίας». Έτσι φθάνουμε στο προκείμενο.
Ο θόρυβος που έχει ξεσπάσει τελευταία για την ιδιωτικοποίηση του ΟΛΠ ή όχι, δεν πρέπει να διαθέτει κριτήρια προσωπικής συμπάθειας ή αντιπάθειας απέναντι σε υπουργούς και σε στελέχη της κυβέρνησης. Πολύ περισσότερο δεν πρέπει να κυριαρχήσουν οι προσωπικές ιδεοληψίες του οποιουδήποτε αντί της συλλογικότητας και της σοβαρότητας. Πρέπει ψυχρά και απρόσωπα να ληφθεί μια απόφαση που θα είναι επωφελής για τον Πειραιά, τις τοπικές κοινωνίες και τη χώρα.
Με ενδιαφέρον ακούσαμε στη Βουλή την τοποθέτηση που έκανε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης κ. Γιάννης Δραγασάκης. «Είχα συνάντηση με την κινεζική ηγεσία. Δεν μιλήσαμε για ιδιωτικοποίηση, αλλά για μοντέλο με συμμετοχή του Δημοσίου. Για ένα κοινοπρακτικό μοντέλο» είπε. Δεν μπαίνω στις λεπτομέρειες και δεν κάνω πολιτική ποιο θα είναι το κοινοπρακτικό μοντέλο. Ούτε θα αναφερθώ στις αντιδράσεις.
Πρέπει, ωστόσο, να συμβουλεύσω όσους ασχολούνται με το θέμα να ψάξουν τον νόμο 3389/05 για τις Συμπράξεις Δημοσίου – Ιδιωτικού Τομέα. Για να βοηθήσω είναι ο νόμος που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 232/22 Σεπτεμβρίου 2005 (κι όχι η αναθεώρηση του 2010). Η μελέτη και η επεξεργασία του πλαισίου πρέπει να γίνει γρήγορα και με σοβαρότητα.
Μονόδρομος σωτηρίας ΝΕΖ – Περάματος
Δεν είναι τυχαίο ότι εννιά χρόνια μετά την έλευση των Κινέζων στον Πειραιά, κάποιοι που παρασύρθηκαν από τις φαιοπράσινες λαϊκίστικες «στρακαστρούκες» εναντίον του κ. Καραμανλή λένε σήμερα ότι η είσοδος ιδιώτη στρατηγικού επενδυτή στον ΟΛΠ αποτελεί μονόδρομο για την αναβίωση της Ναυπηγοεπισκευαστικής Ζώνης. Δεν τα λέω εγώ. Αυτά επισήμαναν στον γενικό γραμματέα Βιομηχανίας του υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας κ. Γιάννη Τόλιο τα μέλη της Κοινοπραξίας «Τρίτων» κ. Θεόδωρος Πιτσιρίκος, κ. Αθανάσιος Καλαμπόκας και ο συντονιστής της Κοινοπραξίας κ. Αλέξανδρος Κορωνάκης.
Ας μη γίνει μπούμερανγκ για τις εξαθλιωμένες οικογένειες εργαζομένων στον Πειραιά και στα προάστιά του, η λογική ορισμένων που λέει: «Βάστα Κινέζε να πουλήσω».
Κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, η κινεζική κυβέρνηση στήριξε την Ελλάδα και πίεσε τη Γερμανία προκειμένου να μην αποπεμφθεί η χώρα μας από την ευρωζώνη. Αντί να δούμε τι πραγματικά θέλουν ως πολιτικό αντάλλαγμα. Ας μην γκρινιάζουμε πως δεν γίνεται κάτι καλό στη χώρα διότι ίσως έρθει η ώρα που θα μας θυμίσουν τη φράση που αποδίδεται στον Κομφούκιο: «Καλύτερα ν’ ανάψεις ένα κερί, από το να καταριέσαι το σκοτάδι».
Μην απαιτούμε και το κερί στην υπόθεση του ΟΛΠ διότι ίσως να εξαντληθεί η υπομονή τους και μείνουμε στο σκοτάδι μια και καλή.