Γράφει ο Γιάννης Νικήτας
Ίδρυση Δικαστικής αστυνομίας που θα υπάγεται στην Δικαιοσύνη ανακοίνωσε ο Γιάννης Πανούσης σε συνεργασία με το αρμόδιο υπουργό Δικαιοσύνης. Η σύσταση της δικαστικής αστυνομίας θα σχεδιαστεί από την Ελληνική Αστυνομία και θα κινηθεί βάσει των παρακάτω προτάσεων. Για να αποφύγουμε τυχόν παρεξηγήσεις δεν εννοούμε ούτε μια δεύτερη Ελληνική Αστυνομία, ούτε φυσικά μια δικαστική αστυνομία στα πρότυπα των US Marshals, δηλαδή της αστυνομίας του Υπουργείου Δικαιοσύνης των ΗΠΑ. Προτείνουμε τη συγκρότηση ενός σώματος με πέντε βασικές αποστολές:
>Φύλαξη των Σωφρονιστικών Καταστημάτων.
>Μεταγωγές Κρατουμένων.
>Προστασία των Δικαστηρίων.
>Αντιμετώπιση και αν απαιτηθεί καταστολή ταραχών εντός των φυλακών.
>Φύλαξη κρατουμένων όταν αυτοί βρίσκονται παραδείγματος χάριν βρίσκονται σε νοσοκομεία.
Για να θεραπευτούν όμως τα υπάρχοντα προβλήματα και φυσικά το πρόβλημα ασφαλείας των ελληνικών φυλακών χώρα θα πρέπει να αλλάξει τόσο η γενικότερη όσο και η επιχειρησιακή φιλοσοφία. Πρώτα απ’ όλα, το προσωπικό πρέπει να ενισχυθεί αριθμητικά με επιπλέον υπαλλήλους, κάτι που είναι εφικτό ακόμη και αν δεν μπορούν να γίνουν νέες προσλήψεις. Οι υπάλληλοι αυτοί θα πρέπει να υποστούν συστηματική εκπαίδευση σε ότι αφορά όλο το φάσμα των καθηκόντων τους στις φυλακές και επιπρόσθετη ειδική εκπαίδευση για όσους αναλάβουν καθήκοντα ασφαλείας. Ήδη αυτό υλοποιείται σε κάποιο βαθμό μέσω της μετάταξης των δημοτικών αστυνομικών που πλέον αναλαμβάνουν χρέη εξωτερικών φρουρών σε φυλακές.
Ειδικά για τους αναλαμβάνοντες καθήκοντα ασφαλείας η πληρότητα και ποιότητα της εκπαίδευσης είναι εξαιρετικά σημαντικός παράγοντας. Όλο ανεξαιρέτως το προσωπικό θα πρέπει να περάσει ένα δίμηνης διάρκειας – κατ’ ελάχιστο – σχολείο ταχύρυθμης εκπαίδευσης με αντικείμενα που μεταξύ άλλων θα περιλαμβάνουν μαθήματα αυτοάμυνας, πρακτικής σκοποβολής, χειρισμού κρίσεων, πρώτων βοηθειών, αντιμετώπισης και καταστολής επεισοδίων, μάχης εκ του συστάδην κ.λπ. Εφόσον αποφοιτήσουν από αυτό ακολούθως τουλάχιστον μια φορά ανά τρίμηνο ή ανά εξάμηνο θα πρέπει να αξιολογούνται και να «φρεσκάρουν» τις γνώσεις τους πάνω σε αυτά τα αντικείμενα στο πλαίσιο ενός πενθήμερου προγράμματος. Είναι βέβαια προφανές, ότι τέτοιες δεξιότητες δεν αποκτώνται σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα αν δεν υπάρχει εξοικείωση με ορισμένα αντικείμενα (π.χ. πολεμικές τέχνες) προ της επαγγελματικής ενασχόλησης με το αντικείμενο.
Άρα, σταδιακά, απαιτείται και ανανέωση του προσωπικού – στελεχιακού δυναμικού με πρόσωπα εξειδικευμένων δεξιοτήτων των οποίων η εκπαίδευση θα επικεντρωθεί στη γνώση των θεωρητικών αντικειμένων της ανωτέρω λίστας. Στο ζήτημα της ασφάλειας πολύ σημαντική παράμετρος είναι και ο εξοπλισμός. Η αύξηση της ισχύος πυρός (εξωτερική ασφάλεια των φυλακών), η γενικευμένη χρήση υλικών ατομικής προστασίας για το προσωπικό φύλαξης αλλά και η εισαγωγή σε χρήση μη φονικών όπλων είναι μερικές από τις ενέργειες που θα μπορούσαν να γίνουν.
Για παράδειγμα η αύξηση της ισχύος πυρός θα προκύψει μέσα από την προμήθεια και χρήση πολεμικών τυφεκίων. Συμπληρωματικά υλικά όπως αντιβαλλιστικά γυαλιά, σύγχρονα κράνη κέβλαρ κ.λπ. είναι επίσης αναγκαία. Τέλος, όσον αφορά τα μη φονικά όπλα η ύπαρξη τους είναι επιβαλλόμενη ειδικά στις φυλακές. Όπλα εκτόξευσης πλαστικών σφαιρών και ηλεκτρικής εκκένωσης (teaser) μπορούν να αποτελέσουν αποτελεσματικό μέσο αποκατάστασης της τάξης με το σημαντικό πλεονέκτημα της σημαντικής ελαχιστοποίησης του κινδύνου κατά της ανθρώπινης ζωής. Μπορούν δε να χρησιμοποιηθούν κυρίως όταν η φυσική δύναμη του μέσου ανθρώπου δε μπορεί να αντιμετωπίσει τη δύστροπη συμπεριφορά ενός κρατουμένου με σημαντική σωματική ρώμη. Επίσης, αναγκαία είναι και η δημιουργία ενός σύγχρονου στόλου οχημάτων για τις μεταγωγές που θα αποτελείται τόσο θωρακισμένα μικρά και μεγάλα λεωφορεία όσο και από συνοδευτικά οχήματα. Εν κατακλείδι όπως και παρά πολλά στη χώρα, το σωφρονιστικό σύστημα απαιτεί εκ βάθρων εκσυγχρονισμό και αναβάθμιση τόσο σε ότι αφορά το επίπεδο ασφαλείας των φυλακών όσο και των συνθηκών κράτησης των κρατούμενων. Ας μην ξεχνάμε ότι η ποιότητα των φυλακών αντικατοπτρίζει και την ποιότητα της κοινωνίας μας.
