Γράφει ο Γιάννης Κουτρουμπής
Follow @j_koutroubis
Πρόσφατα δημοσιεύθηκε μία έρευνα του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών, η οποία εκτιμά ότι η αναμενόμενη συνολική ετήσια επιβάρυνση των νοικοκυριών από μια ενδεχόμενη αύξηση του συντελεστή ΦΠΑ από 23% στο 24% θα ανέλθει στο ποσό των 103 εκατ. ευρώ σε ότι αφορά τα είδη παντοπωλείου.
Αναλυτικότερα, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της συνεχούς ανάλυσης που πραγματοποιεί το ΙΕΛΚΑ με βάση τα πρωτογενή δεδομένα που παρέχει το επίσημο παρατηρητήριο τιμών της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή (Υπουργείο Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού):
1) Οι πρώτες αυξήσεις ΦΠΑ της περιόδου 2010-2011 απορροφήθηκαν από τις επιχειρήσεις της αγοράς με τον δείκτη τιμών του 2012 να βρίσκεται στα επίπεδα του 2010.
2) Ο δείκτης τιμών προ ΦΠΑ της τελευταίας 3ετίας είναι σταθερός τα τελευταία 2,5 χρόνια με μικρές διακυμάνσεις και βρίσκονταν έως τον Ιούνιο του 2015 στα ίδια επίπεδα με αυτά στις αρχές του 2012.
3) Τον Ιούλιο του 2015 λόγω της αύξησης του ΦΠΑ για μία σημαντική ομάδα ειδών τροφίμων από 13% σε 23% παρατηρείται μεσοσταθμική αύξηση των τιμών η οποία φτάνει το 3.5%. Αν αφαιρεθεί η επίδραση του ΦΠΑ ο δείκτης τιμών στις μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ τον Φεβρουάριο του 2016 παρουσιάζει μείωση κατά 0.29% σε σχέση με τον Ιούνιο του 2016, χαμηλότερα κατά 2.34% σε σχέση με το 2010 και κινείται στα επίπεδα της προηγούμενης δεκαετίας.
Σύμφωνα με υπολογισμούς και με τις βασικές υποθέσεις που ακολουθούν, η ενδεχόμενη αύξηση του ΦΠΑ από 23% σε 24% εκτιμάται ότι θα έχεις την παρακάτω επίδραση:
• Η αναμενόμενη συνολική ετήσια επιβάρυνση για το σύνολο των νοικοκυριών για τα είδη παντοπωλείου είναι 103 εκατ. €.
• Η αναμενόμενη συνολική ετήσια επιβάρυνση ανά νοικοκυριό για τα τρόφιμα είναι 25€ ανά νοικοκυριό (2.1€/μήνα), δηλαδή επιπλέον 0,5% κατά μέσο όρο.
• Οι τιμές των ειδών παντοπωλείου συνολικά μεσοσταθμικά αναμένεται να αυξηθούν κατά 0.45% (για τα προϊόντα με μεταβολή συντελεστή η αύξηση τιμής εκτιμάται σε 0.81%). Σημειώνεται ότι παρά την αύξηση των συντελεστών ΦΠΑ, λόγω της εκτιμώμενης ύφεσης βάσει των γενικότερων εξελίξεων στην οικονομία, ο αντίστοιχος ΦΠΑ προς είσπραξη το 2016 αναμένεται μειωμένος σε σχέση με το 2015 κατά -1.56% (- 55 εκατ. ευρώ) και το 2017 σε σχέση με το 2015 σχεδόν αμετάβλητος με μείωση κατά -0.13% (-5 εκατ. ευρώ).
Σε κάθε περίπτωση, η επιβάρυνση ανά νοικοκυριό αναμένεται να είναι σημαντική, κάτι που σε βάθος χρόνου θα επηρεάσει τις καταναλωτικές και αγοραστικές συνήθειες του κοινού.
Εν κατακλείδι, η αύξηση που έχει συμφωνήσει η Κυβέρνηση με τους δανειστές και μάλιστα που η ίδια πρότεινε ως μεταρρύθμιση πρόκειται να βλάψει τα ήδη επιβαρυμένα νοικοκυριά σε ένα πολύ μεγάλο βαθμό. Η αύξηση του ΦΠΑ πέρα από κάποιες επιβαρύνσεις θα αποτελέσει διελκυστίνδα προκειμένου να μειωθεί και η καταναλωτική συμπεριφορά των πολιτών αφού η αγοραστική τους δύναμη θα έχει μειωθεί. Οπότε το μέτρο που πρότεινε η Κυβέρνηση πρόκειται να προκαλέσει πολλά προβλήματα μακροπρόθεσμα, αλλά θα αυξήσει βραχυπρόθεσμα τα κρατικά έσοδα.
