Η οικονομία αντιπαθεί τη στασιμότητα, τα ίδια και τα ίδια. Ακριβώς αυτό ανέδειξε το 1992 ο Μπίλ Κλίντον με την περίφημη φράση του “It’s the economy, stupid” κερδίζοντας τον πατέρα Μπους.
Η μονολιθικότητα, ο δογματισμός και η άρνηση της πραγματικότητας είναι το χειρότερο κοκτέιλ, τουλάχιστον για όσους θέλουν να κάνουν μπίζνες.
Τα γράφω εισαγωγικά όλα αυτά για να καταλήξω σε ένα απλό ερώτημα: Οι ελληνικές τράπεζες θέλουν να κάνουν μπίζνες; Το ερώτημα δεν είναι ρητορικό, είναι πραγματικό διότι η απάντησή του δεν είναι καθόλου αυτονόητη. Ας δούμε προσεκτικά τι έγινε και τι γίνεται.
Από χθες βρίσκονται στα ταμεία των τεσσάρων μεγάλων ιδιωτικών τραπεζών τα €18 δισ. της βοήθειας από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, όπως είχε προαναγγείλει ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας. Η Εθνική έλαβε τη μερίδα του λέοντος με 7,43 δισ. ευρώ, η Τράπεζα Πειραιώς 4,7 δισ. ευρώ, η Eurobank 3,97 δισ. Ευρώ και η Alpha Bank 1,9 δισ. ευρώ. Το συνολικό ποσό της ανακεφαλαιοποίησης εκτιμάται πως θα φθάσει τα 40 δις ευρώ.
Η διάθεση των κονδυλίων αυτών θα επιτρέψει στις ελληνικές τράπεζες να ανακτήσουν πρόσβαση εκ νέου στην φθηνή με 1% ρευστότητα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας που είχε διακοπεί λόγω της κατάρρευσης της κεφαλαιακής τους βάσης.
Από εδώ αρχίζουν κάποια ενδιαφέροντα ερωτήματα. Αν στα 40 δις προστεθούν και άλλα περίπου 140δις ευρώ ρευστότητας που έχουν εισρεύσει υπό μορφή δανεισμού από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αλλά και από το ELA (Emergency Liquidity Assistance) της Τράπεζας της Ελλάδας τότε φτάνουμε στα 180 δις ευρώ. Πόσα από αυτά τα νέα κεφάλαια που έλαβαν οι τράπεζες από το ελληνικό κράτος και την Τρόικα έχουν καταλήξει στην αγορά; Οι πιο αισιόδοξες εκτιμήσεις υποστηρίζουν πως δεν έχουν φθάσει ούτε τα 10 δις ευρώ το τελευταίο 1,5 χρόνο.
Με βάση τα παραπάνω είναι απολύτως καθαρό το γιατί η αγορά έχει «στεγνώσει» κυριολεκτικά και γιατί η ύφεση καταστρέφει την ελληνική οικονομία.
Να εξηγήσω τι σημαίνει για τις τράπεζες «να ανοίξουν οι στρόφιγγες», για να μπορούμε να συνεννοηθούμε. Σημαίνει πρώτα απ’ όλα δανείζομαι με 1% από την Ε.Κ.Τ και δανείζω με 1%, χωρίς να νοιάζομαι για κέρδη και παρελθούσες ζημιές. Σημαίνει αλλάζω τα κριτήρια δανεισμού και δεν δανείζω μόνον κερδοφόρες επιχειρήσεις, διότι αυτό είναι δώρο άδωρο μέσα στην κρίση, όταν οι πάντες γράφουν ζημιές. Άντε το πολύ πολύ, βάζω ένα λογικό πλαφόν στο όριο της ζημιάς. Σημαίνει επίσης αλλάζω τα κριτήρια δανεισμού ώστε να δανείζω με 1% ακόμη και νέους μικρομεσαίους επιχειρηματίες που βρίσκονται σε φάση start up. Δανείζω «κοινωνικές επιχειρήσεις» οι οποίες μοιραία θα αναπτυχθούν και στην Ελλάδα όπως και στην υπόλοιπη Ευρώπη, αναλαμβάνοντας να καλύψουν ανάγκες που αδυνατεί πλέον να καλύψει το δημόσιο.
Όχι δεν ζητάω από τις τράπεζες να γίνουν φιλανθρωπικά ιδρύματα. Τους ζητάω να δουν πέρα από τη μύτη τους. Να δουν πως αν δεν «τρέξει» το χρήμα που παίρνουν, δεν θα υπάρχουν επιχειρήσεις, δεν θα υπάρχουν εργαζόμενοι, δεν θα υπάρχουν νοικοκυριά. Ας καταλάβουν ποιο είναι το μεσομακροπρόθεσμο συμφέρον τους κι ας το πράξουν με ιδιοτέλεια.
Άλλωστε είναι υποχρεωμένες να το κάνουν. Τα λεφτά που πήραν δεν είναι δικά τους. Ή θα γίνουν κρατικές για να προστατεύουν τις καταθέσεις ( όπως θέλουν να μας πείσουν) ή θα παραμείνουν ιδιωτικές με την προϋπόθεση να χρηματοδοτήσουν την ανάπτυξη. Κι αυτό το δίλημμα καλό είναι να το θέσει κάποιος στις τράπεζες.
Δεν υπάρχει μέσος δρόμος. Το να βλέπουν με κοντόφθαλμο τρόπο μόνο τα κέρδη τους είναι η λάθος στρατηγική. Διότι, σε λίγο, δεν θα υπάρχει χώρα, για να κάνουν κέρδη.
Αν βρίσκουν υπερβολικά αυτά που λέω, ας αποδείξουν το αντίθετο. Ας αρχίσουν να ρίχνουν χρήμα στην αγορά καθώς γνωρίζουν (πολύ καλύτερα από μένα) πως μόνο το χρήμα φέρνει χρήμα. Δεν είναι ηλίθιοι για να μην το ξέρουν, έτσι;
ΥΓ: Αν οι τράπεζες δεν ρίξουν άμεσα χρήμα στην αγορά, τότε το υπόλοιπο της ανακεφαλαιοποίησης, πρέπει να πάει στο Ταμείο Εγγυοδοσίας Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων για να χρηματοδοτηθούν με μηδενικό επιτόκιο οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις της αγοράς. Ακόμη και με απόφαση υπηρεσιακού Πρωθυπουργού.
