Στην πρόσφατη μελέτη του ΙΟΒΕ αναλύονται οι συνέπειες της αύξησης του ΕΦΚ στην βενζίνη, αλλά και το γεγονός πως η συνολική επιβάρυνση των πετρελαϊκών προϊόντων στην Ελλάδα είναι πολύ υψηλή και έχει καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση των τιμών στην αντλία.
Γράφει ο Γιάννης Κουτρουμπής
Follow @j_koutroubis
Είναι χαρακτηριστικό ότι το ποσοστό των φόρων (ΕΦΚ και ΦΠΑ) στη βενζίνη είναι 68,3% της τιμής έναντι 66,2% στην Ευρωπαϊκή Ενωση, στο πετρέλαιο θέρμανσης ανέρχεται σε 51,1% έναντι 32,1% στην Ευρώπη, ενώ μόνο στο πετρέλαιο κίνησης το ποσοστό των φόρων είναι χαμηλότερο (51,3% από 63,4% στην ΕΕ).
Ειδικότερα σε ότι αφορά στο πετρέλαιο θέρμανσης, με το κατά κεφαλήν ΑΕΠ στην Ελλάδα να ανέρχεται σε μόλις περίπου 16.000 ευρώ έναντι 28.700 του μέσου όρου στην Ευρωπαϊκή Ενωση, ο ειδικός φόρος κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης ξεπερνάει κατά πολύ τον μέσο ευρωπαϊκό όρο (280 έναντι 200 ευρώ/ χιλιόλιτρο). Στις πιο συγκρίσιμες με την Ελλάδα χώρες, ο ΕΦΚ στην Ισπανία είναι 85 ευρώ, στην Ιρλανδία 102 ευρώ, στην Κύπρο 125 ευρώ, ενώ είναι χαμηλότερες από Πορτογαλία (330 ευρώ) και Ιταλία (403 ευρώ).
Παρά όμως τις αυξήσεις στους φόρους των καυσίμων, τα αποτελέσματα δεν είναι τα επιθυμητά για το κράτος. Τα έσοδα από τους έμμεσους φόρους στα πετρελαιοειδή διαμορφώθηκαν πέρυσι σε περίπου 5,6 δισ. ευρώ, μειωμένα για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά, ενώ για φέτος οι εκτιμήσεις κάνουν λόγο για 5,153 δισ. ευρώ.
Συνολικά από το 2011 που τα έσοδα είχαν ξεπεράσει τα 7 δισ. ευρώ, η μείωση ανέρχεται σε 20,8%. Πιο συγκεκριμένα, το 2011 τα έσοδα από το ΦΠΑ ανέρχονταν σε 2,83 δισ. ευρώ και πέρυσι υποχώρησαν στα επίπεδα των 1,75 δισ., ενώ τα έσοδα από τον ειδικό φόρο κατανάλωσης -ο οποίος έπιασε «κορυφή» το 2010 (με 4,32 δισ. ευρώ)- πέρυσι έφθασαν τα 3,82 δισ. ευρώ. Επισημαίνεται πάντως η ανοδική του τάση την τελευταία τριετία.
Σύμφωνα με μελέτη του ΙΟΒΕ, η αύξηση του ΕΦΚ θα αυξήσει τα έσοδα του κράτους, αλλά όχι κατά 492 εκατ. ευρώ όπως είναι ο στόχος αλλά από 408-421 εκατ. ευρώ ετησίως για την τριετία 2017-2019. Ποσά ωστόσο τα οποία θα είναι σημαντικά χαμηλότερα εάν π.χ. δεν επιτευχθούν οι στόχοι της ανάπτυξης ή εάν αυξηθούν οι διεθνείς πετρελαϊκές τιμές ή αν ενισχυθεί το λαθρεμπόριο.
Αναφορικά με το πετρέλαιο θέρμανσης, τα έσοδα από ΕΦΚ εκτιμάται ότι θα υποχωρήσουν φέτος στα 303 εκατ. ευρώ από 381 εκατ. πέρυσι, ενώ τα έσοδα από τον ΦΠΑ να κινηθούν γύρω στα 180 εκατ. από 270 εκατ. ευρώ πέρυσι.
Τέλος, η έκθεση του ΙΟΒΕ επισημαίνει ένα γεγονός, το οποίο είναι άκρως εύκολο να συναχθεί από το γεγονός πως τόσο το ΑΕΠ έχει μειωθεί δραματικά τον τελευταίο καιρό, όσο και ότι τα χρέη προς το Δημόσιο έχουν αυξηθεί πάρα πολύ. Γενικά θα πρέπει να γίνει μία καλύτερη διαχείριση ως προς αυτό από την Κυβέρνηση.