Από τα ιπτάμενα οχήματα στο Blade Runner, μέχρι το εμβληματικό DeLorean από το Back in the Future, φαίνεται πως τον 20ό αιώνα, η ανθρωπότητα θεωρούσε σχεδόν δεδομένο πως τα μελλοντικά αυτοκίνητα δεν θα κινούνται στην άσφαλτο, αλλά θα πετάνε στους αιθέρες. Προφανώς, τα σημερινά οχήματα είναι ακόμη στο έδαφος και οι δρόμοι έχουν γεμίσει ακόμη παραπάνω. Τα τελευταία δέκα χρόνια, όμως, έχουν γίνει μεγάλα τεχνολογικά βήματα και πλέον το θέμα δεν είναι αν ποτέ θα έχουμε ιπτάμενα αυτοκίνητα, αλλά το πότε.
Στις 10 Δεκεμβρίου, σε μία πρωτοφανή κίνηση, η αμερικανική Πολεμική Αεροπορία ανακοίνωσε πως θα αρχίσει να χρησιμοποιεί τα ιπτάμενα οχήματα της Joby Aviation, μίας start-up από την Βόρεια Καλιφόρνια. Στην ουσία αυτή η κίνηση δεν έχει άμεσο αντίκτυπο, αλλά συνήθως, το «πράσινο φως» από το Πεντάγωνο ανοίγει τον δρόμο για την επίσημη πιστοποίηση ασφαλείας από την Ομοσπονδιακή Διοίκηση Αεροπορίας (FAA) τω ΗΠΑ.
Η Joby είναι μία από τις πολλές εταιρείες που στοχεύουν στην κατασκευή ενός οχήματος τύπου eVTOL, ενός ηλεκτρικού οχήματος, δηλαδή, με την δυνατότητα να απογειώνεται και να προσγειώνεται κάθετα. Προς το παρόν, η Πολεμική Αεροπορία θα πραγματοποιήσει μία σειρά ελέγχων και δοκιμών, για να αξιολογηθούν οι δυνατότητες και τα ελαττώματα της κατασκευής.
Το πρωτότυπο μοντέλο, που δεν έχει ακόμη όνομα, θα αξιοποιηθεί για τη μετακίνηση στρατιωτών σε εχθρικές ή μη περιοχές, τη διάσωση τραυματιών και την μεταφορά φορτίων υψηλής προτεραιότητας. Φυσικά, όλα τα παραπάνω μπορεί να τα κάνει και ένα ελικόπτερο, αλλά το όχημα της Joby διαθέτει κάποια σημαντικά πλεονεκτήματα: Είναι πολύ πιο ελαφρύ και πολύ πιο φιλικό στο περιβάλλον, κάνει λιγότερο θόρυβο και απαιτεί πολύ λιγότερη συντήρηση, όντας, έτσι και πιο οικονομικό.
Ωστόσο, όσο χρήσιμος και να είναι ένας στόλος ιπτάμενων ταξί για την Πολεμική Αεροπορία, ο απώτερος σκοπός ολόκληρης της επιχείρησης αφορά περισσότερο την αμερικανική οικονομία. Την προηγούμενη δεκαετία, οι ΗΠΑ έμειναν πολύ πίσω στην ανάπτυξη και την παραγωγή μη επανδρωμένων αεροσκαφών (drones). Ως αποτέλεσμα, σήμερα, η κινεζική εταιρεία DJI Controls ελέγχει πάνω από το 70% ολόκληρης της αγοράς των drone μικρού μεγέθους.
Για να αποφύγει κάτι αντίστοιχο με την βιομηχανία των ιπτάμενων αυτοκινήτων, ο αμερικανικός Στρατός πέρυσι ανακοίνωσε την έναρξη του Agility Prime. Πρόκειται για ένα αυτοαποκαλούμενο «μη παραδοσιακό» πρόγραμμα, που θέλει να χρησιμοποιήσει κυβερνητικό και ιδιωτικό κεφάλαιο, μαζί με την τεχνογνωσία του Στρατού, ώστε να επιταχύνει την ανάπτυξη της βιομηχανίας ιπτάμενων οχημάτων στις ΗΠΑ.
«Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε να γίνει αυτό που συνέβη με την βιομηχανία των μικρών drone», δήλωσε στην Wall Street Journal ο συνταγματάρχης Νέιθαν Ντίλερ, ο οποίος θα ηγηθεί των δοκιμών.
Φυσικά, η επιλογή της Joby Aviation για ένα εγχείρημα τόσο μεγάλης σημασίας δεν είναι τυχαία. Το start-up από την Σάντα Κρουζ είναι μόνο μία από τις αρκετές εταιρείες που προσπαθούν εδώ και χρόνια να κατασκευάσουν οχήματα τύπου eVTOL. Με μια μακρινή ματιά, όμως, φαίνεται να είναι λίγο πιο μπροστά από τις ανταγωνιστές της.
Σε έναν γύρο επενδύσεων τον Ιανουάριο της φετινής χρονιάς, η Joby μάζεψε 590 εκατομμύρια δολάρια, με τα 390 εκατομμύρια να έρχονται από την Toyota. Ο ιαπωνικός τεχνολογικός γίγαντας ανακοίνωσε πως θα μοιραστεί με την Joby «την τεχνογνωσία της στην κατασκευή ενός επαναστατικού οχήματος eVTOL».
Η καλιφορνέζικη (καμία έκπληξη για την προέλευση του) start-up συνεργάζεται, επίσης, με την Uber, για αυτόν τον λόγο, άλλωστε, γίνεται λόγος για «ιπτάμενα ταξί» και όχι αυτοκίνητα. Την Τρίτη (8/12) η Uber παραχώρησε στην Joby, έναντι ενός άγνωστου ποσού, το Elevate, το τμήμα της Uber που μέχρι πρότινος ασχολούταν με την εξέλιξη αυτόνομων ιπτάμενων ταξί. Επιπλέον, η Uber ανακοίνωσε πως η Joby, στην οποία επένδυσε άλλα 75 εκατομμύρια δολάρια, θα μπορεί να χρησιμοποιεί την εφαρμογή της, όταν τα ιπτάμενα ταξί της είναι έτοιμα, ως μέρος μίας «εκτεταμένης συμφωνίας».
Πότε λοιπόν θα μπορείτε, μέσω μόνο ενός app στο κινητό σας, να καλέσετε ταξί που θα μοιάζει περισσότερο με ελικόπτερο; Τόσο η Joby, όσο και ο αμερικανικός στρατός, έχουν βάλει στόχο το 2023, αν και μάλλον θα χρειαστεί μεγαλύτερη αναμονή για τα μη επανδρωμένα ιπτάμενα οχήματα. Αυτό που έχει σημασία, όμως, είναι ότι πλέον φαντάζει πολύ πιθανόν να έχουμε ιπτάμενα αυτοκίνητα μέσα στην επόμενη δεκαετία. Φαίνεται, λοιπόν, πως ο Ρίντλεϊ Σκοτ έπεσε αρκετά κοντά, όταν στο Blade Runner του 1982 προέβλεψε ότι στην Καλιφόρνια τα αμάξια θα πετάνε το 2019.