Πριν από τρία χρόνια ο τότε πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ πίεσε τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας (NIH) να αναστείλουν την χρηματοδότηση της EcoHealth Alliance, μιας μη κερδοσκοπικής ερευνητικής εταιρείας με έδρα τη Νέα Υόρκη που μελετούσε τους κορονοϊούς των νυχτερίδων.
Στο παρελθόν, η EcoHealth Alliance έχει κατηγορηθεί για τις στενές σχέσεις της με το Ινστιτούτο Ιολογίας της Γουχάν (WIV) στην Κίνα. Τον Απρίλιο του 2020, ο Ντόναλντ Τραμπ άφησε να εννοηθεί ότι ο SARS-CoV-2 προήλθε από εργαστήριο του WIV. Το NIH διέκοψε την επιχορήγηση της EcoHealth η οποία μελετούσε τον τρόπο με τον οποίο κορονοϊοί όπως ο SARS-CoV-2 μεταπηδούν από τις νυχτερίδες στον άνθρωπο. Λίγους μήνες αργότερα, ο οργανισμός ενέκρινε αλλά ανέστειλε αμέσως την χρηματοδότηση ώστε η EcoHealth να εκπληρώσει ορισμένους όρους, κάτι που εκείνη την εποχή κρίθηκε αδύνατο.
Η επιχορήγηση του 2014 αφορούσε την έρευνα για αμφιλεγόμενα πειράματα με ιούς νυχτερίδων που σχετίζονται με το σοβαρό οξύ αναπνευστικό σύνδρομο (SARS). Περιλάμβανε επίσης χρηματοδότηση του Ινστιτούτου Ιολογίας της Γουχάν. Η νέα επιχορήγηση απαγορεύει αυτά τα πειράματα και επιβάλλει νέους εκτεταμένους λογιστικούς κανόνες στην EcoHealth, η οποία στο παρελθόν έχει δεχθεί επικρίσεις από κυβερνητικούς ελεγκτές για τις λογιστικές της πρακτικές.
«Έχει καθυστερήσει εδώ και πολύ καιρό. Δυστυχώς, η αρχική ακύρωση αντανακλά τη συνεχιζόμενη κομματική πολιτική, όπου πρώτα ο Τραμπ και τώρα πολλοί Ρεπουμπλικάνοι επιτίθενται άδικα στην επιστήμη», δήλωσε ο νομπελίστας Ρίτσαρντ Ρόμπερτς.
Πλέον, η EcoHealth θα μπορέσει να συνεχίσει την έρευνα για τους κορονοϊούς των νυχτερίδων. Ωστόσο τα NIH έθεσαν μια σειρά περιορισμών για την 4ετή επιχορήγηση ύψους 2,9 εκατομμυρίων δολαρίων. Κανένας από τους ερευνητές που μίλησαν στο επιστημονικό περιοδικό «Nature» δεν είχε δει ποτέ επιχορήγηση να θέτει τόσους πολλούς όρους.
Μεταξύ άλλων, τα NIH απαγορεύουν ρητά στην EcoHealth να διεξάγει οποιαδήποτε έρευνα εντός της Κίνας, συμπεριλαμβανομένης του WIV, ή να συλλέγει νέα δείγματα από σπονδυλωτά – όπως νυχτερίδες. Η αναθεωρημένη επιχορήγηση επιβάλλει επίσης μεγαλύτερο έλεγχο των οικονομικών και λογιστικών πρακτικών της EcoHealth. Ο ενισχυμένος έλεγχος οφείλεται εν μέρει σε μια έκθεση ομοσπονδιακού εποπτικού οργάνου, η οποία δημοσιεύθηκε τον Ιανουάριο και διαπίστωσε ότι η EcoHealth είχε δηλώσει λανθασμένα περίπου 90.000 δολάρια σε δαπάνες.
Επιπλέον, η EcoHealth δεν θα μπορεί να διεξάγει καμία έρευνα η οποία – σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας και Ανθρωπίνων Υπηρεσιών των ΗΠΑ (HHS)- μπορεί να ενισχύσει την ιογένεια ή τη μετάδοση ενός ιού. Αυτός ο περιορισμός τέθηκε, εν μέρει, εξαιτίας των ισχυρισμών ότι η έρευνα που πραγματοποιήθηκε στο WIV και χρηματοδοτήθηκε από την EcoHealth, ήταν η λεγόμενη έρευνα «κέρδους- λειτουργίας».
Αμφιλεγόμενη έρευνα
Οι Ρεπουμπλικάνοι έχουν ισχυριστεί ότι η εν λόγω έρευνα, κατά την οποία οι ερευνητές προσάρμοσαν πρωτεΐνες ακίδες από κορονοϊούς άγριων νυχτερίδων σε έναν άσχετο ιό για να διαπιστώσουν εάν οι άγριοι παθογόνοι μικροοργανισμοί μπορούν να μολύνουν ανθρώπινα κύτταρα των αεραγωγών, θα έπρεπε να είχε ελεγχθεί από το υπουργείο Υγείας.
Ο τότε διευθυντής του Εθνικού Ινστιτούτου Αλλεργιών και Λοιμωδών Νοσημάτων, Άντονι Φαούτσι, είχε δηλώσει ότι η υπηρεσία κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα πειράματα αυτά δεν πληρούσαν τα κριτήρια επανεξέτασης και σημείωσε ότι το WIV δεν σκόπευε να ενισχύσει τους ιούς.
Οι ιολόγοι λένε ότι αυτού του είδους η έρευνα είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη εμβολίων και θεραπευτικών ουσιών κατά των αναδυόμενων παθογόνων και την εκτίμηση της πιθανότητας εμφάνισης πανδημίας. Το NIH και το HHS έχουν οριστικοποιήσει τις οδηγίες που πιθανώς θα αυστηροποιήσουν την εποπτεία αυτής της έρευνας στις Ηνωμένες Πολιτείες.
«Δεν ξέρω αν οποιοσδήποτε άλλος μεμονωμένος επιχορηγούμενος από τα NIH έχει υποβληθεί σε αυτό το επίπεδο εποπτείας», δήλωσε ο Πίτερ Ντάζακ, ζωολόγος και ειδικός στις ζωονόσους και πρόεδρος της EcoHealth Alliance. Ωστόσο, πρόσθεσε ότι είναι «θετικός και αισιόδοξος» για τη νέα επιχορήγηση παρά τους περιορισμούς. Οι επιστήμονες της μη κερδοσκοπικής εταιρείας σκοπεύουν να μελετήσουν περίπου 300 μερικά ή πλήρη γονιδιώματα κορονοϊών που είχαν συλλέξει πριν τη διακοπή της χρηματοδότησης.
Η Άντζελα Ρασμούσεν, ιολόγος στο Πανεπιστήμιο του Saskatchewan στον Καναδά, χαρακτήρισε θετική την ανανέωση της επιχορήγησης, αλλά είπε ότι ανησυχεί για το «αρνητικό προηγούμενο» που δημιούργησε το NIH τερματίζοντας «αυθαίρετα» μια επιχορήγηση εξαιτίας «αβάσιμων φημών» σχετικά με την προέλευση του SARS-CoV-2. Ελπίζει ότι δεν θα ισχύσουν οι ίδιοι περιορισμοί και για άλλους επιστήμονες που διεξάγουν παρόμοια έρευνα, αλλά βρίσκει πολύ θετικό το γεγονός ότι αρκετές ερευνητικές ομάδες μελετούν πλέον τους κορονοϊούς.
Ο Στάνλεϊ Πέρλμαν, ειδικός σε θέματα κορονοϊών στο Πανεπιστήμιο της Αϊόβα και ο ιολόγος Σάιμον Άντονι από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας- Ντέιβις, δήλωσαν στο επιστημονικό περιοδικό «Science», ότι αν εντοπιστούν ιοί που θα μπορούσαν να μεταπηδήσουν στον άνθρωπο, θα είναι σημαντικό να μελετηθούν σε εργαστήρια βιοασφάλειας επιπέδου 3. Αν και δεν πρόκειται για έρευνα «κέρδους-λειτουργίας», ορισμένοι επιστήμονες έχουν υποστηρίξει ότι ακόμη και η μελέτη άγριων ιών ενέχει τεράστιους κινδύνους διαρροής από το εργαστήριο και θα πρέπει να περιοριστεί. Ο Άντονι, ωστόσο, πιστεύει πως «η διακοπή της έρευνας με ζωντανούς ιούς θα ήταν εξαιρετικά επιζήμια».
Τέλος, ένας από τους επικριτές της EcoHealth, ο μικροβιολόγος Ρίτσαρντ Ιμπράιτ του Πανεπιστημίου Rutgers, χαρακτήρισε τη νέα επιχορήγηση «εξωφρενική», επειδή η EcoHealth «παραβίασε κατάφωρα και επανειλημμένα» τους όρους της επιχορήγησης.
