Το νότιο Ιράκ πλήττεται από ακραία ξηρασία εδώ και μήνες. Από τον Δεκέμβριο, μεγάλες ποσότητες νερού έχουν εκτραπεί από το φράγμα της Μοσούλης, τον σημαντικότερο ταμιευτήρα νερού του Ιράκ, για να αποφευχθεί η ξήρανση των σοδειών. Η χαμηλή στάθμη του νερού, στην άκρη του ταμιευτήρα, αποκάλυψε τα ερείπια μιας πόλης ηλικίας 3.400 ετών που εξαφανίστηκε πριν από δεκαετίες.
«Είδα στις δορυφορικές εικόνες ότι η στάθμη του νερού έπεφτε, αλλά δεν ήταν σαφές πότε θα ανέβαινε ξανά το νερό. Έτσι, είχαμε ένα άγνωστο χρονικό παράθυρο», δήλωσε η Ιβάνα Πούλτζιζ, καθηγήτρια αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Φράιμπουργκ και επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας.
Η ομάδα που αποτελείται από Γερμανούς και Κούρδους αρχαιολόγους, ερεύνησε την πόλη της Εποχής του Χαλκού – γνωστή ως Κεμούνε (Kemune)- για επτά εβδομάδες, προτού αυτή χαθεί ξανά κάτω από το νερό.
Κατά τη διάρκεια μιας παρόμοιας περιόδου ξηρασίας το 2018, οι ερευνητές είχαν ανακαλύψει ένα ανάκτορο που έμοιαζε με φρούριο και βρισκόταν σε κοντινή απόσταση σε έναν μικρό λόφο. Τότε, η ομάδα της Πούλτζιζ ανακάλυψε τα απομεινάρια κόκκινων και μπλε τοιχογραφιών που θεωρείται χαρακτηριστικό γνώρισμα τέτοιων ανακτόρων. Η φετινή ανασκαφή αποκάλυψε και άλλα μεγάλα κτίρια, όπως ένα τεράστιο οχηρό με τείχος και πύργους, που περιέβαλλε την πόλη.
Μια πανίσχυρη πόλη που κυριαρχούσε στην περιοχή
Οι ερευνητές ανακάλυψαν επίσης μια μεγάλη, πολυώροφη αποθήκη γεμάτη προμήθειες.
«Και μόνο το μέγεθος αυτού του κτιρίου δείχνει ότι πρέπει να στέγαζε μια τεράστια ποσότητα αγαθών. Και αυτά τα αγαθά έπρεπε να παραχθούν και να μεταφερθούν πρώτα εκεί», είπε η αρχαιολόγος. Αυτό υποδηλώνει ότι η πόλη προμηθευόταν τα αγαθά αυτά από μια γύρω περιοχή την οποία ήλεγχε.
Τα αρχικά τους ευρήματα, σύμφωνα με την αρχαιολογική ομάδα, υποδηλώνουν ότι η αρχαία αυτή πόλη θα μπορούσε να είναι η Ζακίκου (Zachiku), ένα σημαντικό αστικό κέντρο της αυτοκρατορίας των Μιτάνι (Mitanni), η οποία ήλεγχε μεγάλα τμήματα της βόρειας Μεσοποταμίας και της Συρίας από το 1550 έως το 1350 π.Χ. Ωστόσο, οι αρχαιολόγοι δεν γνωρίζουν πολλά για την αρχαία αυτή πόλη.
Οι τοίχοι και τα θεμέλια του κτιρίου φαίνονται να έχουν διατηρηθεί σε εξαιρετική κατάσταση παρά το γεγονός ότι είναι κατασκευασμένα από άψητους πλίνθους που παρέμειναν βυθισμένοι για δεκαετίες. Οι αρχαιολόγοι εκτιμούν ότι ένας μεγάλος σεισμός που έπληξε την πόλη γύρω στο 1350 π.Χ. γκρέμισε το πάνω μέρος των τοίχων, με αποτέλεσμα τα συντρίμμια να καλύψουν το κάτω μέρος τους.
Ένα από τα πιο συναρπαστικά ευρήματα, δήλωσε η αρχαιολόγος, ήταν η ανακάλυψη πέντε κεραμικών αγγείων, που περιείχαν πάνω από 100 πινακίδια, σκαλισμένα σε σφηνοειδή γραφή, σαν σε ένα είδος αρχείου. Ορισμένα από αυτά τα πινακίδια βρέθηκαν μέσα στους πήλινους «φακέλους» τους.
Η άγνωστη αυτοκρατορία των Μιτάνι
Αυτά τα πήλινα πινακίδια χρονολογούνται στη Μέση Ασσυριακή περίοδο, λίγο μετά τον καταστροφικό σεισμό, όταν οι άνθρωποι είχαν αρχίσει και πάλι να εγκαθίστανται στα ερείπια της αρχαίας πόλης. Οι αρχαιολόγοι ελπίζουν ότι τα αρχεία κείμενα θα τους δώσουν πληροφορίες σχετικά με το τέλος της αυτοκρατορίας των Μιτάνι και την αρχή της ασσυριακής κυριαρχίας στην περιοχή. Κατά τη διάρκεια της ακμής του στα μέσα της δεύτερης χιλιετίας π.Χ., το βασίλειο των Μιτάνι εκτεινόταν από την ακτή της Μεσογείου κατά μήκος της σημερινής Συρίας έως το βόρειο, σημερινό Ιράκ.
Η βασιλική οικογένεια των Μιτάνι λέγεται ότι διατηρούσαν διπλωματικές σχέσεις με τους Αιγύπτιους φαραώ και τους Βαβυλώνιους ηγεμόνες. Γύρω στο 1350 π.Χ., ωστόσο, η αυτοκρατορία τους κατακτήθηκε από τους γειτονικούς Χετταίους και τους Ασσύριους.
Τα γεγονότα που οδήγησαν στην πτώση της πόλης παραμένουν ασαφή. Για να μάθουν περισσότερα για την αυτοκρατορία των Μιτάνι, οι ερευνητές θα πρέπει να ερευνήσουν το κέντρο της, το οποίο πιθανότατα βρισκόταν στη σημερινή βόρεια Συρία. Ωστόσο, ο συνεχόμενος πόλεμος στην περιοχή έχει καταστήσει τέτοιες αρχαιολογικές ανασκαφές αδύνατες.
«Εάν δεν βρούμε αξιόλογα κείμενα από το κέντρο της αυτοκρατορίας, είναι πολύ δύσκολο να αποκτήσουμε μια εικόνα για το πώς λειτουργούσε, τι την κρατούσε ενωμένη ή τι έκαναν οι γαιοκτήμονες. Μέχρι στιγμής έχουμε μόνο μεμονωμένες πηγές από περιφερειακές περιοχές», δήλωσε η Πούλτζιζ.
Πριν η αρχαία πόλη βυθιστεί ξανά στο νερό, οι αρχαιολόγοι κάλυψαν τα ανασκαμμένα κτίρια με μια στεγανή πλαστική μεμβράνη και χαλίκια για να τα προστατεύσουν από περαιτέρω ζημιές.
ΠΗΓΗ: DW
