Ξεκίνησαν σήμερα από την πόλη Ταμπρίζ, στα βορειοδυτικά, οι τελετές για την κηδεία του προέδρου του Ιράν Εμπραχίμ Ραϊσί, ο οποίος σκοτώθηκε την Κυριακή κατά τη συντριβή ελικοπτέρου, σύμφωνα με το επίσημο πρακτορείο Irna.
Χιλιάδες πολίτες βγήκαν στους δρόμους για τη νεκρώσιμο ακολουθία του προέδρου και όσων τον συνόδευαν στο ταξίδι του νωρίς το πρωί στην Ταμπρίζ.
Στη συνέχεια οι σοροί θα μεταφερθούν στην Τεχεράνη, όπου θα συνεχιστούν οι τελετές.
Ο Ραϊσί, σκληροπυρηνικός κληρικός, ήταν αγαπητός ανάμεσα στους ομοϊδεάτες του, όμως ήταν μισητός από πολλούς άλλους για τον ρόλο που διαδραμάτισε στις μαζικές εκτελέσεις πολιτικών προσώπων τη δεκαετία του 1980, όπως και για την εμπλοκή του, επί δεκαετίες, στη συστηματική εξόντωση των αντιφρονούντων.
Κατά τη δεκαετία του 1980 ο Ραϊσί συμμετείχε σε επιτροπή που εξέταζε τη δράση πολιτικών κρατουμένων.
Με αποφάσεις της επιτροπής αυτής περισσότεροι από 5.000 πολιτικοί κρατούμενοι εκτελέστηκαν.
Ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν Αλί Χαμενεΐ κήρυξε πενθήμερο εθνικό πένθος στη χώρα για τον θάνατο του προέδρου και επτά άλλων ανθρώπων, μεταξύ των οποίων ο υπουργός Εξωτερικών της χώρας Χοσεΐν Αμιραμπντολαχιάν, κατά τη συντριβή του ελικοπτέρου στο οποίο επέβαιναν την Κυριακή, στο βορειοδυτικό τμήμα της χώρας.
Το Ιράν θα πραγματοποιήσει επικήδειες ακολουθίες σε πολλές ιρανικές πόλεις σήμερα Τρίτη για τον πρόεδρο Ebrahim Raisi και άλλους ανώτερους αξιωματούχους που σκοτώθηκαν σε συντριβή ελικοπτέρου πριν από την ταφή του στη βορειοανατολική πόλη Mashhad την Πέμπτη.
Η κηδεία του Ραϊσί και του υπουργού Εξωτερικών Χουσεϊν Αμπτολαχιάν θα πραγματοποιηθεί το πρωί της Τρίτης στη βόρεια πόλη Ταμπρίζ ανέφεραν τοπικά μέσα ενημέρωσης, επικαλούμενα αξιωματούχους στην επαρχία του Ανατολικού Αζερμπαϊτζάν στο βορειοδυτικό Ιράν.
Οι σοροί τους θα μεταφερθούν μέσα στην ημέρα στην πόλη Κομ του κεντρικού Ιράν, η οποία φιλοξενεί ένα από τα σεβαστά ιερά και θρησκευτικά σεμινάρια όπου σπούδασε ο Ραΐσι.
Μετά τη δεύτερη κηδεία στο Κομ, θα μεταφερθούν στην πρωτεύουσα Τεχεράνη, όπου ο Ανώτατος Ηγέτης του Ιράν Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ αναμένεται να τελέσει την εκκλησιαστική νεκρική προσευχή.
Την Πέμπτη ο Ραϊσί, θα μεταφερθεί στη γενέτειρά του, Mashhad, για ταφή στο σεβαστό ιερό του Imam Reza.
Τον Ραϊσί θα αντικαταστήσει ο πρώτος αντιπρόεδρος Μ. Μοχμπέρ μέχρι τη διεξαγωγή εκλογών
Η επόμενη μέρα
Ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν ανακοίνωσε ότι ο πρώτος αντιπρόεδρος Μοχαμάντ Μοχμπέρ αναλαμβάνει καθήκοντα προσωρινού προέδρου και έχει στη διάθεσή του 50 ημέρες για τη διοργάνωση προεδρικών εκλογών. “Βάσει του άρθρου 131 του Συντάγματος, ο Μοχμπέρ αναλαμβάνει να ηγηθεί της εκτελεστικής εξουσίας” και θα πρέπει σε συννενόηση με τους επικεφαλής της νομοθετικής και της δικαστικής εξουσίας να διοργανώσει “εκλογές για νέο πρόεδρο εντός 50 ημερών κατά το μέγιστο”, σημείωσε ο αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ.
Ο Αλί Μπαγερί, βασικός διαπραγματευτής στις συνομιλίες για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, ο οποίος ήταν αναπληρωτής του Αμιραμπντολαχιάν, διορίστηκε υπηρεσιακός υπουργός Εξωτερικών.
Ο Ραΐσι, ο 8ος πρόεδρος του Ιράν από την Ισλαμική Επανάσταση του 1979, υπηρέτησε ως θεματοφύλακας του ιερού Ιμάμ Ρεζά για αρκετά χρόνια προτού γίνει αρχηγός του δικαστικού σώματος της χώρας το 2019 και πρόεδρος το 2021.
Μετά από μια νυχτερινή επιχείρηση έρευνας που παρεμποδίστηκε από την κακοκαιρία, ο Raisi, ο Amir-Abdollahian και άλλοι ανώτατοι αξιωματούχοι δηλώθηκαν νεκροί το πρωί της Δευτέρας.
Ο 63χρονος υπερσυντηρητικός Ραϊσί θεωρούταν ένα από τα φαβορί για να διαδεχθεί τον 85χρονο Χαμενεΐ.
Η παλαιστινιακή Χαμάς, η λιβανέζικη Χεζμπολάχ και η Συρία – σύμμαχοι της Τεχεράνης—απέτισαν χθες φόρο τιμής στον εκλιπόντα πρόεδρο.
Ο πόλεμος στη Γάζα έχει οξύνει την ένταση στην περιοχή και το Ιράν εξαπέλυσε πρωτοφανή επίθεση εναντίον του Ισραήλ στις 13 Απριλίου με 350 drones και πυραύλους, οι περισσότεροι από τους οποίους αναχαιτίστηκαν με τη βοήθεια των ΗΠΑ και άλλων συμμαχικών χωρών.
Η επίθεση εξαπολύθηκε σε απάντηση στο αεροπορικό πλήγμα, το οποίο αποδίδεται στο Ισραήλ και από το οποίο καταστράφηκε το ιρανικό προξενείο στη Δαμασκό.
Σε ομιλία του λίγο πριν από τον θάνατό του, ο Ραϊσί επανέλαβε τη στήριξη του Ιράν στους Παλαιστίνιους. Χθες δίπλα στις ιρανικές σημαίες υψώθηκαν και παλαιστινιακές στις τελετές πένθους για τον Ραϊσί.
Σύμφωνα με το ιρανικό Σύνταγμα, ο πρώτος αντιπρόεδρος Μοχάμαντ Μοχμπέρ θα αναλάβει τις εξουσίες της προεδρίας και οι εκλογές θα διεξαχθούν εντός 50 ημερών.
Τι συνέβη
Σύμφωνα με μία πρώτη έρευνα των τουρκικών ομάδων διάσωσης το ελικόπτερο τύπου Bell 212 το οποίο μετέφερε τον πρόεδρο του Ιράν είτε δεν είχε αναμεταδότη είτε αυτός ήταν απενεργοποιημένος. Όπως μάλιστα ανέφερε, μιλώντας σε δημοσιογράφους, ο Τούρκος υπουργός Μεταφορών, Αμπντουλκαντίρ Ουράλογλου, το μοιραίο ελικόπτερο «δεν είχε ενεργοποιημένο το σύστημα εντοπισμού σήματος ή δεν διέθετε τέτοιο σύστημα».
Από την πρώτη στιγμή, η Τεχεράνη φέρεται να αποδίδει το δυστύχημα στις δυσμενείς καιρικές συνθήκες ενώ, όπως αργότερα έγινε γνωστό, υπόμνημα καλούσε την ιρανική κυβέρνηση να προβεί σε αγορά δύο ρωσικών ελικοπτέρων για την ηγεσία της χώρας εν μέσω έντονης ανησυχίας για την αδυναμία συντήρησης του πλέον γερασμένου στόλου ελικοπτέρων της.
Μία ομάδα έρευνας έχει ήδη φτάσει στο σημείο της συντριβής και αναμένεται να εξετάσει τα ακριβή αίτια της τραγωδίας. Πρωτίστως θα εξετάσει εάν έγιναν οι απαραίτητοι έλεγχοι για τις καιρικές συνθήκες πριν το πράσινο φως για την εκτέλεση της πτήσης. Μέχρι στιγμής δεν έχει υπάρξει καμία κατηγορία για δολιοφθορά ενώ με ασφάλεια προσγειώθηκαν τα άλλα δύο ελικόπτερα της συνοδείας.
Από την πλευρά του, ο πρώην υπουργός Εξωτερικών του Ιράν, Μοχάμαντ Τζαβάντ Ζαρίφ, κατηγόρησε τις αμερικανικές κυρώσεις που καθιστούν δύσκολη την αγορά και προμήθεια ανταλλακτικών, τονίζοντας ότι η συντριβή του ελικοπτέρου «θα καταγραφεί στη λίστα των αμερικανικών εγκλημάτων κατά του ιρανικού έθνους».
Ο Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ περιέγραψε τον πρόεδρο Ραϊσί ως «ευγενή και ανιδιοτελή» υπηρέτη της χώρας του επαινώντας την «εσωτερική αγνότητα, την ταπεινοφροσύνη και την προθυμία του να υπηρετήσει τον λαό».
Για έναν εξαίρετο πολιτικό και πραγματικό φίλο της Ρωσίας έκανε λόγο εκφράζοντας τα συλλυπητήρια του ο πρόεδρος της Ρωσίας, Βλάντιμιρ Πούτιν. Την ίδια στιγμή, η Ουάσιγκτον εκφράζοντας τα συλλυπητήριά της και παρακολουθώντας στενά όλες τις εξελίξεις τόνισε ότι «επιβεβαιώνει την υποστήριξή» της «στον ιρανικό λαό και τον αγώνα του για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες» προσθέτοντας πως ο πρόεδρος Ραϊσί είχε αίμα στα χέρια του.
Αναλυτές στρέφουν πλέον το βλέμμα τους στην επόμενη ημέρα καθώς ο θάνατος του Ραϊσί έρχεται την ώρα που το Ιράν προετοιμάζεται, ανεπίσημα, για αλλαγή ηγεσίας. Εντός των επόμενων ετών αναμένεται η αποχώρηση από την εξουσία του 85χρονου Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, του προσώπου εκείνου που έχει τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο για την κατεύθυνση που θα ακολουθεί η Τεχεράνη και το καθεστώς του οποίου εδώ και δύο περίπου χρόνια είναι αντιμέτωπο με πολλές κρίσεις.
