Οι οικογένειες των θυμάτων της πρώην τρομοκρατικής οργάνωσης ΕΤΑ στην Ισπανία είναι εξοργισμένες μετά την ένταξη 44 καταδικασθέντων πρώην μελών της οργάνωσης στους επίσημους καταλόγους του βασκικού κόμματος EH Bildu, για τις περιφερειακές και δημοτικές εκλογές.
Η απόφαση του φιλοανεξάρτητου EH Bildu να συμπεριλάβει πρώην μέλη της ΕΤΑ, επτά από τα οποία έχουν καταδικαστεί για δολοφονία, για τις δημοτικές εκλογές στη Χώρα των Βάσκων και τη Ναβάρα προκάλεσε μια έντονη συζήτηση μεταξύ των πολιτικών κύκλων της περιοχής και της Μαδρίτης, σε μια ιδιαίτερα φορτισμένη προεκλογική περίοδο.
Μεταξύ των πρώτων πολιτικών που αντέδρασαν ήταν ο Ισπανός υπουργός Εσωτερικών Fernando Grande-Marlaska (PSOE), ο οποίος χαρακτήρισε την κίνηση του EH Bildu «προσβολή για τη δημοκρατία» και «σοβαρή ζημιά για τα θύματα της τρομοκρατίας», σύμφωνα με το ισπανικό πρακτορείο ειδήσεων.
Το Euskal Herria Bildu “Επανενώστε την Euskal Herria” στα βασκικά, είναι ένας συνασπισμός αυτονομιστικών και εθνικιστικών βασκικών κομμάτων. Ιδρύθηκε το 2012 και έχει τέσσερις βουλευτές στο κοινοβούλιο. Επικεφαλής του είναι το πρώην μέλος της ETA, Arnaldo Otegi.
Εν τω μεταξύ, ο ηγέτης του κεντροδεξιού αντιπολιτευόμενου Λαϊκού Κόμματος (PP/EPP), Alberto Núñez Feijóo, δήλωσε το Σάββατο ότι δεν είναι μόνο απρεπές να υπάρχουν πρώην μέλη της ΕΤΑ στις λίστες του EH Bildu, αλλά είναι επίσης απρεπές το γεγονός ότι το PSOE έχει την υποστήριξη του φιλοανεξάρτητου βασκικού κόμματος στο κοινοβούλιο για να εγκρίνει ορισμένες από τις πολιτικές του.
Μεταξύ των οικογενειών των θυμάτων της ETA, οι αντιδράσεις ήταν έντονες: Ο Daniel Portero, πρόεδρος της οργάνωσης Dignidad y Justicia (Αξιοπρέπεια και Δικαιοσύνη), κάλεσε την ισπανική Εισαγγελία να ελέγξει αν η κίνηση αυτή είναι σύμφωνη με τις διατάξεις του νόμου περί πολιτικών κομμάτων.
Η Asociación de Víctimas del Terrorismo (Ένωση Θυμάτων Τρομοκρατίας, AVT), η οποία ανέλυσε τις ποινές των 44 υποψηφίων της EH Bildu, επεσήμανε ότι όλοι έχουν εκτίσει τις ποινές αποκλεισμού τους και, ως εκ τούτου, δεν συντρέχουν λόγοι αποκλεισμού, μετέδωσε το δημόσιο περιφερειακό βασκικό ραδιόφωνο και η τηλεόραση EITB.
Ο Portero, γιος του πρώην επικεφαλής εισαγγελέα της Ανδαλουσίας Luis Portero, ο οποίος δολοφονήθηκε από την ETA τον Οκτώβριο του 2000, τόνισε ότι οι αμφιλεγόμενες υποψηφιότητες θα μπορούσαν να αποτελέσουν «κατάφωρη παραβίαση» του νόμου περί πολιτικών κομμάτων, «καθώς ο πολιτικός σχηματισμός EH Bildu περιλαμβάνει στις λίστες του άτομα που έχουν καταδικαστεί για τρομοκρατία», γεγονός που θα οδηγούσε στην «απαγόρευσή τους».
Εν τω μεταξύ, η Consuelo Ordóñez, πρόεδρος της ομάδας Θύματα Τρομοκρατίας στη Χώρα των Βάσκων (Covite), δήλωσε ότι η πρωτοβουλία της EH Bildu αποτελεί «πρόκληση» και αποτέλεσμα ενός «δημοκρατικού ελλείμματος» και κάλεσε τόσο το PSOE όσο και το PP να υιοθετήσουν «ελάχιστα πολιτικά και ηθικά κριτήρια» σχετικά με αυτό.
Στις 3 Μαΐου, η Ισπανία τίμησε τα πέντε χρόνια από το επίσημο τέλος της ΕΤΑ (Euskadi Ta Askatasuna, Χώρα των Βάσκων και Ελευθερία, στα βασκικά). Η ομάδα σκότωσε περίπου 840 ανθρώπους στα 60 χρόνια τρομοκρατικής δράσης της (1958/60-2018).
Στη δήλωση «Τελική Διακήρυξη της ΕΤΑ προς τον βασκικό λαό», η ομάδα εξήγησε ότι το επίσημο τέλος της σήμαινε «την πλήρη διάλυση όλων των δομών της». Ξεκαθάρισε επίσης ότι είχε έρθει η ώρα για «το τέλος της πορείας της και της πολιτικής της δραστηριότητας».
