Γράφει ο Κωνσταντίνος Παντελής
Απτόητη από την ηχηρή της ήττα στα Ηνωμένα Έθνη, η κυβέρνηση του Ισραήλ δήλωσε τη Δευτέρα ότι θα προχωρήσει στην ανοικοδόμηση χιλιάδων νέων κατοικιών στην Ανατολική Ιερουσαλήμ και προειδοποίησε τον ΟΗΕ κατά της περαιτέρω δράσης του, δηλώνοντας γλαφυρά ότι το Ισραήλ δεν «γυρίζει και το άλλο μάγουλο».
Μόλις λίγες μέρες αφότου το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών ψήφισε την καταδίκη των ισραηλινών εποικισμών, η δημοτική αρχή της Ιερουσαλήμ άφησε να εννοηθεί ότι δεν θα υποχωρήσει: Η πόλη σκοπεύει να εγκρίνει τη δημιουργία 600 οικιστικών μονάδων στο κατά συντριπτική πλειοψηφία Παλαιστινιακό ανατολικό τμήμα της πόλης την Τετάρτη στο πλαίσιο της πρώτης φάσης, με φόντο τις 5.600 νέες κατοικίες.
Η προκλητική αυτή στάση αντικατοπτρίζει την αυξημένη οργή των πολιτικών ηγετών του Ισραήλ που τάσσονται υπέρ του εποικισμού, οι οποίοι όχι μόνο κατηγόρησαν τις Ηνωμένες Πολιτείες για την αποτυχία να μπλοκάρουν το ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας, αλλά επιπλέον υποστήριξαν ότι διαθέτουν πληροφορίες που δείχνουν ότι η ομάδα του προέδρου Obama το είχε ενορχηστρώσει. Οι Αμερικανοί αξιωματούχοι από την πλευρά τους αρνήθηκαν κατάφωρα τους ισχυρισμούς αυτούς, αλλά οι δύο πλευρές φαίνεται πως θα συνεχίσουν να αναλώνονται σε προστριβές τις επόμενες εβδομάδες, έως ότου ο Obama παραδώσει την Προεδρία στον Donald Trump.
Ο Πρωθυπουργός, Benjamin Netanyahu, επιτέθηκε στις χώρες του Συμβουλίου Ασφαλείας με περιορισμό των διπλωματικών επαφών, ανάκληση των απεσταλμένων του Ισραήλ, αποκοπή βοήθειας και κλήτευση του Αμερικανού πρέσβη για επίπληξη. Παράλληλα, ακύρωσε προγραμματισμένη επίσκεψη αυτή την εβδομάδα από τον πρωθυπουργό της Ουκρανίας.
Ο Ισραηλινός πολιτικός ηγέτης υπερασπίστηκε τα αντίποινα που επέλεξε. «Το Ισραήλ είναι μια χώρα με εθνική υπερηφάνεια, και δεν γυρίζει και το άλλο μάγουλο», είπε. «Επιδεικνύουμε μια υπεύθυνη, μετρημένη και σθεναρή αντίδραση, φυσική αντίδραση ενός υγιούς πληθυσμού που καθιστά σαφές σε όλα τα έθνη του κόσμου ότι αυτό που έγινε στον ΟΗΕ είναι απαράδεκτο για εμάς».
Υπενθυμίζεται ότι το ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας που πέρασε την Παρασκευή καταδίκασε τους ισραηλινούς οικισμούς στη Δυτική Όχθη και την Ανατολική Ιερουσαλήμ ως «κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου» και ένα εμπόδιο για την ειρήνη. Συγκεκριμένα, το Συμβούλιο ενέκρινε με 14 ψήφους υπέρ και 0 κατά, με τις Ηνωμένες Πολιτείες να επιλέγουν την αποχή αντί της χρήσης του βέτο, όπως στο παρελθόν.
Την ίδια στιγμή, ο Trump άσκησε πιέσεις δημόσια υπέρ του βέτο στο ψήφισμα, ενώ έχει επιλέξει έναν υπέρμαχο του εποικισμού ως πρεσβευτή της κυβέρνησής του στο Ισραήλ. Μάλιστα, όπως έγραψε στο Twitter το βράδυ της Δευτέρας «Τα Ηνωμένα Έθνη είναι απλώς μια λέσχη για να μαζεύονται οι άνθρωποι, να συζητούν και να περνούν καλά».
Ταυτόχρονα, οι Παλαιστίνιοι ηγέτες κατέστησαν σαφές ότι θα χρησιμοποιήσουν το ψήφισμα στους διεθνείς οργανισμούς προκειμένου να προωθήσουν την υπόθεσή τους εναντίον του Ισραήλ. Με την επίσημη έγκριση των Ηνωμένων Εθνών περί χαρακτηρισμού παρανομίας εκ μέρους του Ισραήλ όσον αφορά στους εποικισμούς, είπαν ότι θα αγωνιστούν και θα ζητήσουν από τις άλλες χώρες να προχωρήσουν σε εμπάργκο των προϊόντων που προέρχονται από τις περιοχές αυτές.
Ο Παλαιστίνιος Υπουργός Εξωτερικών, Riad Malki, περιέγραψε και άλλα βήματα που μπορούν πλέον να λάβουν Παλαιστίνιοι, μεταξύ άλλων χρησιμοποιώντας το ψήφισμα ενώπιον του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου για τη δίωξη των Ισραηλινών ηγετών, ασκώντας αγωγές για λογαριασμό συγκεκριμένων Παλαιστινίων που εκτοπίστηκαν από οικισμούς και παροτρύνοντας τις διεθνείς αρχές να διαπιστώσουν αν το Ισραήλ παραβιάζει τις Συμβάσεις της Γενεύης.
«Επιδιώκουμε να διαμορφώσουμε ένα ολοκληρωμένο όραμα, και ελπίζουμε ότι το 2017 θα είναι το έτος κατά το οποίο η ισραηλινή κατοχή θα τελειώσει», πρόσθεσε ο Malki.
Οι Ισραηλινοί αξιωματούχοι ανέφεραν ότι τέτοιες διακηρύξεις καταδεικνύουν ότι το ψήφισμα υπονόμευσε τις ρεαλιστικές πιθανότητες για μια διευθέτηση της διένεξης μέσω διαπραγματεύσεων, διότι οι Παλαιστίνιοι έχουν πλέον λιγότερα κίνητρα για να έρθουν σε συζητήσεις με την Ισραηλινή πλευρά. Αποκαλώντας τους Ισραηλινούς οικισμούς παράνομους, όπως είπαν, τα Ηνωμένα Έθνη ουσιαστικά αφαίρεσαν τον μοναδικό παράγοντα που το Ισραήλ μπορούσε να χρησιμοποιήσει, δηλαδή τη γη.
Το εποικιστικό έργο του Ισραήλ, που κάποτε συνιστούσε απλά μερικές κατοικίες διασκορπισμένες σε όλη την λεγόμενη Πράσινη Γραμμή, αντικατοπτρίζοντας τα σύνορα πριν από τον αραβο-ισραηλινό πόλεμο του 1967, έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Το 2009, τη χρονιά που ο Obama ανέλαβε τα καθήκοντά του, 297.000 άνθρωποι ζούσαν σε εποικισμούς της Δυτικής Όχθης και 193.737 στην Ανατολική Ιερουσαλήμ. Αυτοί οι αριθμοί αυξήθηκαν σε 386.000 στη Δυτική Όχθη από το τέλος του περασμένου έτους και 208.000 στην Ανατολική Ιερουσαλήμ μέχρι το τέλος του 2014, σύμφωνα με την ομάδα Peace Now, που αντιτίθεται στο εποικιστικό πρόγραμμα του Ισραήλ.
Πηγή: Reuters, New York Times
