Η Ιταλία μετατρέπεται και πάλι σε «πολιτικό εργαστήριο» για την Ευρώπη, που παρακολουθεί με ανησυχία και καρτερία τις ανατροπές στη χώρα, ανίσχυρη εν μέσω της οικονομικής και ενεργειακής κρίσης. Η φράση περί «εργαστηρίου» πολιτικής, που περιλαμβανόταν σε ανάλυση του Γάλλου μαρξιστή φιλοσόφου Γκι Ντεμπόρ, προ 55ετίας, για τα τεκταινόμενα στη γείτονα, επανέρχεται μετά την επικείμενη άνοδο στην ιταλική εξουσία ενός καθαρόαιμου νεοφασιστικού (ή μεταφασιστικού) κόμματος, επενδυμένου, όμως, με τις νέες λαϊκιστικές αντιλήψεις που ταυτίζονται περισσότερο με αυτές του Τραμπ παρά με την ευρωπαϊκή Ακροδεξιά. Για τις Βρυξέλλες, θα είναι πιο ανησυχητικό να εξελιχθούν τα «Αδέλφια της Ιταλίας» σε ένα «αντίγραφο» της ομάδας Τραμπ.
Στελέχωση
Η Τζόρτζια Μελόνι αναζητεί, αυτές τις μέρες, τα πρόσωπα και το ιδεολογικό προφίλ που θα της επιτρέψουν να αναλάβει την εντολή από τον πρόεδρο της Ιταλίας, Σέρτζιο Ματαρέλα, και να σχηματίσει μια κυβέρνηση, χωρίς πολλά παρατράγουδα. Γι’ αυτό, έχει αφήσει στην άκρη τους ακραίους τόνους ευρωσκεπτικισμού και τον θαυμασμό στα «μαύρα πρόβατα» της Ε.Ε. (Ουγγαρία, Πολωνία) και ετοιμάζεται προς το Παλάτσο Κίτζι. Αν και η κυβέρνηση της Μελόνι κατατάσσεται στην πιο «σκληρή» Δεξιά της Ιταλίας μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, πολλοί Ευρωπαίοι αξιωματούχοι θεωρούν ότι η μελλοντική πρωθυπουργός θα αποδειχθεί πραγματίστρια, γνωρίζοντας ότι μόνο με την ευρωπαϊκή στήριξη θα μπορέσει η χώρα να ανταποκριθεί στην οικονομική κρίση και τα πολλά προβλήματα που έχει προκαλέσει ο πόλεμος στη Ουκρανία.
ΠΟΛΛΑ ΤΑ «ΑΝΟΙΧΤΑ ΜΕΤΩΠΑ»
» ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ: Το υπέρογκο ιταλικό χρέος είναι το μεγάλο βαρίδι που παραλαμβάνει η επόμενη κυβέρνηση – και είναι αμφίβολο αν θα έχει τη δυνατότητα να διαχειριστεί, όπως ο τέως τεχνοκράτης πρωθυπουργός, Μάριο Ντράγκι, που κατάφερε να θέσει σε καθοδική τροχιά τον δανεισμό στη χώρα έπειτα από σχεδόν τρεις δεκαετίες. Εκτιμάται ότι αυτή η δυναμική είναι απίθανο να διαρκέσει, δεδομένου ότι ο πληθωρισμός κινείται στο 9% στη χώρα. Η Μελόνι γνωρίζει ότι δεν μπορεί να προσφύγει σε αυξημένο δανεισμό, λόγω του χρέους (σχεδόν 150% του ΑΕΠ), ενώ η απόδοση των 10ετών κρατικών ομολόγων της Ιταλίας έφθασε το 4,5% από το 1% που ήταν πριν από δέκα μήνες.
» ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΚΡΙΣΗ: Η δεξιά συμμαχία υπό την Τζόρτζια Μελόνι, τον Ματέο Σαλβίνι της «Λέγκα» και τον Σίλβιο Μπερλουσκόνι της «Φόρτσα Ιτάλια» έχει παρουσιάσει ιδέες και έχει υποσχεθεί πολλά, αλλά δεν έχει συγκεκριμένο πρόγραμμα για την αντιμετώπιση της ενεργειακής και της οικονομικής κρίσης. Θα απαιτηθεί μεγαλύτερο ποσό από τα 66 δισ. ευρώ που έχουν διατεθεί για να αντιμετωπιστούν οι αυξήσεις των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας. Η Μελόνι έχει πει ότι επιδιώκει αναθεώρηση του σχεδίου ανάκαμψης για να ληφθεί υπ’ όψιν ο πληθωρισμός.
» ΟΥΚΡΑΝΙΑ: Η διακυβέρνηση από τους τρεις συμμάχους θα είναι ένας πονοκέφαλος αν συνεχιστούν οι διαφωνίες τους στην ουκρανική κρίση. Η Μελόνι δηλώνει ατλαντίστρια, έχει καταδικάσει τη ρωσική εισβολή, στηρίζει τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας και τη βοήθεια της Δύσης στην Ουκρανία. Η «Λέγκα» και η «Φόρτσα Ιτάλια» των Σαλβίνι και Μπερλουσκόνι δεν στηρίζουν αυτήν την πολιτική και θα πιέσουν να μη συνεχίσει η κυβέρνηση να στηρίζει τις κυρώσεις στη Ρωσία.
» ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΙΣ: Ενα πιθανό σημείο διαμάχης με τις Βρυξέλλες, ίσως, να είναι η ενδεχόμενη σύνδεση των κεφαλαίων ανάκαμψης με τις μεταρρυθμίσεις στη Δικαιοσύνη και των δημόσιων υπηρεσιών που είχε ξεκινήσει ο Ντράγκι.
» ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΟ: Αν και η Μελόνι συμφωνεί με τον Σαλβίνι για σκληρή στάση στο μεταναστευτικό, θα είναι μία ακόμη «καυτή πατάτα» για την κυβέρνησή της η διαχείριση του προβλήματος.
Αγνωστο το μέλλον του Σαλβίνι
Το κόμμα της Τζόρτζια Μελόνι, «Αδέλφια της Ιταλίας» (FdI), η «Λέγκα» και η μπερλουσκονική «Forza Italia» θα προσπαθήσουν να ξεπεράσουν τις διαφωνίες τους. Ο αρχηγός της «Λέγκα», Ματέο Σαλβίνι, είδε το κόμμα του να φυλλορροεί και να γεμίζει τη δεξαμενή των «Αδελφών της Ιταλίας» από παλαιούς ψηφοφόρους του. Στην Ιταλία είναι πολύ εύκολο να εξαϋλωθεί ένα κόμμα που γνωρίζει μετεωρική άνοδο. Αυτός θα είναι στο εξής ο μεγαλύτερος φόβος της Μελόνι και του κόμματός της.
Το αντισυστημικό λαϊκιστικό «Κίνημα Πέντε Αστέρων» κέρδισε τις εκλογές του 2018 με 33%, αλλά μέσα σε λιγότερο από τρία χρόνια έχασε πολύ περισσότερο από το μισό της δύναμής του (15,5% σήμερα).
Την ίδια τύχη είχε και η Λέγκα του Ματέο Σαλβίνι, που από το 17% έπεσε στο μονοψήφιο 8,8%. Μετά το απογοητευτικό ποσοστό που συγκέντρωσε η «Λέγκα» στις εκλογές, κορυφαία στελέχη του κόμματος ζητούν αλλαγή ηγεσίας αποδίδοντας ευθέως την ήττα στον Σαλβίνι. Ο ίδιος, πάντως, έχει αρχίσει να πιέζει τη Μελόνι να του δώσει το υπουργείο Εσωτερικών, γιατί σε διαφορετική περίπτωση δεν θα μετάσχει στην κυβέρνηση. Ο Σαλβίνι θέλει να «μεγαλουργήσει» στο υπουργείο Εσωτερικών, ακολουθώντας τη γνωστή σκληρή -και αντιευρωπαϊκή- πολιτική του στο μεταναστευτικό για να αυξήσει τη δημοτικότητα και τις ψήφους του. Η Μελόνι όμως δεν έχει υποχωρήσει ακόμη, θεωρώντας ότι με υπουργό Εσωτερικών τον Σαλβίνι, θα έρθει σε σύγκρουση με την Ευρώπη.
«Είναι ώρα για εκλογή νέου αρχηγού», είπε ξεκάθαρα ο Ρομπέρτο Μαρόνι, ιστορικό στέλεχος της «Λέγκα» (εκ των ιδρυτών της μαζί με τον Ουμπέρτο Μπόσι).