Γράφει ο Ceteris Paribus
Πού το πάει η κυβέρνηση στήνοντας σκηνικό «σύγκρουσης» με την τρόικα για να μη ληφθούν νέα (οριζόντια) μέτρα για το 2014; Οι κανόνες της στρατηγικής λένε ότι κάθε σύγκρουση κρύβει εν δυνάμει μια διαπραγμάτευση ή τροφοδοτείται απ’ αυτήν. Ακριβώς αυτό συμβαίνει και στην προκείμενη περίπτωση. Τι ακριβώς διαπραγματεύεται η κυβέρνηση και τι η πλευρά των δανειστών; Όλα έχουν να κάνουν με τέσσερα αμετάθετα ορόσημα:
Το πρώτο είναι η κατάθεση στη Βουλή του προϋπολογισμού του 2014, μέχρι τις 20 Νοεμβρίου. Εκεί θα πρέπει να αποτυπωθούν αναλυτικά τα μέτρα που θα στηρίζουν τους στόχους του προϋπολογισμού. Άρα στις επόμενες δύο με τρεις βδομάδες θα πρέπει να επέλθει συμφωνία ανάμεσα στην τρόικα και την κυβέρνηση για τα μέτρα που θα παρθούν το 2014 και θα αποτυπωθούν εντελώς συγκεκριμένα, ώστε να είναι βιώσιμη η εκτέλεση του προϋπολογισμού του επόμενου έτους. Αν δεν υπάρξει τέτοια συμφωνία, τότε όλα; Τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά.
Σίγουρα πάντως δεν πρόκειται να πάμε σε μια πολύμηνη κατάσταση «ψυχρού πολέμου» κυβέρνησης – τρόικας με όλες τις εκκρεμότητες ανοιχτές, καθώς το δεύτερο ορόσημο είναι κοντά και αφορά την έκθεση της τρόικας το Δεκέμβριο για την εκταμίευση των δύο δανειακών δόσεων (τρίτου και τέταρτου τριμήνου) που θα συμπτυχθούν σε μία, συνολικού ύψους περί τα 4,5 δισ. ευρώ. Αν δεν εκταμιευτούν οι δύο αυτές δόσεις, απλούστατα δεν κλείνει το δημοσιονομικό έτος 2013! Για να εκταμιευτούν, θα πρέπει η τρόικα να κάνει θετική προς τούτο έκθεση, άρα να έχουν υλοποιηθεί όλα τα προαπαιτούμενα (όχι μόνο τα 4 γνωστά για το τρίτο τρίμηνο αλλά και όλα όσα αφορούν το 2013… Θα πρέπει επίσης να συνεδριάσει το Δ.Σ. του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ), που για να αποφασίσει θετικά, θα πρέπει να έχει εχέγγυα ότι εξασφαλίζεται η χρηματοδότηση του ελληνικού προγράμματος για το επόμενο δωδεκάμηνο, δηλαδή μέχρι και το Δεκέμβριο του 2014. Για να εκπληρωθούν λοιπόν οι προϋποθέσεις για την εκταμίευση των δύο δόσεων, η κυβέρνηση δεν μπορεί να έχει ανοιχτό το μέτωπο με την τρόικα λόγω προϋπολογισμού 2014. Αλλά ούτε αυτό αρκεί: θα πρέπει να έχουν ληφθεί αποφάσεις για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού του 2014 ώστε το ΔΝΤ να αποφασίσει θετικά για την εκταμίευση. Όσον αφορά το ΔΝΤ, το ίδιο ακριβώς πρόβλημα θα υπάρχει και για τις εκταμιεύσεις του πρώτου και του δεύτερου τριμήνου του 2014… Οι Γερμανοί όμως δεν φαίνεται να βιάζονται να σχηματίσουν κυβέρνηση πριν το Δεκέμβριο, ενώ Ευρωπαίοι αξιωματούχοι παραπέμπουν τις ουσιαστικές αποφάσεις για το ελληνικό πρόγραμμα στον Απρίλιο, όταν θα επικυρωθούν από τη Eurostat τα αποτελέσματα της εκτέλεσης του προϋπολογισμού του 2013 και άρα του ύψους του πρωτογενούς πλεονάσματος – εάν αυτό υπάρχει στην πραγματικότητα. Όλα αυτά σημαίνουν ότι ανεξάρτητα από το αν η ελληνική κυβέρνηση υλοποιήσει τα προαπαιτούμενα, για τις δύο δόσεις, αυτές μπορεί να μην εκταμιευτούν λόγω ΔΝΤ και τρόικας… Μάλιστα, η εκκρεμότητα με τις δόσεις μπορεί δυνητικά να παραταθεί μέχρι και τον Απρίλιο! Σε κάθε περίπτωση, η τρόικα διαθέτει αυτό το υπερόπλο για να ασκήσει… θανατηφόρες πιέσεις στην ελληνική κυβέρνηση και να την «τηγανίζει» για αρκετούς μήνες. Αυτό ακριβώς εννοεί ο κ. Στουρνάρας όταν δηλώνει ότι οι επόμενοι μήνες «θα είναι κόλαση»…
Ύστερα έρχεται το ορόσημο του Απριλίου, οπότε θα μάθουμε πόσο θεωρεί η τρόικα (διά χειλέων Eurostat) ότι είναι το πρωτογενές πλεόνασμα. Είναι ένας ακόμη μοχλός πίεσης προς την ελληνική κυβέρνηση, καθώς η Eurostat μπορεί κάλλιστα να ανακοινώσει μέχρι και… πρωτογενές έλλειμμα, αφού είναι κοινό μυστικό ότι το πρωτογενές πλεόνασμα της κυβέρνησης είναι «πέτσινο»… Με βάση πάντως αυτή την ανακοίνωση, θα αρχίσει η διαπραγμάτευση για το χρηματοδοτικό κενό, το νέο χρηματοδοτικό πρόγραμμα και το τρίτο μνημόνιο.
Τέλος, η πλέον καθοριστική συζήτηση, για τη μορφή της νέας αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους, μετατίθεται για μετά τις ευρωεκλογές – οι δανειστές θέλουν να ξέρουν με ποιον υπογράφουν και πόσο καλά «στέκει πολιτικά», κάτι που θα το ξέρουν ύστερα από τις ευρωεκλογές…
Εκτός λοιπόν από τον κίνδυνο να τηγανίζεται επί μήνες, η κυβέρνηση κινδυνεύει να πάει στις ευρωεκλογές πολιτικά… κατεστραμμένη: με όλα τα θέματα ανοιχτά, έχοντας παραβεί τον «όρκο» της να μην πάρει νέα μέτρα και με το μείζον ζήτημα του χρέους να έχει παραπεμφθεί στο διάστημα μετά τις ευρωεκλογές.
Ό,τι και αν πιστεύει κανείς για τον κ. Σαμαρά, σίγουρα δεν μοιάζει με πολιτικό που είναι πρόθυμος να αυτοκτονήσει… Γι’ αυτό το σκηνικό της σύγκρουσης με την τρόικα αυτή τη φορά μπορεί να μην αποδειχτεί μπλόφα, γι’ αυτό οι εκλογές είναι πολύ πιθανές!
Διότι ο κ. Σαμαράς είναι λογικό να πιστεύει ότι αν ξεκινήσει με ήττα τώρα, δηλαδή αναγκαστεί να λάβει οριζόντια μέτρα με τον προϋπολογισμό του 2014, δεν θα βγει… σώος από την «κόλαση» των επόμενων μηνών. Η μόνη του σωτηρία είναι να πείσει την τρόικα ότι το δημοσιονομικό κενό του 2014 είναι περί το 1 δισ. ευρώ, που πιστεύει ότι μπορεί να καλυφθεί με μέτρα που θα βαφτιστούν «μη οριζόντια», αλλά «στοχευμένα»… Το ερώτημα είναι αν η τρόικα έχει λόγους να του κάνει ένα τέτοιο «δώρο» τώρα, στο ξεκίνημα της πολύμηνης «κόλασης», ιδιαίτερα μάλιστα όταν θα φανεί σαν νίκη εναντίον της… Θα το μάθουμε πολύ σύντομα, καθώς το πρώτο ορόσημο, του προϋπολογισμού, είναι κοντά…
