Κόντρα σε ότι συμβαίνει στις αγορές γραφείων της δυτικής Ευρώπης, ο εγχώριος κλάδος των γραφειακών χώρων σημειώνει θετικό ρυθμό ανάπτυξης, ενώ ανοδικά κινείται επίσης και η ελληνική αγορά των logistics, αποτυπώνοντας τη δυναμική των επαγγελματικών ακινήτων της χώρας.
Το μειονέκτημα, ήτοι η πολύ χαμηλή διαθεσιμότητα ποιοτικών, σύγχρονων, πράσινων χώρων, έχει γίνει πλεονέκτημα, καθώς η ζήτηση ξεπερνά την προσφορά εξ ου και η ελληνική αγορά γραφείων και αποθηκευτικών χώρων, τόσο την τρέχουσα περίοδο όσο και σε σχέση με τις άμεσες προοπτικές της, εμφανίζει θετικές προσδοκίες.
Παρότι λοιπόν η απορρόφηση των γραφειακών χώρων στο δ’ τρίμηνο του 2023 μειώθηκε, ο ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης της αγοράς γραφείων για το 2023 έκλεισε με άνοδο της τάξης του 22%, όπως προκύπτει από τη μελέτη της Cushman & Wakefield – Proprius.
Συγκεκριμένα, η απορρόφηση στο δ’ τρίμηνο της χρονιάς διαμορφώθηκε συνολικά σε 20.000 τ.μ., ανεβάζοντας το συνολικό εμβαδόν πώλησης γραφείων για το έτος σε 160.000 τ.μ. Η συνολική επίδοση είναι χαμηλότερη βέβαια κατά 12% σε σχέση με το υψηλό της αγοράς γραφείων, όπως καταγράφηκε τα προηγούμενα χρόνια.
Το μέσο ενοίκιο των prime ακινήτων ανέβηκε στα 29 ευρώ ανά τ.μ., με ορισμένες συμφωνίες να ξεπερνούν το όριο των 30 ευρώ ανά τ.μ., σημειώνοντας αύξηση της τάξεως 12% σε σχέση με το 2022.
Ο όγκος των επενδύσεων σε κτίρια γραφείων στα τέλη του 2023 ανήλθε στα 165 εκατ. ευρώ, 15% αυξημένος σε σύγκριση με το αντίστοιχο περυσινό διάστημα.
Αυτήν τη στιγμή βρίσκονται υπό κατασκευή περίπου 230.000 τ.μ. γραφείων, που αναμένεται να ολοκληρωθούν τα επόμενα δύο χρόνια, και 232.000 τ.μ. βρίσκονται σε στάδιο σχεδιασμού. Αξίζει να σημειωθεί ότι περίπου το 45% των τρεχόντων έργων υπό κατασκευή αφορούν ανακατασκευές υφιστάμενων κτιρίων.
«Το 2024 αναμένεται να είναι μια ακόμη χρονιά ανάπτυξης, με τους κινδύνους να εστιάζονται στις γεωπολιτικές εντάσεις, ενώ η βιωσιμότητα θα διαδραματίζει όλο και πιο σημαντικό ρόλο στις αποφάσεις για τα ακίνητα», επισημαίνεται στην ανάλυση.
Οι συμφωνίες που ξεχώρισαν
Η μεγαλύτερη συμφωνία μίσθωσης του τριμήνου αφορούσε το Μποδοσάκειο Μέγαρο συνολικής επιφανείας 13.460 τ.μ. επί της οδού Αμαλίας 20 στην πλατεία Συντάγματος, όπου θα μετεγκατασταθούν τα γραφεία της Βουλής των Ελλήνων.
Σε ότι αφορά τις πωλήσεις ξεχώρισε η πώληση του ακινήτου επί του οποίου πρόκειται να ανεγερθεί το νέο Δικαστικό Μέγαρο Πειραιά, με συνολική δόμηση 36.000 τ.μ. από την Dimand στο Ταμείο Χρηματοδοτήσεως Δικαστικών Κτιρίων (ΤΑΧΔΙΚ) του υπουργείου Δικαιοσύνης. Το τίμημα ανήλθε σε 80,9 εκατ. ευρώ.
Ακόμη, η Trastor αγόρασε γραφεία στο Πολιτεία Business Center στη Λεωφόρο Μεσογείων 109-111. Τα γραφεία είναι μισθωμένα στην Italgas στην οποία ανήκει πλέον η ΔΕΠΑ Υποδομών. Το συνολικό τίμημα για την αγορά ανήλθε σε 20,4 εκατ. ευρώ.
Παράλληλα, στο δ’ τρίμηνο η Prodea Investments ανακοίνωσε την ολοκλήρωση της μεταβίβασης 22 γραφειακών και εμπορικών ακινήτων στην Εθνική Τράπεζα, τα οποία μέχρι πρόσφατα τα μίσθωνε η ίδια η τράπεζα. Το τίμημα της συναλλαγής έφτασε τα 110 εκατ. ευρώ. Τα υπόλοιπα 20 ακίνητα αναμένεται να μεταβιβαστούν εντός του πρώτου εξαμήνου 2024 έναντι συνολικού τιμήματος 43,5 εκατ. ευρώ.
Στα ύψη τα ενοίκια στον κλάδο των logistics
Η έλλειψη σύγχρονου προϊόντος δίνει τον τόνο και στην εγχώρια αγορά των logistics, καθώς έτσι συντηρούνται στο ύψος τους τα μισθώματα για prime αποθηκευτικούς χώρους.
Στο τέλος 2023 κάθε τετραγωνικό μέτρο σύγχρονων αποθηκών ενοικιαζόταν προς 5,25 ευρώ τον μήνα, με προβλέψεις για ανοδική πορεία σε βάθος 12μηνου, κι ενώ το 2020 εν μέσω πανδημίας όταν η ζήτηση είχε χτυπήσει «κόκκινο» ήταν περίπου στα 4,25 ευρώ ανά τ.μ. μηνιαίως.
Σε ό,τι αφορά τις αποδόσεις ανήλθαν στο 7%, με πρόβλεψη για περαιτέρω πτωτική τάση σε βάθος ενός έτους, όπως αναφέρεται στην έρευνα της Cushman & Wakefield.
Επενδύσεις 60 εκατ. ευρώ
Τα θεμελιώδη μεγέθη της αγοράς βιομηχανικών χώρων – logistics στην Ελλάδα παραμένουν ισχυρά με τον όγκο επενδύσεων να ανέρχεται σε περίπου 60 εκατ. ευρώ στο τελευταίο τρίμηνο του 2023, περίοδος κατά την οποία απορροφήθηκαν 90.000 τ.μ.
Πρόκειται για ποσό αυξημένο κατά 20% σε σύγκριση τόσο με το ίδιο τρίμηνο του 2022 όσο και με το γ’ τρίμηνο του 2023.
Τα μεγάλα deals
Στις αξιοσημείωτες συναλλαγές που έγιναν το δ’ τρίμηνο του 2023 περιλαμβάνονται η απόκτηση από την Trastor ΑΕΕΑΠ αποθηκών 17.060 τ.μ. στη Μάνδρα Αττικής, μισθωμένες στην Goldair Cargo έναντι 7 εκατ. ευρώ, ενώ η αλυσίδα Σκλαβενίτης αγόρασε από την BSH Hellas το εργοστάσιο 53.000 τ.μ. της πρώην Pitsos στην περιοχή του Ρέντη.
Οι εγκαταστάσεις επιφάνειας 14.150 τ.μ. της Αλυσίδας στο 14 χλμ. Θεσσαλονίκης – Πολύγυρου αγοράστηκαν από την αλυσίδα σούπερ μάρκετ Διαμαντής Μασούτης και η εκτυπωτική βιομηχανία Iris (38.752 τ.μ.) πωλήθηκε για 11,5 εκατ. στον Θέμη Αλαφούζο.
Η Goldair απέκτησε νέο χώρο logistics επιφάνειας 14.000 τ.μ. στον Ασπρόπυργο, μια επένδυση 13 εκατ. ευρώ, ενώ η Samson Logistics απέκτησε αποθήκες 3.000 τ.μ. στην περιοχή της Σίνδου, στη Θεσσαλονίκη.
Επιπρόσθετα η Neptune Land Services (NLS) απέκτησε το πλειοψηφικό μερίδιο της FERST Logistics που παρέχει υπηρεσίες logistics υψηλής προστιθέμενης αξίας στην αυτοκινητοβιομηχανία στην Ελλάδα.
Πηγή: ot.gr
