Την προηγούμενη εβδομάδα, ο καπνός από τις πυρκαγιές που μαίνονται στον ανατολικό Καναδά έβαψε τον ουρανό πορτοκαλί στις βορειοανατολικές Ηνωμένες Πολιτείες και ειδικά στη Νέα Υόρκη. Αν και ο Καναδάς αντιμετωπίζει πυρκαγιές κάθε χρόνο, οι φετινές είναι ιδιαίτερα εκτεταμένες, πολυάριθμες και έντονες. Τι προκαλεί λοιπόν αυτή την πρωτοφανή περίοδο πυρκαγιών;
«Η υπ’ αριθμόν ένα αιτία είναι ο καιρός», δήλωσε στο περιοδικό «Nature» ο Άντονι Τέιλορ, ειδικός στη διαχείριση δασών στο Πανεπιστήμιο του New Brunswick. Οι πυρκαγιές στον Καναδά είναι κάτι συνηθισμένο, αλλά η άνοιξη ήταν ιδιαίτερα ζεστή και ξηρή σε μεγάλο μέρος της χώρας. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τον ανατολικό Καναδά, ο οποίος είχε περίπου 50% λιγότερες ανοιξιάτικες βροχοπτώσεις από ό,τι συνήθως. Στον δυτικό Καναδά, ο φετινός Μάιος ήταν ο θερμότερος και ξηρότερος που έχει καταγραφεί ποτέ, είπε ο Ντέιβιντ Φίλιπς, κλιματολόγος στο Τμήμα Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής του Καναδά.
Δεν ευθύνεται το φαινόμενο Ελ Νίνιο
Δεν υπάρχει οριστική εξήγηση για τη φετινή ασυνήθιστα ζεστή άνοιξη. Ο Πιγιούς Τζαν, ερευνητής στην Καναδική Υπηρεσία Δασών, είπε πως είναι απίθανο να σχετίζεται με το κλιματικό φαινόμενο Ελ Νίνιο (El Niño), το οποίο φέρνει υψηλότερες θερμοκρασίες στον ανατολικό Ειρηνικό Ωκεανό και τείνει να θερμαίνει τον πλανήτη. Η Εθνική Υπηρεσία Ωκεανογραφίας και Ατμόσφαιρας των ΗΠΑ επιβεβαίωσε πριν από λίγες ημέρες ότι το Ελ Νίνιο είναι μεν εδώ, αλλά οι επιπτώσεις του θα φανούν αργότερα μέσα στο έτος. Παρόλα αυτά, οι έκτακτες καιρικές συνθήκες δεν είναι κάτι απροσδόκητο καθώς ο πλανήτης θερμαίνεται.
«Η κλιματική αλλαγή είναι σίγουρα ένας παράγοντας που συμβάλει στην αύξηση της συχνότητας αυτών των ακραίων συνθηκών», σημείωσε ο Τζαν.
Η ζέστη και η έλλειψη βροχής έχουν στεγνώσει το έδαφος και τα δάση τα οποία όταν είναι ξηρά, αναφλέγονται πιο εύκολα. Περισσότερα από 4 εκατομμύρια εκτάρια δάσους έχουν ήδη καεί φέτος σε ολόκληρο τον Καναδά – διπλάσια από τον ιστορικό μέσο όρο και αριθμός που συνήθως επιτυγχάνεται πολύ αργότερα.
Επίσης, δεν είναι σύνηθες ο καπνός να επηρεάζει τόσους πολλούς ανθρώπους στις ανατολικές Ηνωμένες Πολιτείες. Η αιτία του πορτοκαλί ουρανού στη Νέα Υόρκη και αλλού την προηγούμενη εβδομάδα, οφείλεται σε ένα μεγάλο σύστημα χαμηλής πίεσης που βρίσκεται πάνω από την πολιτεία του Μέιν εδώ και αρκετές ημέρες. Το σύστημα εμποδίζει τη μεταφορά του καπνού προς τα ανατολικά, ενώ οι άνεμοι του συστήματος λειτουργούν σαν ιμάντας μεταφοράς, παρασύροντας τον καπνό νότια προς τις ανατολικές ακτές, σύμφωνα με τους επιστήμονες. Ωστόσο, το σύστημα άρχισε να διαλύεται το προηγούμενο Σαββατοκύριακο.
Οι επίγειες αιτίες των πυρκαγιών ποικίλλουν σε ολόκληρη τη χώρα. Οι πυρκαγιές στην ευρεία ζώνη που καίει στη μέση της επαρχίας του Κεμπέκ, ο καπνός της οποίας ταξιδεύει προς τη Νέα Υόρκη και άλλες περιοχές των ΗΠΑ, πιθανότατα προκλήθηκαν από κεραυνό, σύμφωνα με τον Μαρκ-Αντρέ Παριζιέν, ερευνητής στην Καναδική Δασική Υπηρεσία. Οι κεραυνοί είναι συνήθως υπεύθυνοι για περίπου τις μισές από όλες τις πυρκαγιές στον Καναδά και για το 85% της έκτασης που καίγεται κάθε χρόνο.
Φέτος, ωστόσο, οι περισσότερες πυρκαγιές στις δυτικές επαρχίες και στην ανατολική ακτή εκδηλώθηκαν νωρίτερα μέσα στο έτος από ό,τι συνήθως και πιθανότατα προκλήθηκαν από ανθρώπινη δραστηριότητα. Μια πυρκαγιά κοντά στο St Andrews, στην επαρχία New Brunswick, για παράδειγμα, ξεκίνησε όταν ένα όχημα πήρε φωτιά σε ένα μονοπάτι, αναφλέγοντας το γύρω δάσος.
«Το πιο σημαντικό πράγμα που πρέπει να κάνουμε, ειδικά στα ανατολικά, είναι να ευαισθητοποιήσουμε τους ανθρώπους σχετικά με το ρόλο τους στις πυρκαγιές», τόνισε ο Τέιλορ.
Η φετινή ακραία περίοδος πυρκαγιών αποτελεί μέρος μιας συνεχιζόμενης τάσης στον Καναδά και σε όλο τον κόσμο, σύμφωνα με τον Παριζιέν. Ο Καναδάς αντιμετωπίζει πλέον περισσότερες μεγάλες πυρκαγιές κατά τις οποίες καίγονται μεγαλύτερες εκτάσεις. Η αντιπυρική περίοδος έχει μεγαλώσει αρχίζοντας περίπου μια εβδομάδα νωρίτερα και τελειώνοντας μια εβδομάδα αργότερα από ό,τι πριν από 50 χρόνια. Οι ακραίες καιρικές συνθήκες που ευνοούν τις πυρκαγιές – ζέστη, ξηρασία και άνεμοι – γίνονται όλο και πιο συχνές τόσο στον Καναδά όσο και παγκοσμίως. Ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες, οι πυρκαγιές θα μπορούσαν να συνεχιστούν για μήνες.
«Αν ο ζεστός, ξηρός καιρός συνεχιστεί, υπάρχει πολλή διαθέσιμη καύσιμη ύλη στο δάσος για να καεί», προειδοποίησε ο Τέιλορ. «Δεν πρόκειται να εξαντληθεί σύντομα», κατέληξε ο επιστήμονας.
