Σημειώνει ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος
Πολλοί, ανένταχτοι αριστεροί και προοδευτικοί έλληνες – και όχι μόνον – συνέβαλαν ανιδιοτελώς έως αλτρουιστικώς στην διαλογική μετατροπή του ΣΥΡΙΖΑ από ένα περιθωριακό κόμμα διαμαρτυρίας σε ένα κυβερνητικό μέσο εναλλακτικής ηγεμονίας.
Κάναμε αφηγηματικώς τον ΣΥΡΙΖΑ διακυβερνητικό Μέσο για να περάσουμε μέσω αυτού και με πραγματιστικούς όρους το μήνυμα μιας δομικής αλλαγής του ηγεμονικού φαινομένου στην Ελλάδα και ασφαλώς της πολιτικής οικονομίας που συνδέεται με αυτό. Και κάποιοι το κάναμε απολύτως συνειδητά. Όσοι, ωστόσο, το πράξαμε συνειδητά θα πρέπει να γνωρίζουμε και να αποδεχτούμε πως έτσι χάνουμε το στρατηγικό πλεονέκτημα της δομικής αλλαγής στην Ελλάδα, το οποίο, στο βαθμό που ο ΣΥΡΙΖΑ πετύχει να σχηματίσει κυβέρνηση, περνά αποκλειστικά στο κόμμα και στην ηγεσία του. Και προσοχή δεν εννοώ πως από εκεί και έπειτα το κίνημα παύει να έχει σημασία. Το αντίθετο! Απλώς αλλάζει η μορφή τού όποιου κινήματος αριστερής μεταρρύθμισης και ασφαλώς επανεξετάζεται η τακτική τού αγώνα του.
Σε κάθε περίπτωση το στρατηγικό πλεονέκτημα του κινήματος χάνεται και μεταφέρεται σε ένα σε σημαντικό βαθμό «κλειστό κόμμα» – όπως διαπιστούται αυτές τις μέρες – το οποίο, στο βαθμό που πετύχει να κυβερνήσει, θα είναι αυτό που θα ορίσει το μήνυμα της αλλαγής στην Ελλάδα με πραγματιστικούς όρους και όχι πλέον όλοι εμείς που συνθέσαμε ως μήνυμα προοδευτικής αλλαγής και αριστερής μεταρρύθμισης, στη θέση της νεοφιλελεύθερης μεταρρύθμισης, τον ίδιο τον ΣΥΡΙΖΑ.
Με μια κουβέντα, κάναμε τον ΣΥΡΙΖΑ Μέσο κυβερνητικής και πολιτικής αλλαγής και χάσαμε εμείς οι ίδιοι το στρατηγικό πλεονέκτημα της δομικής αλλαγής στην Ελλάδα! Και αυτό κάποιοι το πράξαμε ενσυνειδήτως και με πλήρη επίγνωση των συνεπειών. Πλέον, με στρατηγικούς όρους, είμαστε άχρηστοι! Το Μέσο-ΣΥΡΙΖΑ σε λίγες μέρες – αν όλα εξελιχθούν ομαλά και κατ΄ευχήν – θα σχηματίζει αυθεντικό διακυβερνητικό μήνυμα, στη σύνθεση του οποίου δεν θα μπορούμε πλέον να παρέμβουμε: είτε θα το υποστηρίζουμε, είτε θα κάνουμε «ανταρτοπόλεμο», αλλά σε καμία περίπτωση δεν θα έχουμε αντικειμενικά την δυνατότητα να το αναδιαμορφώσουμε. Και αυτό επειδή, όπως είπα, κάναμε το στρατηγικό «σφάλμα» να μετατρέψουμε (: discursively constructed) τον ΣΥΡΙΖΑ στο κατεξοχήν Μέσο ηγεμονικής και ασφαλώς κοινωνικοοικονομικής αλλαγής.
Μόνον που σε ό, τι με αφόρα δεν ήταν σφάλμα, αλλά υπεύθυνη επιλογή. Ήταν κατά την άποψή μου ο μόνος τρόπος για να μετατραπεί ένα αριστερό κόμμα του 4-5% σε κυβερνητικό κόμμα του 32-38% . Και γιατί θα έπρεπε να συμβεί αυτό; Επειδή δεν θα μπορούσε να γίνει κάτι άλλο, και ας πάψει ο Μίκης Θεοδωράκης και μπόλικοι άλλοι, που υποστήριξαν θεωρητικά και αρχικώς την δημιουργία ενός Λαϊκού Μετώπου ανατροπής του καθεστώτος πτώχευσης και φτωχοποίησης στην Ελλάδα, την μουρμούρα και τις αντιαισθητικές βολές εναντίον της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ! Η αριστερά και οι προοδευτικές προσωπικότητες στην Ελλάδα απέτυχαν παταγωδώς να συνθέσουν ένα αναγκαίο, συνεκτικό και ενωτικό μήνυμα αλλαγής στην πατρίδα μας, ώστε να το διαπραγματευτούν με παρρησία και ανιδιοτέλεια ενώπιον του συνόλου του ελληνικού λαού και του διεθνούς συστήματος.
Η αριστερά και οι προοδευτικοί απέτυχαν να διαμορφώσουν ένα ενωτικό μήνυμα αλλαγής με την έννοια της εναλλακτικής ηγεμονίας στην Ελλάδα για υποκειμενικούς και αντικειμενικούς λόγους – τους οποίους έχω προσεγγίσει με εντιμότητα τα προηγούμενα 5-6 χρόνια – και έτσι η μόνη στρατηγική που απέμενε ήταν η μετατροπή του ίδιου του ΣΥΡΙΖΑ σε Μέσο, φορέα του μηνύματος της αλλαγής, αν πράγματι αναζητούσες την αλλαγή και εννοούσες την αναγκαιότητα μιας νέας μεταπολίτευσης με κοινωνικούς, πολιτικοοικονομικούς, ευρωπαϊκούς και διεθνείς όρους.
Από τη στιγμή που κανείς σοβαρός άνθρωπος δεν θα μπορούσε να ισχυριστεί πως στην Ελλάδα ήταν ώριμες οι συνθήκες για μια επανάσταση για λαϊκή χειραφέτηση με αφορμή την κρίση, οι δυνατότητες ήταν δύο: Μια αμιγώς πολιτική (και ιδανική) με την συγκρότηση ενός Λαϊκού Μετώπου σαν και αυτά που έσωσαν μερικές δυτικές κοινωνίες του μεσοπολέμου από τις συνέπιες της μείζονος καπιταλιστικής κρίσης της εποχής και μία μάλλον περισσότερο επικοινωνιακή παρά πολιτική με την σημειολογική μετατροπή ενός κόμματος της αριστεράς που διέθετε τα στοιχειώδη εφόδια σε επικοινωνιακό Μέσο, σημαίνον μιας προοδευτικής και ταυτόχρονα πραγματιστικής διαχείρισης της κρίσης.
Με αυτή τη λογική κάποιοι υποστηρίξαμε και υποστηρίζουμε τον ΣΥΡΙΖΑ. Και δεν είχαμε, ούτε έχουμε άλλη ολοκληρωμένη επιλογή, αν μιλάμε για αριστερή μεταρρύθμιση και όχι επανάσταση, από τη στιγμή που όλοι σχεδόν οι επιμέρους φορείς της αριστεράς και κεντροαριστεράς έπαιξαν καιροσκοπικά, φοβικά, ηγεμονιστικά, διασπαστικά έως άθλια, υπερ-λαϊκιστικά ή συστημικά με την πιθανότητα συγκρότησης ενός Λαϊκού Μετώπου. Οι επιμέρους ηγεσίες της αριστεράς εγκλωβίστηκαν σε ή κρύφτηκαν πίσω από διλήμματα και ιδεολογισμούς που έχουν «επιλυθεί» ιστορικώς, παραγνωρίζοντας τις παραγωγικές και κοινωνικές ιδιαιτερότητες (διαθρώσεις) της Ελλάδας και την τρέχουσα κουλτούρα, όπως και την σύγχρονη οικονομική και ηγεμονική πραγματικότητα διεθνώς. Η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ το έπραξε λιγότερο από τις άλλες στην αρχή της κρίσης, ενώ σήμερα μοιάζει να έχει «διολισθήσει» στον αριστερό/κοινωνικό πραγματισμό, αποφεύγοντας τον αριστερισμό και τον εργασιασμό ως επαναστατισμό. Είναι, δηλαδή, θεωρητικά έτοιμη να κυβερνήσει στην Ελλάδα του σοβαρά στρεβλωμένου κοινοβουλευτισμού και όχι να καθοδηγήσει/οργανώσει ή καλύτερα χειραγωγήσει κάποια λαϊκή επανάσταση, λενινιστικής μεθοδολογίας, ασφαλώς!
Μόνον που δεν θα κυβερνήσει ως Μέσο – όπως δομήσαμε διαλογικώς τον ΣΥΡΙΖΑ, όσοι τον υποστηρίζουμε απέξω – αλλά ως κυβερνητική Στρατηγική και Σκοπός. Και αυτό τον μετατρέπει από επικοινωνιακό τεχνούργημα σε καθαρά πολιτική τεχνολογία για την οποία δεν θα μπορούσαμε να έχουμε ευθύνη όσοι τουλάχιστον δεν συμμετέχουμε στον οργανωτικό του, διοικητικό του, κοινοβουλευτικό του και αύριο κυβερνητικό του μηχανισμό.
Η δική μας ευθύνη για την υποστήριξη του ΣΥΡΖΑ, σταματά εκεί όπου αρχίζει η κυβερνητική ευθύνη του ΣΥΡΙΖΑ. Από εκεί και έπειτα αρχίζει η ευθύνη-μας για εποικοδομητική κριτική προς αυτόν ως διακυβερνητική πρακτική και κουλτούρα, η οποία ασφαλώς δεν μπορεί παρά να προσβάλει το αρχικό μήνυμα του ΣΥΡΙΖΑ προς την ελληνική κοινωνία. Και αυτό επειδή ο ΣΥΡΙΖΑ από τη στιγμή που θα συγκροτήσει κυβέρνηση θα πάψει να αποτελεί το Μέσο για αλλαγή, και θα ορίζεται αντικειμενικά ως εξουσιαστικός Σκοπός, που ενσωματώνει μια κυβερνητική Στρατηγική, η οποία θα είναι φυσικά της ηγεσία του και όχι όσων τον υποστηρίξαμε και τον υποστηρίζουμε για να κυβερνήσει!
Αυτά ίσως αποσαφηνίζουν την στάση αρκετών υποστηρικτών του ΣΥΡΙΖΑ: Θα τον υποστηρίζουμε μέχρι να μετατραπεί από Μέσο σε Σκοπό. Αμέσως μετά θα τον κρίνουμε με όρους εφαρμοσμένης πολιτικής, παρεμβαίνοντας στο μήνυμά του, όπως ακριβώς κάνουμε σε οποιαδήποτε κυβέρνηση στην αστική δημοκρατία.
