Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης καταδίκασε την Τουρκία για παραβιάσεις των άρθρων 14 (απαγόρευση των διακρίσεων) και 9 (ελευθερία της σκέψης, της συνείδησης και του θρησκεύεσθαι) της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, μετά από προσφυγή μελών της μειονότητας των Αλεβιτών.
Σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, η μειονότητα κατήγγειλε ότι οι τουρκικές αρχές δεν αναγνωρίζουν στους χώρους λατρείας τους το ίδιο καθεστώς και δεν παρέχουν τις ίδιες διευκολύνσεις που απολαύουν οι χώροι λατρείας των άλλων θρησκευμάτων.
Οι θρησκευτικές πεποιθήσεις των Αλεβιτών της Τουρκίας, που αποτελούν το 15% – 20% του πληθυσμού της χώρας (76 εκατ.), αντλούν στοιχεία από τις παραδόσεις των Σιιτών, των Σουνιτών, των Σούφι και πληθυσμών της Ανατολίας, ενώ οι τελετές τους είναι διαφορετικές από αυτές των σουνιτών –της πλειονότητας των πολιτών της Τουρκίας–, ορισμένοι εκ των οποίων τους θεωρούν αιρετικούς.
Ο επικεφαλής του ιδρύματος των Αλεβιτών που προσέφυγε στο ΕΔΑΔ κατήγγειλε ότι οι τουρκικές αρχές προέβησαν σε διακρίσεις σε βάρος της μειονότητας, αρνούμενες να αναγνωρίσουν ότι τα Τζεμεβί, οι χώροι λατρείας της, επιτελούν θρησκευτική λειτουργία, κάτι που θα σήμαινε αυτομάτως ότι δεν θα χρειαζόταν να καταβάλλεται αντίτιμο για την ηλεκτροδότησή τους.
Το ίδρυμα έχει επισωρεύσει ανεξόφλητες οφειλές ύψους 289.182 ευρώ για την ηλεκτροδότηση των χώρων λατρείας των Αλεβιτών από το 2006, όταν είχε υποβάλει για πρώτη φορά το αίτημα να εξαιρεθεί από την υποχρέωση να πληρώνει λογαριασμούς ρεύματος για αυτούς.
Το ΕΔΑΔ αποφάνθηκε εναντίον της απόφασης των τουρκικών δικαστηρίων, που έκριναν πως τα Τζεμεβί δεν είναι χώροι λατρείας, με βάση την κρίση της Γενικής Διεύθυνσης Θρησκευτικών Υποθέσεων της Τουρκίας ότι οι θρησκευτικές πεποιθήσεις των Αλεβιτών δεν αποτελούν χωριστή θρησκεία.
«Το δικαστήριο αποφάνθηκε ότι το προσφεύγον ίδρυμα υπέστη μεταχείριση που αποτελεί διάκριση, χωρίς αντικειμενική ή εύλογη αιτία», αφού η άρνηση των τουρκικών αρχών να επιτρέψουν στο ίδρυμα να μην πληρώνει για την ηλεκτροδότηση των χώρων λατρείας των Αλεβιτών ισοδυναμεί με «διάκριση στη βάση της θρησκείας» των μειονοτικών, αναφέρει το κείμενο της απόφασης του ΕΔΑΔ.
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων δεν επέβαλε κάποια ποινή, ενώ έδωσε στο τουρκικό κράτος και στο προσφεύγον ίδρυμα της μειονότητας των Αλεβιτών προθεσμία έξι μηνών για να υποβάλουν προτάσεις για το ύψος της αποζημίωσης που θεωρούν πως θα πρέπει να καταβληθεί λόγω της οικονομικής ζημίας που προκλήθηκε.
Τον Σεπτέμβριο είχαν ξεσπάσει διαδηλώσεις και ταραχές στην Άγκυρα, όταν οι Αλεβίτες αντέδρασαν στα σχέδια να οικοδομηθεί ένα σουνιτικό τέμενος δίπλα σε ένα Τζεμεβί, κάτι το οποίο μέλη της μειονότητας και άλλοι θεώρησαν ότι εντασσόταν μια απόπειρα αφομοίωσής τους.
