Γράφει ο Γιάννης Κουτρουμπής
Follow @j_koutroubis
Μέσα στα 18 προαπαιτούμενα των δανειστών για την υπογραφή του τρίτου μνημονίου και για να ξεκλειδώσει η δόση των 10 δις ευρώ ήταν και η δημιουργία ενός Μηχανισμού Δημοσιονομικής Διόρθωσης – «κόφτης», ο οποίος και κατατέθηκε στην Βουλή την Πέμπτη ως τροπολογία στο νομοσχέδιο «Επείγουσες διατάξεις για την εφαρμογή της Συμφωνίας Δημοσιονομικών Στόχων και Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων και άλλες διατάξεις» και το οποίο αναμένεται να ψηφιστεί μέσα στις επόμενες μέρες.
Ειδικότερα, ο τρόπος λειτουργίας του κόφτη στις δαπάνες είναι ο ακόλουθος:
Με βάση το νομοσχέδιο έως τις 10 Μαϊου κάθε έτους ο Υπουργός Οικονομικών συντάσσει μία έκθεση που γνωστοποιείται στην Βουλή και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή με την οποία:
α) Διαπιστώνει τυχόν αρνητική απόκλιση και ταυτόχρονα αποτυπώνει σε ποσό το συνολικό ύψος, σύμφωνα με το οποίο η εκτέλεση του προϋπολογισμού της Γενικής Κυβέρνησης πρέπει να περιοριστεί κατά το έτος που συντάσσεται και δημοσιεύεται η έκθεση του Υπουργού Οικονομικών. Ταυτόχρονα διαπιστώνει τη δημοσιονομική επίπτωση από τυχόν υστέρηση του πραγματικού ρυθμού μεγέθυνσης του ΑΕΠ για το έτος αναφοράς, όπως αυτή προκύπτει από τη διαφορά μεταξύ της πρόβλεψης του πραγματικού ρυθμού ετήσιας μεγέθυνσης του ΑΕΠ και όσων προβλέπονταν.
β) Αποτυπώνει σε ποσό και σε ποσοστό επί του ΑΕΠ τη δημοσιονομική επίδραση των μέτρων προσαρμογής που λαμβάνονται, επί των εσόδων του προϋπολογισμού της Γενικής Κυβέρνησης, σύμφωνα με το εκάστοτε Τεχνικό Μνημόνιο Συνεργασίας (TMU).
γ) Σε ειδικό παράρτημα της Έκθεσης προσδιορίζονται όλες οι κατηγορίες δαπανών του προϋπολογισμού της Γενικής Κυβέρνησης επί των οποίων εφαρμόζεται η αυτόματη δημοσιονομική προσαρμογή καθώς επίσης και το επιβαλλόμενο ποσοστό περιορισμού δαπανών για την υλοποίηση αυτής. Η προσαρμογή επιβάλλεται αποκλειστικά στην περίπτωση που το Προεδρικό Διάταγμα δεν εκδοθεί μέσα στην προβλεπόμενη αποκλειστική προθεσμία.
Σε περίπτωση που στην Έκθεση διαπιστωθεί αρνητική απόκλιση, τότε θα πρέπει να μειωθούν αντίστοιχα οι δαπάνες, κατ’ ανώτατο όριο σε 2% του ΑΕΠ του τρέχοντος οικονομικού έτους σύμφωνα με τα ακόλουθα στοιχεία:
α) Εάν η απόκλιση είναι μικρότερη ή ίση με 0,25% του ΑΕΠ, δεν λαμβάνονται μέτρα προσαρμογής.
β) Εάν η απόκλιση είναι από 0,26% έως και 0,75% του ΑΕΠ, λαμβάνονται μέτρα προσαρμογής ύψους 0,5% του ΑΕΠ.
γ) Εάν η απόκλιση είναι από 0,76% έως και 1,25% του ΑΕΠ, λαμβάνονται μέτρα προσαρμογής ύψους 1% του ΑΕΠ.
δ) Εάν η απόκλιση είναι από 1,26% έως και 1,75% του ΑΕΠ, λαμβάνονται μέτρα προσαρμογής ύψους 1,5% του ΑΕΠ.
ε) Εάν η απόκλιση είναι από 1,76% έως και 2,25% του ΑΕΠ, λαμβάνονται μέτρα προσαρμογής ύψους 2% του ΑΕΠ.
Σύμφωνα πάντα με τη διάταξη οι περικοπές παραμένουν σε ισχύ για όσο χρονικό διάστημα απαιτείται, προκειμένου να εξασφαλιστούν οι δημοσιονομικοί στόχοι της περιόδου των οικονομικών ετών 2017-2019 του προγράμματος και τουλάχιστον έως την 31 Μαΐου του έτους που έπεται της έναρξης εφαρμογής τους, οπότε και επανεξετάζονται. Η Κυβέρνηση μπορεί να λάβει μόνο διαρθρωτικά μέτρα που θα ενσωματωθούν στον Προϋπολογισμό του επόμενου έτους.
Εξαίρεση αποτελούν οι ακόλουθες κατηγορίες δαπανών που σχετίζονται με την βασική λειτουργία των Φορέων της Γενικής Κυβέρνησης:
α) Δαπάνες απορρέουσες από αξιώσεις ιδιωτών από την εκτέλεση δημοσίων συμβάσεων, από τις ήδη συναφθείσες συμβάσεις μισθώσεων, από καταπτώσεις εγγυήσεων και από αμετάκλητα επιδικασθείσες απαιτήσεις εις βάρος του Δημοσίου.
β) Δαπάνες Ύδρευσης, Ηλεκτρικής Ενέργειας και Χρήσης Φυσικού Αερίου.
γ) Δαπάνες συντήρησης και επισκευής μεταφορικών μέσων ξηράς, πλωτών μέσων και αεροσκαφών.
δ) Το σύνολο των δαπανών της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων
ε) Το σύνολο των δαπανών υγείας.
στ) Δαπάνες για επιδόματα πολυτέκνων, θέρμανσης, ανεργίας και προνοιακά επιδόματα, που καταβάλλονται μέσω Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων (ΚΑΠ).
ζ) Δαπάνες για ενισχύσεις νοικοκυριών ορεινών και μειονεκτικών περιοχών, οικογενειών με χαμηλά εισοδήματα και τέκνα που φοιτούν στην υποχρεωτική εκπαίδευση ή με τέκνα που σπουδάζουν μακριά του τόπου κατοικίας τους.
η) Δαπάνες για το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα.
θ) Δαπάνες για το πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι».
ι) Δαπάνες σχετικές με το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων
Εν κατακλείδι, ο Μηχανισμός Δημοσιονομικής Διόρθωσης πολύ σύντομα θα αποτελέσει νόμο του κράτους. Ήδη από ότι φαίνεται από τις παραπάνω διατάξεις η συγκεκριμένη μεταρρύθμιση γίνεται προκειμένου να σταματήσουν κάποιες από τις δαπάνες που γίνονται στον Προϋπολογισμό, αλλά και για να μην ξεπερνάει το έλλειμμα έναν συγκεκριμένο δείκτη.
