Γράφει ο Γιάννης Κουτρουμπής
Follow @j_koutroubis
Πρόσφατα η Ελληνική Συνομοσπονδία Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας εξέδωσε ένα δελτίο τύπου στο οποίο αναλύονται οι επιπτώσεις που προκαλεί στην αγορά η συνεχιζόμενη ανυπαρξία ρευστότητας στην αγορά, η οποία όσο πάει και επιδεινώνεται λόγω της μη ύπαρξης συμφωνίας μεταξύ των εταίρων και της Κυβέρνησης.
Στο Δελτίο Τύπου που έχει εκδοθεί από την ΕΣΕΕ αναφέρεται με αναλυτικά στοιχεία τα ακόλουθα: «Μέχρι τότε, κάθε μέρα που περνάει, χάνονται 22,3 εκ. € από το Α.Ε.Π. της Χώρας, κάθε 24 ώρες κλείνουν 59 επιχειρήσεις και μειώνεται η πλήρης απασχόληση κατά 613 θέσεις εργασίας. Η αγορά βρίσκεται σε ακινησία, ενώ κυριολεκτικά έχει “στεγνώσει” και οι ενέσεις ρευστότητας δεν μπορούν να την συνεφέρουν. Πλέον θέλει “μετάγγιση αίματος” τουλάχιστον 25 δις ευρώ για να επανεκκινήσει, αφού οι απώλειες του πρώτου πενταμήνου δύσκολα θα αναπληρωθούν μέσα στο 2015. Χαρακτηριστικά, αναφέρουμε ότι, την τελευταία πενταετία, σημειώθηκε πτώση του κύκλου εργασιών στο λιανικό εμπόριο -26,2%, στο χονδρικό -37,1% & στα αυτοκίνητα -61,9%. Το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών κατέστη οριακά πλεονασματικό κατά 0,9% του Α.Ε.Π. το 2014, με τις εισαγωγές και τις εξαγωγές αγαθών να εμφανίζουν άνοδο κατά 4,7%, και 4,9% αντίστοιχα.
Αναφορικά με τη ρευστότητα στην αγορά, το 95% των αιτημάτων χορήγησης δανείων απορρίπτεται καθημερινά από τις εμπορικές τράπεζες, κατόπιν εντολών και κανόνων της Ε.Κ.Τ. στην Τ.τ.Ε. Πλέον μόνο 1 στις 10, μικρομεσαία επιχείρηση ζητά απογοητευμένη δανειοδότηση από τις συστημικές τράπεζες. Η απορρόφηση των χρηματοδοτικών εργαλείων για την επιχειρηματική ρευστότητα δεν υπερβαίνει το 40% και στη χρηματοδότηση του Εμπορίου μόλις το 12%!
Oι καταθέσεις στις ελληνικές τράπεζες είναι περίπου στα 138 δις €, σχεδόν στο 58% του συνόλου των δανείων χορηγήσεων, ύψους € 219 δις. Τουλάχιστον το 1/8 των καταθέσεων στις τράπεζες έχει δανειστεί στο Δημόσιο, για την ανανέωση των εντόκων γραμματίων. Οι καταθέσεις που έχουν φύγει, υπολογίζονται από το Δεκέμβριο, μέχρι σήμερα στα 35 δις €, εκ των οποίων τα €4 δις τον Απρίλιο. Οι τράπεζες είναι στα όριά τους και τα διαθέσιμα δεν επαρκούν, λόγω των συνεχών αναλήψεων. Η ρευστότητα δεν ξεπερνά τα 2,5 δις €, ενώ οι καθημερινές ανάγκες των συστημικών τραπεζών καλύπτονται με το σταγονόμετρο από τον ELA. Επιπροσθέτως, καταγράφεται αρνητική πιστωτική επέκταση, επί 52 μήνες, με τα σημερινά επίπεδα στο -2,5%. Από τον περσινό αντίστοιχο Μάρτιο, λιγότερα κατά 639 εκ. €, δόθηκαν από τις τράπεζες στην πραγματική οικονομία. Επίσης υπήρξε αύξηση δανείων στο “κόκκινο” τη διετία 2013-14 κατά 32%, ενώ από τα € 77 δις στο τέλος του 2014, σήμερα ανέρχονται στα € 80-82 δις, εκ των οποίων τα €42 δις είναι επιχειρηματικά δάνεια, τα €28 δις στεγαστικά και τα υπόλοιπα €12 δις καταναλωτικά. Από τα €23 δις των δανείων σε Μ.μ.Ε., τα €10 δις βρίσκονται στο κόκκινο, με ποσοστό καθυστέρησης αποπληρωμής στο 43%.
Στο πρώτο τετράμηνο του έτους ο προϋπολογισμός εμφανίζει προς έκπληξη όλων, πρωτογενές πλεόνασμα ύψους €2,16 δις, όταν οι προβλέψεις ήταν να διαμορφωθεί πρωτογενές έλλειμμα της τάξης των 287 εκατ. ευρώ. Οι δαπάνες διαμορφώνονται περίπου στα 2 δις ευρώ, κάτω από το στόχο, επιβεβαιώνοντας ότι, η κυβέρνηση έχει προχωρήσει σε «εσωτερική στάση πληρωμών», η οποία όμως έχει οδηγήσει σε «ασφυξία» την εγχώρια οικονομία. Ακόμη, το δημόσιο χρέος ανήλθε στο 177,1% του Α.Ε.Π. το 2014 και η μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος στο 3,5% του Α.Ε.Π. από 15,6% το 2009. Είχαμε αναθεώρηση της εκτίμησης του ρυθμού ανάπτυξης για το 2015, από 2,5% σε 0,5% ή 0,2% και εκτιμήσεις για μείωση του πρωτογενούς πλεονάσματος κατά 50%, από €2,4 δις το 2014 σε € 1,2 δις. Οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις ανήλθαν στα €4,4 δις , με €688 εκ. για εκκρεμείς επιστροφές φόρων, ενώ το έλλειμμα στα ασφαλιστικά ταμεία ανήλθε σε €349 εκ. το 2015, από πλεόνασμα €798 εκ. το 2014. Την περίοδο 2009-2014, η μείωση του Α.Ε.Π. έφτασε το 24,6% και εκτιμάται στα περίπου € 179 δις το 2014.
Όσον αφορά στον αποπληθωρισμό, επί δύο και πλέον χρόνια, κυμάνθηκε στα επίπεδα του -2,1% τον Απρίλιο του 2015, έναντι -1,3% το 2014. Ειδικότερα, οι αποπληθωριστικές τάσεις οφείλονται στις μειώσεις, που καταγράφονται σε μία σειρά από επιμέρους δείκτες: -6,8% στη Στέγαση, -4,0% στις Μεταφορές, -3,3% σε άλλα αγαθά και υπηρεσίες, -3,1% στην Εκπαίδευση, -2,1% στην Υγεία, -2,0% σε Ένδυση και υπόδηση, -1,8% σε ∆ιαρκή αγαθά – είδη νοικοκυριού και υπηρεσίες,-1,8% σε Αναψυχή – Πολιτιστικές δραστηριότητες, -0,5% σε Ξενοδοχεία-Καφέ-Εστιατόρια. Αντίθετα, ανοδικές τάσεις κατεγράφησαν σε άλλους δείκτες: 1,9% σε Αλκοολούχα ποτά και καπνό, 0,9% σε ∆ιατροφή και µη αλκοολούχα ποτά. Οι παραπάνω δείκτες είναι βέβαιο ότι θα μεταβληθούν από τις αλλαγές που θα επιφέρει η εφαρμογή του ενιαίου συντελεστή ΦΠΑ από τον Σεπτέμβριο του 2015.» [1]
Στην ουσία όπως παρατηρείται και από του καθ ύλην αρμόδιους, σε σχέση με τις ιδιωτικές επιχειρήσεις, φορείς οι επιπτώσεις των παρατεινόμενων διαπραγματεύσεων και της πολιτικής αβεβαιότητας έχουν προκαλέσει ζημιές στην αγορά με αποτέλεσμα να έχει στερέψει και να μην μπορεί να ανανεωθεί μέσω των τραπεζών για τον απλούστατο λόγο πως και οι τράπεζες έχουν εξαντλημένα αποθεματικά καθώς χρησιμοποιούνται ως μέσο επιβολής μίας συμφωνίας στην Κυβέρνηση.
Παράλληλα και ενώ κανείς θα περίμενε να εντατικοποιηθούν οι διαπραγματεύσεις προκειμένου να εισρεύσει χρήμα στην αγορά και να προκληθεί η επανεκκίνηση της οικονομίας, η Κυβέρνηση προχώρησε σε άνοιγμα της ΕΡΤ και σε πρόσληψη των καθαριστριών του ΥΠΟΙΚ σε μία κίνηση εκπλήρωσης προεκλογικών υποσχέσεων.
Παρόλα αυτά ενδιαφέρον συγκεντρώνεται γύρω από τις δηλώσεις του Πρωθυπουργού σχετικά με το άνοιγμα της ΕΡΤ που έγιναν στο πλαίσιο της συνάντησης που είχε με τον νέο Πρόεδρο της: «Η ΕΡΤ ανοίγει την ερχόμενη Δευτέρα και αυτό που σας ζητά η Κυβέρνηση είναι να συμβάλλετε σε μια νέα ΕΡΤ πολυφωνική, ανεξάρτητη και που θα αποτελέσει πρότυπο λειτουργίας δημόσιου Ραδιοτηλεοπτικού φορέα», τόνισε ο Πρωθυπουργός. «Πρώτο σας μέλημα», συνέχισε ο κ. Αλέξης Τσίπρας, «είναι η ομαλή επιστροφή των εργαζομένων».
Η ΕΡΤ, τόνισε, απευθύνεται σε ολόκληρο το κοινωνικό σύνολο και τροφοδοτείται από αυτό. Αναλαμβάνετε την ευθύνη να αποκαταστήσετε τη χαμένη σχέση των πολιτών με την ΕΡΤ που προκάλεσε το μαύρο. Το έργο σας θα είναι δύσκολο, η πρόκληση και οι προσδοκίες υψηλές. Σας ζητώ, η κυβέρνηση να βρίσκεται στον πυρήνα της πολιτικής κριτικής από τα ενημερωτικά προγράμματα της ΕΡΤ. Όραμά μας είναι μια ΕΡΤ αντικειμενική και όχι φερέφωνο της εκάστοτε κυβέρνησης. Αναμένω άμεσα να ετοιμάσετε τη Συμφωνία Αρχών που προβλέπει ο νέος νόμος, συμφωνία που θα σας θωρακίζει από οποιαδήποτε απόπειρα «εργαλειοποίησης»
Για αποφυγή τυχόν παρεξηγήσεων δεν ήταν σωστός ο τρόπος με τον οποίο έκλεισε το εθνικό κανάλι και ούτε είναι ορθό να απολύονται τόσοι άνθρωποι που βασίζουν την ζωή τους μέσω της εργασίας τους, αλλά σίγουρα θα περίμενε κανείς ότι η νέα Κυβέρνηση δεν θα επιτάχυνε τις διαδικασίες σε αυτόν τον τομέα και θα προσπαθούσε να κάνει κάτι για τα 59 λουκέτα που μπαίνουν κάθε μέρα στον ιδιωτικό τομέα.
Εν κατακλείδι, μακάρι το Δελτίο Τύπου της ΕΣΕΕ να ληφθεί σοβαρά υπόψη από το επιτελείο της ελληνικής κυβέρνησης και ιδιαίτερα από τον Υπουργό Οικονομικών, ο οποίος θα πρέπει να λάβει μέτρα προκειμένου να λυθεί το πρόβλημα έστω και προσωρινά, για να κερδίσει χρόνο η κυβέρνηση σχετικά με την διαπραγμάτευση χωρίς να καταρρακωθεί περισσότερο η αγορά.
Όσο για το θέμα της ΕΡΤ είναι καλό που συστάθηκε από την αρχή όμως αυτήν την φορά δεν θα πρέπει να είναι σαν την προηγούμενη, να μην έχει τα αρνητικά στοιχεία που είχε όταν διαλύθηκε από την προηγούμενη Κυβέρνηση, διότι όπως λέει και ο σοφός λαός: «το δις εξαμαρτείν ουκ ανδρός σοφού»
[1] Δελτίο τύπου της ΕΣΕΕ για τις σημερινές οικονομικές συνθήκες που ισχύουν στην αγορά και αφορούν τις ιδιωτικές επιχειρήσεις