Γράφει ο Σπύρος Σούρλας
Το σκίτσο του Charlie Hebdo,που ξεσήκωσε αντιδράσεις ως ‘ρατσιστικό’ και σοκαριστικό και προσδιορίστηκε ως αντιδραστικό,κατά την γνώμη μου δεν είναι τίποτ’απ αυτά..
Αντιθέτως είναι ένα ευφυέστατο αριστούργημα..
Το σκίτσο, που υπογράφεται από τον Riss (Λοράν Σουρισό), τον διευθυντή έκδοσης του περιοδικού, συνοδεύεται από τις εξής φράσεις: «Τι θα γινόταν ο μικρός Αϊλάν αν μεγάλωνε; Θα χούφτωνε γλουτούς στη Γερμανία».
Ο σκιτσογράφος τόλμησε(γιατί πραγματικά εδώ έχουμε να κάνουμε με τόλμη,) να δει μέσα από τα μάτια του ‘μέσου Δυτικού’ ανθρώπου ,του ‘λευκού που υπερέχει’ ..
Αυτό που υπερβατικά και ‘ιερόσυλα’ ,πράττει ο σκιτσογράφος είναι ότι ‘ανασταίνει’ το πνιγμένο προσφυγόπουλο και το μετατρέπει σε ‘εφαψία’ της Κολωνίας …Μόνο που αυτή δεν είναι η γνώμη του σκιτσογράφου,αλλά είναι η επικρατούσα άποψη του μέσου Δυτικού γιά τους πρόσφυγες..Και αυτό ‘βλέπει’ το σκίτσο….
(πρώτη δημοσίευση στο λογαριασμό του Σ. Σούρλα στο facebook χωρίς τίτλο)
Το σκίτσο ‘βλέπει’ μέσα από τα ‘μάτια των άλλων’,των ‘πολλών ανώτερων λευκών ανθρώπων’ της ξενοφοβίας και της ισλαμοφοβίας…
Μιάς και η τέχνη ή και η γελοιογραφία (ως υψηλή τέχνη) δεν είναι προοδευτική ή αριστερή μόνο όταν αποτυπώνει θέματα που συνάδουν με την προοδευτική συνείδηση του σκιτσογράφου ή του καλλιτέχνη,αλλά όταν τολμά με απολύτως ριζοσπαστικό τρόπο να περιγράψει την κατάσταση των πραγμάτων μέσα από τα βλέμματα των πολλών ,δηλαδή την καθεστηκυία άποψη..
Το σκίτσο του Charlie Hebdo με βαθύτατο σαρκασμό , παγώνει τα ψεύτικα δάκρυα της ‘πολιτισμένης δύσης’ και τους δίνει την αξία που έχουν ..Δηλαδή μηδενική ,μιάς και δεν αλλάζει πολιτική απέναντι στους πρόσφυγες..
Είναι τα στιγμιαία δάκρυα που χύνονται για χιλιάδες νεκρά ‘διαφορετικά’ παιδιά ,και που μοιάζουν τελικά με τα δάκρυα που μιά νοικοκυρά χύνει για το καμμένο της φαγητό,ή ένας άντρας για το ελαφρώς τρακαρισμένο του αμάξι.(μιλώντας πάντα για τον μέσο λευκό άνθρωπο)..Το συναίσθημα της ‘λύπης’ για το καμμένο φαγητό,το τρακαρισμένο αμάξι και το πνιγμένο προσφυγόπουλο έχουν στην ουσία την ίδια διάρκεια…Μετά ξεχνιέται…
Από το σκίτσο δεν προκύπτει καμιά ‘βεβήλωση του ιερού’..
Αντιθέτως η πραγματική βεβήλωση έγκειται στην πλήρη αδιαφορία για τους πρόσφυγες και τα παιδιά τους,που αν δεν πνιγούν,στην καλύτερη περίπτωση θα χρησιμοποιηθούν ως φτηνά εργατικά χέρια…
Ο σκιτσογράφος ,με το συγκλονιστικό του σκίτσο ,σαρκάζει και περιφρονεί την υπερισχύουσα καθεστωτική άποψη γιά τους πρόσφυγες..
Αν το πνιγμένο παιδί γλύτωνε, ,θα αντιμετωπιζόταν,μετά βεβαιότητας, κάποια στιγμή ,ως έφηβος, σαν ύποπτος ‘αξιόποινων’ πράξεων ,και στην καλύτερη των περιπτώσεων σαν ‘εφαψίας’,οπως τόσα εφηβάκια διαφορετικής εθνικότητας και καταγωγής ,μιάς και φέρει το ‘στίγμα του πρόσφυγα’,του ‘ξένου’ και του ‘διαφορετικού’ και επομένως θεωρείται εξ’ορισμού ‘άτομο αυξημένης επικινδυνότητας’..
Το σκίτσο του Charlie Hebdo είναι ένα μικρό αριστούργημα αντιρατσιστικής τόλμης ,που κάτω από τη επιφάνεια του ‘αποκρουστικού’ αποκαλύπτει και ξεγυμνώνει την κυρίαρχη αντίληψη γιά τον πρόσφυγα.
Συγκλονιστικό..
