Ανεπίδεκτα είσπραξης, θεωρούνται από τις υπηρεσίες του ΚΕΑΟ, τουλάχιστον 15 δισ. ευρώ, από το σύνολο των 47,88 δισ. ευρώ που έχει ανέλθει το χρέος προς την Κοινωνική Ασφάλιση. Πρόκειται για ποσό που ίσως υποεκτιμάται από τους ειδικούς στην αντιμετώπιση του προβλήματος, καθώς σύμφωνα με την έκθεση το 1ου τριμήνου της τρέχουσας χρονιάς, υπολογίζονται σε 31,45 δισ. ευρώ οι οφειλές που έχουν δημιουργηθεί πριν από το 2009 (65,69% του συνόλου). Άρα, είναι πιθανό, όταν ολοκληρωθεί η διαδικασία καθορισμού των χρεών σε ανεπίδεκτα και σε εισπράξιμα, να είναι ακόμα μεγαλύτερο το ύψος εκείνων των οφειλών που είναι πρακτικά αδύνατο να εισπραχθούν, κυρίως λόγω παύσης λειτουργίας μιας επιχείρησης.
Πρόβλημα όμως δημιουργεί στην διαρκή αύξηση του χρέους και το ετήσιο επιτόκιο που είναι στο 8,5% και ουσιαστικά διογκώνει τις οφειλές σχεδόν αυτόματα. Είναι χαρακτηριστικό ότι την περίοδο Ιανουαρίου – Μαρτίου 2024, παρά τις προσπάθειες που καταβλήθηκαν και είχαν ως αποτέλεσμα οι κύριες οφειλές να μειωθούν κατά 47,3 εκατ. ευρώ, την ίδια στιγμή λόγω πρόσθετων τελών, καταγράφηκε αύξηση πάνω από 378 εκατ. ευρώ, συγκριτικά με το αμέσως προηγούμενο τρίμηνο. Έτσι, σε σχέση με το τέλος του 2023, όταν το χρέος ήταν 47,55 δισ. ευρώ, προκύπτει ότι εντός τριών μηνών το χρέος διογκώθηκε κατά 330 εκατ. ευρώ, φτάνοντας στα 47,88 δισ. ευρώ στα τέλη Μαρτίου 2024.
Ειδοποιήσεις και… κατασχέσεις
Το ΚΕΑΟ συνεχίζει την αθρόα αποστολή ατομικών ειδοποιήσεων ληξιπρόθεσμων οφειλών, με την οποία ενημερώνεται ο ασφαλισμένος ότι έχει δημιουργήσει χρέη προς την Κοινωνική Ασφάλιση, που πρέπει να ρυθμίσει ή να εξοφλήσει άμεσα. Στο α’ τρίμηνο του 2024 εστάλησαν 23.275 τέτοιες ειδοποιήσεις. Αν ο οφειλέτης δεν ανταποκριθεί εντός 20 ημερών από την ημερομηνία που έλαβε το ατομικό ειδοποιητήριο, με εξόφληση ή διακανονισμό της οφειλής του, τότε ξεκινούν τα μέτρα αναγκαστικής είσπραξης (πχ κατασχέσεις ποσών από τραπεζικούς λογαριασμούς).
Σε κάθε περίπτωση στο ΚΕΑΟ μόλις διαπιστώνουν ότι ο οφειλέτης δημιουργεί χρέος κατ’ εξακολούθηση, ενεργοποιούν τον σχετικό ελεγκτικό μηχανισμό, στέλνοντας ανάλογη ενημέρωση στα κατά τόπους Περιφερειακά Κέντρα του ΕΦΚΑ (ΠΕΚΑ). Εκεί, καταλογίζονται οι μη καταβαλλόμενες ασφαλιστικές εισφορές στους πράγματι ωφελούμενους από παράνομη δραστηριότητα, κατά προτεραιότητα.
Η έλλειψη ανθρώπινου δυναμικού
Τα ανεπίδεκτα είσπραξης πάντως, δεν έχουν ξεκαθαρίσει από το ΚΕΑΟ, κυρίως λόγω έλλειψης ανθρώπινου δυναμικού. Μια διαδικασία που εκτιμάται ότι θέλει τουλάχιστον ένα έτος για να ολοκληρωθεί, ώστε να γίνει πιο σαφής η τελική εικόνα του χρέους που υπάρχει προς την Κοινωνική Ασφάλιση και ποιο μέρος από αυτό μπορεί να εισπραχθεί.
Ακόμα και έτσι πάντως, εκτιμήσεις αρμόδιων στελεχών του ΚΕΑΟ είναι ότι η εισπραξιμότητα θα συνεχίσει να κινείται ανοδικά. Ήδη στο α’ τρίμηνο κατέστη εφικτό να εισπραχθούν περισσότερα από 448 εκατ. ευρώ. Η εικόνα που έχει σχηματιστεί από το β’ τρίμηνο είναι ακόμα καλύτερη, στοιχείο που γεννά αισιοδοξία ότι στο τέλος της χρονιάς, θα υπερκαλυφθεί ο στόχος για 1,65 δισ. ευρώ ετήσιο έσοδο.
Η έκθεση του ΚΕΑΟ με μια ματιά
- Στο τρίμηνο Ιανουαρίου – Μαρτίου, οι συνολικές εισπράξεις του ΚΕΑΟ ανήλθαν στα 448.899.267 ευρώ. Από τις συνολικές εισπράξεις του α’ τριμήνου, το 49% προέρχεται από πληρωμές οφειλών που έχουν ενταχθεί σε καθεστώς ρύθμισης και 51% από καταβολές εκτός ρύθμισης. Το μεγαλύτερο ποσό (114.333.976 ευρώ) προέρχεται από την πάγια ρύθμιση των 24 δόσεων.
- Στα 11 χρόνια λειτουργίας του ΚΕΑΟ έχουν εισπραχθεί 11,69 δισ. ευρώ.
- Στο τέλος Μαρτίου, το χρέος προς την Κοινωνική Ασφάλιση ανήλθε σε 47,88 δισ. ευρώ, από 47,55 δισ. ευρώ που ήταν ένα τρίμηνο νωρίτερα.
- Διαπιστώθηκε αύξηση 330.950.434 ευρώ του χρέους σε τρεις μήνες. Στα πρόσθετα τέλη, η αύξηση ήταν 378.259.539 ευρώ, ενώ οι κύριες οφειλές μειώθηκαν κατά 47.309.105 ευρώ.
- Το μεγαλύτερο μέρος του χρέους (24,74 δισ. ευρώ ή ποσοστό 51,67%) προέρχεται επιχειρήσεις που υπάγονται στο πρώην ΙΚΑ (564.118 οφειλέτες).
- Πολύ υψηλό χρέος (13,79 δισ. ευρώ, ή ποσοστό 28,8%) έχει συσσωρευτεί και σε ελεύθερους επαγγελματίες, ασφαλισμένους του πρώην ΟΑΕΕ (479.963 οφειλέτες).
- Ανά εύρος οφειλής, το περισσότερο χρέος (11,39 δισ. ευρώ ή ποσοστό 23,78%) έχει συγκεντρωθεί σε μόλις 2.683 μεγαλοφειλέτες, που χρωστούν ποσά άνω του 1 εκατ. ευρώ έκαστος.
- Πολύ μεγάλος αριθμός οφειλετών (1.625.969 φυσικά και νομικά πρόσωπα ή 74,4%) χρωστάει στο ΚΕΑΟ μικροποσά έως 15.000 ευρώ έκαστος. Το σύνολο του χρέους γι’ αυτές τις περιπτώσεις, ανέρχεται σε 6,6 δισ. ευρώ.
- Μέχρι 30.000 ευρώ χρωστούν στα Ασφαλιστικά Ταμεία 1.931.710 οφειλέτες (ποσοστό 88,44%).
- Το 13,96% του τρέχοντος χρέους ή 6,68 δισ. ευρώ έχει συσσωρευτεί σε 95.110 οφειλέτες, που χρωστάνε στο ΚΕΑΟ ποσά από 50.000 έως 100.000 ευρώ έκαστος.
- Από το σύνολο του χρέους, τα 31,45 δισ. ευρώ ή 65,69% έχουν προκύψει πριν από το 2009, δηλαδή προ οικονομικής κρίσης. Από το 2010 και μετά, το χρέος που έχει συσσωρευτεί στο ΚΕΑΟ ανέρχεται στα 16,43 δισ. ευρώ (ποσοστό 34,31%).
- Σε σύνολο 2.184.125 οφειλετών (φυσικά και νομικά πρόσωπα), όσοι έχουν καταγράψει χρέος προς την Κοινωνική Ασφάλιση, πριν από το 2009 είναι 638.450 (ποσοστό 29,23%). Άρα, είναι υπερδιπλάσιοι όσοι δημιούργησαν χρέη προς τον ΕΦΚΑ, από το 2012 και μετά (1.545.675 ή ποσοστό 70,76%). Ουσιαστικά, σημαντικός αριθμός οφειλετών, περισσότεροι από επτά στους δέκα, δημιούργησαν πρόσθετο χρέος προς τα Ασφαλιστικά Ταμεία λίγο πάνω από τα 16,4 δισ. ευρώ, τα τελευταία 14 έτη των διαδοχικών κρίσεων, οικονομικών, υγείας (λόγω κορωνοϊού) και ενέργειας.
- Ενεργές και ολοκληρωμένες ρυθμίσεις στο ΚΕΑΟ έφτασαν στο τέλος Μαρτίου στις 998.318 για οφειλές ύψους 7,8 δισ. ευρώ.
- Στο τέλος Μαρτίου, οι συνολικές ενεργές ρυθμίσεις ήταν 326.081 και το ρυθμισμένο ποσό ανήλθε στα 4,53 δισ. ευρώ.
