Οι σημαντικότεροι επιχειρηματίες της Ιταλίας πήραν μια γεύση… κυβερνητικής παρεμβατικότητας, καθώς ο πρωθυπουργός της χώρας, Τζουζέπε Κόντε, ξεκαθάρισε στην επιχειρηματική ελίτ της χώρας ότι θα παρεμβαίνει παίρνοντας αποφάσεις πιο συχνά, για την οικονομία που έχει χτυπηθεί από την πανδημία.
Ο Κόντε και το υπουργικό του συμβούλιο έκαναν «επίδειξη ισχύος» κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου σε μια συγκέντρωση οικονομικών και εταιρικών κορυφαίων στελεχών στη λίμνη του Κόμο στη Βόρεια Ιταλία.
Στο μεταξύ, πολλά στελέχη και επενδυτές δεν παραβρέθηκαν ή έστειλαν εκπροσώπους τους, λόγω της αύξησης των κρουσμάτων κορωνοϊού.
«Αυτή τη στιγμή, το κράτος δεν μπορεί απλά να παίζει τον ρόλο του διαιτητή», ανέφερε ο υπουργός Ανάπτυξης Στέφανο Πατουανέλι στο Ambrosetti Forum. « Ο μεγάλος μετασχηματισμός της παραγωγής πρέπει να πάρει κατευθύνσεις από τη δημόσια διοίκηση που θα θέσει τις βασικές γραμμές».
Η στάση του Κόντε συνιστά μια μερική αναστροφή της τάσης για ιδιωτικοποιήσεις που είχε προαγάγει ο Μάριο Ντράγκι πίσω στις αρχές του 1990 όταν ήταν επικεφαλής του οικονομικού επιτελείου της Ιταλίας.
Στηριζόμενος συχνά στην Cassa Depositi e Prestiti μια κρατική τράπεζα στην οποία προσφάτως δόθηκαν πάνω από 40 δισ. ευρώ για να αγοράσει εταιρείες, ο Κόντε επεκτείνει την κρατική παρέμβαση στα πάντα, από τους αυτοκινητόδρομους μέχρι τις ψηφιακές υποδομές και από μετοχές μέχρι χάλυβα.
Αν και η κυβέρνηση είχε πάντα έναν σημαντικό ρόλο σε μια οικονομία που ήταν αντιμέτωπη με τη στασιμότητα και με την έλλειψη ανταγωνισμού για περίπου ένα τέταρτο του αιώνα, τα όπλα που έχει στη διάθεσή του ο Κόντε δεν αφήνουν δικαιολογίες για αποτυχία. Ο κίνδυνος έγκειται στο ότι τα χρήματα θα ξοδευτούν στην ενίσχυση αποτυχημένων επιχειρήσεων και λιγότερο στον εκσυγχρονισμό της οικονομίας.
«Το κράτος έχει δείξει ότι συχνά αποτυγχάνει στη διοίκηση εταιρειών«, ανέφερε ο Τζουζέπε Πασίνι, CEO της χαλυβουργικής Feralpi Siderurgica. Αναφέρθηκε στον ιταλικό αερομεταφορέα που έχει διασωθεί αρκετές φορές: «Κοιτάξτε την Alitalia», είπε χαρακτηριστικά.
Ο Ιταλός πρωθυπουργός έχει ενισχύσει τη δύναμη του βέτο για ξένες επενδύσεις, έχει αναμειχθεί σε εταιρικές αποφάσεις και έχει σκεφτεί τις εθνικοποιήσεις καθώς η πανδημία έπληξε την οικονομία φέτος.
Από την άλλη, ο Κόντε και οι υπουργοί του μπορούν να υπερηφανεύονται για τη διαχείριση της κρίσης. Η Ιταλία επέβαλε ένα από τα αυστηρότερα lockdowns στην ευρώπη και τώρα αντιμετωπίζει καλύτερα τις μολύνσεις, σε σχέση με χώρες όπως η Γαλλία και η Ισπανία.
Ο ΥΠΟΙΚ, Ρομπέρτο Γκουαλτιέρι, προέβλεψε μια ισχυρότερη του αναμενόμενου ανάκαμψη για το γ’ τρίμηνο.
Τα μέτρα έκτακτης ανάγκης για τη στήριξη των επιχειρήσεων, των θέσεων εργασίας και των εισοδημάτων «επέτρεψαν στην ιταλική οικονομία να κάνει επανεκκίνηση, όπως συμβαίνει αυτή τη στιγμή», ανέφερε ο Γκουαλτιέρι σε συνέντευξή του την Κυριακή.
Θα βοηθήσει επίσης, ένα πακέτο στήριξης 209 δισ. ευρώ από την ΕΕ, χάρη εν μέρει στην κοινή έκδοση χρέους την οποία εδώ και καιρό ζητούσε η Ιταλία.
Ο Γκουαλτιέρι σχεδιάζει να θέσει έναν σημαντικό στόχο για τη μείωση του ιταλικού χρέους, στοιχηματίζοντας ότι η ταχύτερη ανάπτυξη θα επιτευχθεί όπου απέτυχε η πολιτική δημοσιονομικής λιτότητας που τέθηκε από τους προκατόχους του..
Αυτό θα καθησύχαζε την ανησυχία των επενδυτών ότι η βιωσιμότητα του χρέους της Ιταλίας – που αναμένεται να αυξηθεί άνω του 150% του ΑΕΠ φέτος – δεν θα εξαρτηθεί πλήρως από περαιτέρω αγορές περιουσιακών στοιχείων από την ΕΚΤ.
Η μείωση των επιπτώσεων του χτυπήματος της πανδημίας μπορεί να ήταν το εύκολο μέρος. Ο Κόντε τώρα είναι αντιμέτωπος με την τεράστια πρόκληση να προσπαθήσει να αναζωογονήσει την οικονομία μιας χώρας που γερνά και είναι διχασμένη.
Όπως ανέφερε και ο πρόεδρος της εταιρείας Polo del Gusto, Ρικάρντο Ιλλι «η Ιταλία έχει κολοσσιαία διαρθρωτικά προβλήματα. Εχουμε τεράστιο χρέος που μας φρενάρει στο θέμα των επενδύσεων, εκτός κι αν έχουμε ευρωπαϊκά κεφάλαια. Εχουμε επίσης μια γραφειοκρατία που καθιστά την όποια πρωτοβουλία βραδύτερη ή αδύνατη».
Την ώρα που ο Ιλλι ζητά από την κυβέρνηση να στηρίξει και πάλι την οικονομία μετά την κρίση, οι περισσότεροι ακόμα προσπαθούν να καταλάβουν τα σχέδια του Κόντε.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο Αλεξ Λαζάνια, αναπληρωτής CEO της Algebris Investments UK LLP, ο οποίος επισήμανε: «Περιμέναμε για χρόνια μια στρατηγική της κυβέρνησης για τη βιομηχανία. Θα ήταν σημαντικό να κατανοήσουμε πού πηγαίνουμε και ποιος κάνει τι».