Γράφει ο Γιώργος Ευγενίδης
Τα κακά μαντάτα που μας έρχονται από την Ιταλία έχουν κάνει αρκετούς ανθρώπους της αγοράς να ψιθυρίζουν ότι η προληπτική γραμμή στήριξης θα ήταν η καλύτερη δυνατή λύση, σε ένα περιβάλλον γενικευμένης αστάθειας.
Για την κυβέρνηση θα συνιστά πολιτική ήττα, αν μη τι άλλο. Και γι’ αυτό, το σενάριο αυτό δεν θα προκριθεί, αν δεν είναι απολύτως απαραίτητο. Το κακό, όμως, είναι ότι η κρίση της Ιταλίας δεν θα τελειώσει αύριο. Η γειτονική χώρα θα πάει σε εκλογές, στην καλύτερη περίπτωση σε δύο μήνες, και πάλι θα έχει να αντιμετωπίσει σημαντικές προκλήσεις την επόμενη μέρα: Είτε το φάσμα της ακυβερνησίας είτε την προοπτική ενισχυμένων αντισυστημικών κομμάτων, όπως το Κίνημα των 5 Αστέρων και η Λέγκα του Βορρά.
Με άλλα λόγια, τον Αύγουστο που εμείς θα βγαίνουμε τύποις από το πρόγραμμα, η Ιταλία ακόμα θα ταλαιπωρείται και είναι αμφίβολο κατά πόσο το κόστος δανεισμού για τη δική μας χώρα θα έχει αποκλιμακωθεί σε σχέση με τα σημερινά απαγορευτικά επιτόκια.
Το έχουμε ξαναγράψει σε αυτή εδώ τη στήλη: τα πιο δύσκολα είναι μπροστά για την κυβέρνηση. Μπορεί το αφήγημα της επόμενης μέρας να είναι σε θετικούς τόνους και να σκιαγραφείται η απαγκίστρωση από τα Μνημόνια ως επιστροφή στην κανονικότητα, αλλά αυτό δεν γίνεται χωρίς ένα συγκροτημένο σχέδιο για το πώς η χώρα πάει παρακάτω.
- Για το ποιες μεταρρυθμίσεις πρέπει να εφαρμοστούν, ώστε η ανάπτυξη να είναι σταθερή και υψηλή. Για το πώς πρέπει να λειτουργούν η αγορά και οι τράπεζες.
- Για το πώς την ανάπτυξη σε όρους μακροοικονομίας θα την εισπράξουν γρηγορότερα και οι πολίτες σε όρους καθημερινότητας.
- Για το πώς θα έρθουν νέα, εγχώρια και ξένα, κεφάλαια στη χώρα, η οποία μαστίζεται από την αποεπένδυση.
Για όλα αυτά δεν γίνεται συζήτηση. Το αναπτυξιακό σχέδιο που κατέθεσε η κυβέρνηση στους θεσμούς ήταν η ευκαιρία, αλλά πέρασε μάλλον αναξιοποίητη. Και τώρα, θα πρέπει η χώρα να λάβει κρίσιμες αποφάσεις για το μέλλον της, σε ένα περιβάλλον εξαιρετικά μεγάλης πίεσης για σοβαρές κινήσεις από την αστάθεια στην Ιταλία.
Το πρόβλημα είναι δομικό: περάσαμε οχτώ χρόνια Μνημόνια για να μπορούμε να σταθούμε και πάλι με αξιώσεις στο διεθνές χρηματοπιστωτικό περιβάλλον. Για να είναι η χώρα και πάλι αξιόχρεη, να μπορεί να αναχρηματοδοτεί τα δάνειά της με καλούς όρους από τις αγορές και όχι από κράτη. Τι γίνεται; Δυστυχώς, βγαίνουμε, εν πολλοίς, ξυπόλητοι στ’ αγκάθια. Σήμερα είναι η κρίση στην Ιταλία, η οποία θα δοκιμάσει όχι μόνο την ελληνική οικονομία, αλλά και τις υπόλοιπες οικονομίες της ευρωπαϊκής περιφέρειας. Αύριο θα είναι κάτι άλλο, όμως. Έχουμε την υποδομή, ώστε να μπορέσουμε να ανταπεξέλθουμε με επιτυχία σε αυτό το στοίχημα;
Όσο η απάντηση είναι αρνητική, η «καθαρή» ή «αυτοδύναμη» ή όπως αλλιώς την πούμε έξοδος θα είναι απλώς ένα ρητορικό σχήμα.
