Γράφει ο Γιάννης Κουτρουμπής
Όπως φημολογείται εδώ και αρκετό καιρό η Κυβέρνηση πρόκειται να αναπροσαρμόσει τις αντικειμενικές αξίες μειώνοντας τις μετά την απόφαση του ΣτΕ και στην ουσία η αναπροσαρμογή αυτή θα έχει αναδρομική ισχύ από τις 21 Μάϊου 2015 και αναμένεται στις περισσότερες περιοχές να μειωθούν από 5% έως 20%.
Αναλυτικότερα, οι τιμές που θα ανακοινωθούν θα είναι προσωρινές, καθώς θα ισχύσουν μέχρι και το τέλος του 2016. Από το 2017 το αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού της φορολογητέας αξίας των ακινήτων θα αντικατασταθεί από ένα νέο που θα ακολουθεί την πορεία των εμπορικών τιμών και θα επιτρέπει την αυτόματη αναπροσαρμογή των τιμών με βάση τις οποίες θα φορολογούνται τα ακίνητα.
Όσον αφορά την περιοχή της Αθήνας και συγκεκριμένα στις «φθηνές» περιοχές, οι τιμές θα παραμείνουν στα ίδια επίπεδα. Στις «μεσαίες» περιοχές, και συγκεκριμένα σε αυτές που το τετραγωνικό μέτρο κυμαίνεται από 1.550 έως 2.500 ευρώ, η μείωση θα είναι 5-15%. Στις «ακριβές» περιοχές η μείωση θα είναι της τάξης του 15-20%.
Πάντως και οι νέες αντικειμενικές αξίες δεν θα αποτυπώνουν την πραγματική κατάσταση που επικρατεί σήμερα στην αγορά ακινήτων. Αντίθετα, οι στρεβλώσεις διατηρούνται, καθώς σε πολλές περιοχές κυρίως στα ακριβά προάστια του λεκανοπεδίου οι αντικειμενικές αξίες υπερβαίνουν τις εμπορικές τιμές έως και 50%.
Στην παρούσα φάση δεν είναι δυνατόν να απεικονίσει κάποιος την πραγματική κατάσταση της κτηματαγοράς, δεδομένου ότι οι πράξεις – αγοραπωλησίες στις ακριβές περιοχές είναι ελάχιστες. Πάντως, ο αρχικός σχεδιασμός της ειδικής επιτροπής για την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών προέβλεπε τη μείωσή τους στις περιοχές με τιμή ζώνης άνω των 3.550 ευρώ κατά 20-30%.
Σημειώνεται ότι στο πόρισμά της, η Επιτροπή για την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών στην Αθήνα δεν περιλαμβάνει τιμές για κάθε περιοχή ξεχωριστά όπως συνέβαινε στο παρελθόν, αλλά η αναπροσαρμογή έγινε οριζόντια ανάλογα με τις τιμές ζώνης. Έτσι, η Αθήνα (αντίστοιχα κινήθηκαν και οι Επιτροπές σε Θεσσαλονίκη, Πειραιά και Πάτρα) χωρίστηκε σε 8 ζώνες, με βάση τις τιμές ζώνης και όχι ανά περιοχή, ως εξής:
600 – 1.000 ευρώ/τ.μ.
1.050 – 1.500 ευρώ/τ.μ.
1.550 – 2.000 ευρώ/τ.μ.
2.050 – 2.500 ευρώ/τ.μ.
2.550 – 3.000 ευρώ/τ.μ.
3.050 – 3.500 ευρώ/τ.μ.
3.550 – 4.000 ευρώ/τ.μ.
4.050 ευρώ/τ.μ. και άνω.
Η αναδρομική ισχύς των νέων αντικειμενικών αξιών από τις 21 Μαΐου 2015 θα υποχρεώσει τις εφορίες να επανεκκαθαρίσουν τον φόρο για όλες τις κληρονομιές, γονικές παροχές, αγοραπωλησίες του δεύτερου εξαμήνου του 2015. Όπου προκύπτει μικρότερος φόρος δεν θα υπάρχει επιστροφή, αλλά συμψηφισμός με μελλοντικές οφειλές, ενώ όπου προκύπτει μεγαλύτερος φόρος θα πρέπει να καταβάλλεται.
Οι αλλαγές στις τιμές ζώνης των ακινήτων θα επιφέρουν αυτόματα ανάλογες προσαρμογές:
1) Στον φόρο για τις μεταβιβάσεις ακινήτων που υπολογίζεται με συντελεστή 3% επί της αντικειμενικής τιμής για την αγορά πρώτης κατοικίας, οικοπέδων η αγροτεμαχίων και γενικά τις κατοικίες με άδεια οικοδομής πριν από το 2006.
2) Στις κληρονομιές, γονικές παροχές και δωρεές όπου ο φόρος υπολογίζεται με συντελεστές 1%-20% επί της αντικειμενικής τιμής και ανάλογα με τον βαθμό συγγένειας και την αξία του ακινήτου.
Εν κατακλείδι, η Κυβέρνηση αναπροσαρμόζει τις αντικειμενικές αξίες μειώνοντας τις στις περισσότερες περιοχές προκειμένου να είναι κοντά στις εμπορικές αξίες. Πέρα από αυτά μετά τις αλλαγές των αντικειμενικών αξιών θα υπάρχει αναπροσαρμογή και στους φόρους που βασίζονται στις αντικειμενικές αξίες για να υπολογιστούν, εκτός και αν γίνουν αλλαγές των τρόπων που υπολογίζεται ο φόρος στα ακίνητα.
