Γράφει ο Γιάννης Κουτρουμπής
Ένα από τα μέτρα που φέρνει το νέο μνημόνιο και η Κυβέρνηση με το οποίο ελπίζει στην μείωση της φοροδιαφυγής και στην αύξηση της δυνατότητας του κράτους να επιτηρεί τις συναλλαγές των καταναλωτών σε πραγματικό χρόνο, είναι η υποχρεωτική χρήση «πλαστικού» χρήματος, δηλαδή προσπαθεί η Κυβέρνηση να επεκτείνει την χρήση των χρεωστικών καρτών και των προπληρωμένων καρτών. Ακόμη θα γίνει απαραίτητη η αγορά κάποιων τερματικών προκειμένου τα επαγγέλματα που είναι πιο επιρρεπή στην φοροδιαφυγή να συναλλάσσονται με τους πελάτες τους με κάρτα.
Συγκεκριμένα, επαγγελματίες όπως γιατροί, δικηγόροι, ηλεκτρολόγοι, υδραυλικοί, λογιστές και όλοι οι ελεύθεροι επαγγελματίες θα πρέπει να προμηθευτούν τερματικά POS για την αποδοχή συναλλαγών με κάρτα.
Σε επόμενο στάδιο, οι συναλλαγές θα γίνονται υποχρεωτικά με πλαστικό χρήμα. Αρχικά το σχέδιο της υποχρεωτικής χρήσης των χρεωστικών και πιστωτικών καρτών, σύμφωνα με τον προγραμματισμό του υπουργείου Οικονομικών, θα εφαρμοστεί στις νέες επιχειρήσεις που θα συσταθούν το 2016 και σε συγκεκριμένους επαγγελματικούς κλάδους που βρίσκονται ψηλά στη λίστα της φοροδιαφυγής.
Στη λίστα της υποχρεωτικής χρήσης καρτών από το 2016 εντάσσονται μεταξύ άλλων γιατροί, δικηγόροι, ηλεκτρολόγοι και υδραυλικοί, ενώ θα υπάρξει και πρόβλεψη για ένταξη συγκεκριμένων περιοχών στο υποχρεωτικό σύστημα χρήσης καρτών. Οι περιοχές αυτές θα επιλεγούν με κριτήρια το ποσοστό παραβατικότητας και την τουριστική κίνηση.
Ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Τρύφων Αλεξιάδης, δηλώνει ότι θα δοθούν κίνητρα σε καταναλωτές αλλά και επιχειρήσεις ώστε να υποκατασταθεί το χρήμα σε φυσική μορφή από κάρτες, ενώ από την πλευρά της η γενική γραμματέας Δημοσίων Εσόδων, Κ. Σαββαΐδου, συστήνει επιτροπές και ομάδες εργασίας για να βρεθεί ο τρόπος με τον οποίο θα γίνει η μετάβαση στη νέα εποχή.
Με νέα απόφαση της Κ. Σαββαΐδου, συγκροτείται ακόμα μία ομάδα εργασίας με αντικείμενο την επεξεργασία και την εκπόνηση κοστολογημένου σχεδίου για την προώθηση και τη διευκόλυνση των ηλεκτρονικών πληρωμών και τη μείωση της χρήσης μετρητών. Στο πλαίσιο αυτό η ομάδα θα επεξεργαστεί και θα μελετήσει θέματα που αφορούν στην:
1) Υποχρεωτική χρήση μεταφορών πιστώσεων για τις εισπράξεις στα τελωνεία (ICISnet).
2) Αποδοχή καρτών πληρωμών έκδοσης αλλοδαπών φορέων παροχής υπηρεσιών πληρωμών για εισπράξεις του υπουργείου Οικονομικών.
3) Υποχρεωτική αποδοχή καρτών πληρωμών από επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες, μέσω της χρήσης τερματικών αποδοχής καρτών (POS).
4) Καθολική απαγόρευση χρήσης μετρητών στις ΔΟΥ.
5) Ολοκλήρωση του ηλεκτρονικού παραβόλου, ιδίως μέσω της ένταξης σε αυτό και των υπουργείων που μέχρι στιγμής δεν έχουν προβεί στις σχετικές ενέργειες ένταξης παραβόλων τους στο e-παράβολο, αλλά και λοιπών φορέων του ευρύτερου δημόσιου τομέα.
Η νέα ομάδα εργασίας θα συνεργαστεί με την ομάδα εργασίας που λειτουργεί στη ΓΓΔΕ για την εξέταση των δυνατοτήτων άμεσης και on-line διαβίβασης των στοιχείων των εκδιδόμενων φορολογικών παραστατικών για χονδρικές πωλήσεις αγαθών, καθώς και παροχής υπηρεσιών. Το πόρισμά της πρέπει να παραδοθεί έως τις 31 Δεκεμβρίου 2015 στην ΓΓΔΕ.
Η διευρυμένη χρήση του πλαστικού χρήματος μπορεί να αντιμετωπίζει σε μεγάλο βαθμό τη φοροδιαφυγή του ΦΠΑ, αλλά δεν εξασφαλίζει την πάταξη της φοροδιαφυγής με την κλασική μέθοδο της μη έκδοσης αποδείξεων. Στην περίπτωση αυτή το Δημόσιο χάνει έσοδα όχι μόνο από τον ΦΠΑ αλλά και από τον φόρο εισοδήματος από όσους δεν εκδίδουν αποδείξεις και κρύβουν από την Εφορία τα πραγματικά τους εισοδήματα. Για να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο αυτό, το σχέδιο του υπουργείου Οικονομικών προβλέπει τη χορήγηση κινήτρων τόσο στους φορολογουμένους όσο και στις επιχειρήσεις.
Για τις επιχειρήσεις τα κίνητρα θα προβλέπουν ακόμη και τη μη υποβολή φορολογικών δηλώσεων, ενώ παράλληλα για κάθε επιχείρηση θα δημιουργηθεί ένας ακατάσχετος λογαριασμός για την άμεση πληρωμή του ΦΠΑ χωρίς να απαιτείται υποβολή περιοδικής δήλωσης.
Για τους φορολογουμένους έχουν σχεδιαστεί κίνητρα για τη χρήση του πλαστικού χρήματος, τα οποία προβλέπουν κληρώσεις δώρων, «χτίσιμο» αφορολόγητου ορίου, ακόμα και διάφορα δώρα από τις τράπεζες.
Εν κατακλείδι, η χρήση πλαστικού χρήματος από τους πολίτες μπορεί να μειώσει την φοροδιαφυγή, αλλά όχι σε τόσο μεγάλο βαθμό όσο ελπίζει η Κυβέρνηση. Μπορεί ακόμη να προκαλέσει περισσότερα προβλήματα από όσα μπορεί να λύσει, διότι με τις κάρτες μπορούν εύκολα να γίνονται ηλεκτρονικές κλοπές μεγάλων ποσών αν ο καταναλωτής δεν είναι προσεκτικός.
