Γράφει ο Γεράσιμος Ταυρωπός
Στο μοτίβο των (πολύ) πρόωρων εκλογών επανέρχεται η πολιτική σκηνή της χώρας, καθώς τα φαινόμενα πολιτικής κατάρρευσης και αποσύνθεσης της κυβέρνησης πληθαίνουν.
Οι αναλύσεις που γίνονται είτε στο κυβερνητικό στρατόπεδο είτε στο στρατόπεδο της αξιωματικής αντιπολίτευσης επισημαίνουν ότι το σημείο καμπής στις εξελίξεις ήταν ο… ΕΝΦΙΑ. Η βαριά προσβολή που αντιπροσωπεύει για ένα από τα «ιερά και όσια» της ελληνικής μεταπολεμικής ιστορίας, την ιδιόκτητη στέγη και γενικώς την ακίνητη περιουσία, έσπασε τους τελευταίους ισχυρούς κρίκους των κοινωνικών αντοχών και της πολιτικής επιρροής των κομμάτων εξουσίας.
Έτσι, το σημείο πολιτικής ισορροπίας στο πολιτικό σκηνικό μετατοπίστηκε αποφασιστικά. Η συνθήκη μιας οιονεί πολιτικής ισοδυναμίας μεταξύ ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ, αυτή η εμπεδωμένη σταθερά του πολιτικού συστήματος από τις εκλογές του Ιουνίου του 2012 μέχρι σήμερα, ανατράπηκε: ο ΣΥΡΙΖΑ πήρε σοβαρό και διαρκώς διευρυνόμενο προβάδισμα στις δημοσκοπήσεις. Έτσι, εμπεδώνεται η πεποίθηση ότι «η συγκυβέρνηση αποχωρεί – ο ΣΥΡΙΖΑ έρχεται».
Αυτό το γεγονός με τη σειρά του, δεν αλλάζει μόνο το «πολιτικό «κλίμα», αλλά και όλες τις ισορροπίες:
- Διαρκώς μεγαλύτερα τμήματα του κατεστημένου, εγχώρια αλλά και διεθνή, αντιμετωπίζουν τον πρωθυπουργό και την κυβέρνησή του σαν «καμένα χαρτιά». Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει ανοίξει διαύλους με σημαντικά τμήματα του επιχειρηματικού κόσμου (τράπεζες, βιομήχανοι, μικρομεσαίοι), ενώ διεθνώς είναι ο Αλέξης Τσίπρας κι όχι ο πρωθυπουργός ή στελέχη του κυβερνητικού στρατοπέδου που «παρελαύνει» σε διεθνή φόρα και παρουσιάζεται ανοιχτά σαν εν αναμονή πρωθυπουργός – το σχετικό δημοσίευμα των Financial Times είναι χαρακτηριστικό.
- Ακόμη και οι υποστηρικτές του Αντώνη Σαμαρά στο ευρωπαϊκό πεδίο, με προεξάρχουσα τη Γερμανίδα καγκελάριο κ. Μέρκελ, αρνούνται να διαπραγματευτούν με αυτόν τις μεγάλες συμφωνίες για το χρέος και το χρηματοδοτικό κενό. Η στήριξη που περίμενε ο κ. Σαμαράς κατά το πρόσφατο ταξίδι του στο Βερολίνο δεν ήρθε: ζήτησε άμεση έναρξη των συνομιλιών για τη νέα αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, το Νοέμβριο, ώστε να προλάβει να παρουσιάσει σε θριαμβικούς τόνους μια συμφωνία πριν το κρίσιμο dead line των διαδικασιών για την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας, αλλά αντ’ αυτού πήρε μια στερεότυπη δήλωση ότι οι συζητήσεις για το χρέος δεν θα ξεκινήσουν πριν την αρχή του νέου έτους… Είναι φανερό ότι ακόμη και η Μέρκελ έχει πεισθεί ότι τα μεγάλα ζητήματα θα τα διαπραγματευτεί με τον Αλέξη Τσίπρα. Απόδειξη, το ταξίδι των Δραγασάκη – Σταθάκη στη Γερμανία και η συνάντησή τους με το «αγαπημένο παιδί» της Μέρκελ κ. Άσμουσεν, κυρίως όμως οι δηλώσεις του κ. Δραγασάκη ύστερα από το ταξίδι περί «παγώματος» και όχι «κουρέματος» του χρέους… Όταν «μερκελιστές» συζητούν με τον ΣΥΡΙΖΑ -και τούμπαλιν- είναι φανερό ότι ο κ. Σαμαράς έχει «προγραφεί» πολιτικά από τα διεθνή του στηρίγματα. Και από την άλλη, ένας αδιάψευστος δείκτης για το τι συμβαίνει, είναι ότι άνοιξε «ξαφνικά» η υπόθεση της φοροδιαφυγής μεγάλων γερμανικών εταιρειών…
- Επειδή όλα τα προηγούμενα είναι γνωστά από τους παροικούντες την Ιερουσαλήμ, τα σημάδια πανικού και αποσύνθεσης στο κυβερνητικό στρατόπεδο πληθαίνουν. Και μόνο η αντίστιξη από τη μια μεριά η κυβέρνηση να γίνεται «συστημικά επιπόλαιη» ανοίγοντας μέσα στον πανικό της ζητήματα που αποσταθεροποιούν την αγορά (bank run) και από την άλλη ο ΣΥΡΙΖΑ να συμπεριφέρεται «συστημικά υπεύθυνα», είναι σαφής ένδειξη για το ποιος φεύγει και ποιος έρχεται… Τα υπόλοιπα «συμπτώματα» είναι απλώς αναμενόμενα, αν όχι τυπικά: η παραίτηση τριών γενικών γραμματέων της κυβέρνησης (με προφανή στόχο να πολιτευτούν στις επερχόμενες εκλογές), τα φαινόμενα αρχόμενου πολιτικού διαζυγίου μεταξύ ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, η στροφή στελεχών ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ προς τον νέο «ηγεμόνα» ΣΥΡΙΖΑ με προφανή στόχο να διασωθούν πολιτικά και κοινοβουλευτικά κ.λπ.
- Όλα αυτά συμπίπτουν με το νέο «απαγορευτικό» που έχουν… εκδώσει οι αγορές για τα ελληνικά ομόλογα αλλά και για το ελληνικό χρηματιστήριο: έχοντας πιεσθεί ότι πλησιάζουμε στο σημείο μιας κυβερνητικής αλλαγής στην Ελλάδα, αλλάζουν στάση, αναβάλλουν τις αγορές και προτιμούν τις πωλήσεις, μέχρι να ξεκαθαριστεί πώς θα λυθεί ο ελληνικός πολιτικός «κόμπος» και τι συνθήκες θα δημιουργηθούν.
Όλα αυτά είναι η γνωστή και τυπική σχεδόν «σκηνοθεσία» που συνοδεύει τις μεγάλες πολιτικές μεταβολές – με τα εξτρά «σκηνικά» που επιβάλλει η ιδιομορφία της Ελλάδας των μνημονίων.
Στριμωγμένος «στα σχοινιά» από τη δημιουργούμενη δυναμική πολιτικής κατάρρευσης και αποσύνθεσης της κυβέρνησής του, ο πρωθυπουργός βλέπει ότι το σχέδιο για εκλογές στις αρχές του 2015, με την ελπίδα ότι θα έχει να παρουσιάσει σαν «μεγάλες εθνικές επιτυχίες» την έξοδο από το μνημόνιο και τη νέα συμφωνία ελάφρυνσης του χρέους, «μπάζει νερά» από παντού. Έτσι, η μόνη ελπίδα είναι μια «επιτάχυνση» των εξελίξεων με κυβερνητική πρωτοβουλία και πρόωρες εκλογές, ακόμη και μέσα στον Οκτώβριο ή το αργότερο το Νοέμβριο. Βέβαια, αυτό που πλέον μοιάζει υποχρεωτικό, δεν είναι καθόλου απλό. Τι θα κάνει η κυβέρνηση με την τρέχουσα αξιολόγηση και τις συζητήσεις με την τρόικα; Και με ποια δικαιολογία θα πάει ο κ. Σαμαράς στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για να ζητήσει εκλογές;