Γράφει ο Σπύρος Ριζόπουλος
Με αφορμή την επαναλειτουργία όλων των βαθμίδων της εκπαίδευσης που έμειναν κλειστά επί περίπου δύο μήνες, λόγω της πανδημίας του κορωναϊού, θα ήθελα να κάνω μια παραδοχή και μερικές κομβικές επισημάνσεις.
Αρχικά να πω ότι συμφωνώ με το άνοιγμα των σχολείων, γιατί όπως ανέφερε και ένα άρθρο του Economist που φιλοξενήσαμε στο rp.gr: «Τα κλειστά σχολεία ελέω κορωνοϊού προκαλούν μεγάλα μελλοντικά προβλήματα.»
Επίσης να παραδεχθώ, και να παραδεχθούμε όλοι μας, ότι η συνολική διαχείριση των συνεπειών της πανδημίας από την υπουργό Παιδείας Νίκη Κεραμέως υπήρξε θετική, ίσως η καλύτερη μετά από εκείνη του Σωτήρη Τσιόδρα: Σοβαρή, σαφής και θετική.
Τώρα όλα αυτά ανήκουν στο παρελθόν και τα σχολεία άνοιξαν ξανά. Δεν έχει σημασία αν το σχολικό έτος ουσιαστικά έχει τελειώσει. Θα έρθει το επόμενο.
Και γι’ αυτό πρέπει να μιλήσουμε.
Η παιδεία πρέπει να αποτελεί για όλους μας την πρώτη προτεραιότητα στο συνολικό όραμα για το μέλλον αυτής της χώρας. Δυστυχώς, όμως, αυτό το όραμα λείπει διαχρονικά.
Η μοναδική, έως τώρα, τα τελευταία χρόνια που προσπάθησε να αντιμετωπίσει συνολικά τα προβλήματα της Παιδείας ήταν η Άννα Διαμαντοπούλου αλλά δυστυχώς έμεινε στη διαχειριστική πλευρά τους χωρίς να φτάσει στην ουσία, στο όραμα. Και τελικά ούτε σε αυτά τόλμησε να εφαρμόσει το νόμο που η ίδια εισηγήθηκε, γιατί προφανώς δεν ήταν έτοιμη να «σπάσει αβγά».
Τα ζητήματα Παιδείας τα γνωρίζω σε βάθος και σε σχέση με τις αρχικές μου σπουδές αλλά και με τις επαγγελματικές μου ενασχολήσεις. Τα παρακολουθώ στενά.
Και διαπιστώνω πως και η σημερινή κυβέρνηση δεν δείχνει ότι θέλει ή μπορεί να δει την παιδεία ως βασικό εθνικό στόχο. Για παράδειγμα, στην επιτροπή Πισσαρίδη που εδώ και μερικούς μήνες μελετά τα ζητήματα ανάπτυξης δεν υπάρχει κάποια υποεπιτροπή που θα εξετάσει και θα εισηγηθεί το πως η παιδεία θα συνδεθεί με την συνολική αναπτυξιακή προσπάθεια της χώρας.
Δυστυχώς η σημερινή παγκόσμια πραγματικότητα είναι διαφορετική από αυτή της αρχαίας Ελλάδας όπου η γνώση ήταν αυτοσκοπός και μάλιστα για τους λιγότερους, τους εκλεκτούς.
Σήμερα η γνώση είναι για όλους και έχει πρωτίστως αντανάκλαση στην ανάπτυξη, στην οικονομία, στο εισόδημα και τελικά στην ευμάρεια των πολιτών ενός κράτους.
Και για να προλάβω διάφορους, η γνώση ανοίγει ορίζοντες, φτιάχνει καλύτερους ανθρώπους, σκεπτόμενους, με αρχές και ήθος.
Όλα αυτά πρέπει να περνάνε μέσα από το σχολείο. Από το νηπιαγωγείο ακόμη.
Δυστυχώς όμως, διαχρονικά η παιδεία στην Ελλάδα πάσχει σε βασικά δομικά στοιχεία της:
- Υλικοτεχνικής υποδομής.
- Νοοτροπίας
- Συντεχνιασμού
Στην χώρα μας δεν υπάρχει κανενός είδους αξιολόγηση, κανένας δημιουργικός ανταγωνισμός μεταξύ των μαθητών και των σχολείων. Η γνώση προέρχεται από το ένα και μοναδικό βιβλίο. Χωρίς αντίλογο, χωρίς ανάπτυξη δημιουργικής σκέψης και της συνθετικής ικανότητας.
Όσες φορές έχει ξεκινήσει η συζήτηση για την παιδεία στη χώρα μας λήγει σύντομα και άδοξα μέσα σε συγκρούσεις ιδεολογικές με ταξικό πρόσημο.
Έτσι, κάθε φορά τα πράγματα παραμένουν στάσιμα, ενώ σε όλο τον υπόλοιπο δυτικό κόσμο αλλάζουν συνεχώς. Πηγαίνουν μπροστά, σε «άλλες… πίστες».
Ήρθε λοιπόν η ώρα, μια κυβέρνηση που έχει στη συγκεκριμένη συγκυρία τέτοια δημοσκοπική αποδοχή και πειθώ στην κοινωνία να τολμήσει. Να καταθέσει ολοκληρωμένη οραματική πρόταση για την Παιδεία. Να τη συζητήσει αλλά κυρίως να ξεκινήσει η δουλειά για το αύριο.
Αλλιώς η Παιδεία θα επιστρέψει στην κανονικότητα της μιζέριας της και δυστυχώς θα μείνει εκεί.