Επισημαίνει ο Δημήτρης Α. Γιαννακόπουλος
Με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο γνωριζόμαστε. Τον σέβομαι ως ακαδημαϊκό δάσκαλο και αναπτύξαμε σχέσεις ειλικρίνειας και αλληλοσεβασμού στα 22 χρόνια που άσκησα επαγγελματικά δημοσιογραφία στην Ελλάδα. Ποτέ δεν μου είπε ψέματα. Ποτέ δεν δοκίμασε να με παραπλανήσει ως πολιτικός. Είχε μεθοδολογική επάρκεια πολιτικώς, αλλά δυστυχώς ή ευτυχώς δεν είχε τη στόφα σημαντικού ηγέτη.
Το πρόβλημα του Προκόπη Παυλόπουλου ήταν και είναι η έλλειψη αυθεντικής ηγετικής στρουκτούρας. Και για τον σημερινό του θεσμικό ρόλο αυτό δεν είναι οπωσδήποτε κακό. Ωστόσο, θα μπορούσε να μεταβληθεί σε κακό στο βαθμό που δεν αυτοπεριοριζόταν αυστηρά στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του ως ΠτΔ, έτσι ώστε να διατηρήσει αλώβητο το κύρος του για τη ρύθμιση δύσκολων πολιτειακών και εθνικών καταστάσεων που πιθανόν να προκύψουν στο άμεσο μέλλον.
Πιστεύω πως ο κ. Προκόπης Παυλόπουλος πρέπει αυτή την περίοδο να αυτοπροστατευτεί, μεταβάλλοντας τις ρουτίνες του. Πρέπει να πάψει να δίνει την εντύπωση (δια)κυβερνητικού παράγοντα. Και πρέπει να πάψει να επιτρέπει στη κυβέρνηση, στην αντιπολίτευση, αλλά και σε άλλους παράγοντες που βρίσκονται στη θεσμική περιφέρεια να κάνουν «επικοινωνιακό παιχνίδι» μαζί του. Μάλλον θα πρέπει να πάψει να είναι τόσο «ανοιχτός» και τόσο «χαλαρός» στο πολιτικό σύστημα. Ας μην κάνει το λάθος να επιτρέψει σε κουτοπόνηρους πολιτικούς – και όχι μόνον – παράγοντες να του συμπεριφέρονται σαν το αξίωμά του να θεσμοθετείται στο πλαίσιο μιας οιονεί Προεδρικής Δημοκρατίας. Το πολίτευμα της Ελλάδας παραμένει καλώς ή κακώς Προεδρευόμενη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία, με ιδιαίτερα μάλιστα περιορισμένες αρμοδιότητες για τον Πρόεδρο που καθιστούν την συνταγματική πρόνοια περί ΠτΔ «ρυθμιστή του πολιτεύματος», μάλλον υποκριτική αναφορά χάριν ευφημισμού.
Σας χρησιμοποιούν κύριε Πρόεδρε σαν άδειο διαλογικό στοιχείο (master signifier), υψίστης θεσμικής σημασίας, για να το γεμίσει ο καθένας που σας συναντά με τη σημασία που αυτός θέλει! Και αυτό ρευστοποιεί τον θεσμό που υπηρετείτε. Είναι λάθος που θα μπορούσε να λάβει τραγικές διαστάσεις, αν η χώρα περάσει στη φάση «ανοιχτής αποσταθεροποίησης». Δεν πρέπει ο ΠτΔ να χρησιμοποιείται σαν δίαυλος κύρους για τη δόμηση και επικοινωνία συνήθως μικροπολιτικών μηνυμάτων προς την ελληνική κοινωνία και διεθνώς. Και αυτό μόνον εσείς μπορείτε να το σταματήσετε.
Αν δεν το πράξετε σήμερα, αύριο, όταν ίσως απαιτηθούν δημιουργικού χαρακτήρα και επείγουσες πρωτοβουλίες σας, δεν θα διαθέτετε την απροκατάληπτη ισχύ και τον αυθεντικό ρυθμιστικό /εναρμονιστικό «μύθο» που θα είναι απαραίτητα.
Σήμερα ο «Ριζοσπάστης» έχει ως κεντρικό τίτλο, μια φράση του Δ. Κουτσούμπα μετά τη συνάντηση που είχε με εσάς: «Ο λαός να επαγρυπνεί για εξελίξεις σε Αιγαίο-Κυπριακό, όξυνση των ανταγωνισμών». Δεν ξέρω ασφαλώς τι ακριβώς συζητήσατε με τον ΓΓ του ΚΚΕ – ο οποίος προς τιμή του δεν ανήκει στην ευρεία κατηγορία που σας «χρησιμοποιεί καταχρηστικά» ως «δίαυλο» – αλλά είναι πρόδηλο πως παράλληλα με τις ριζικές οικονομικού χαρακτήρα αναθεωρήσεις που αφορούν στο status της Ελλάδας, κινούνται πλέον και γεωπολιτικού χαρακτήρα αναθεωρήσεις.
Στο βαθμό που συμβαίνει αυτό κύριε Πρόεδρε, ήρθε η ώρα σας, αλλάξτε τις ρουτίνες σας και προσέξτε ιδιαίτερα τις κουβέντες σας! Πρέπει να επανεξετάσετε τον λόγο σας – έχετε τη δυνατότητα και ικανότητα, καθόσον γνωρίζω, να μιλήσετε χωρίς υπερβολική χρήση στερεοτύπων! Η εποχή και η συγκυρία απαιτούν «επιθέσεις φιλίας και κονστρουκτιβιστικής συνεργασίας» και όχι άμυνα στη βάση εθνικιστικών συμπλεγμάτων ή της εθνικιστικής μυθοπλασίας της ιστορίας – ή/και κούφια λόγια περί ευρωπαϊσμού! Είναι λάθος να παρακολουθήσετε, για παράδειγμα, τον αναθεωρητικό υπαινιγμό του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος εμφανίζεται να βιάζεται να κλείσει τον λογαριασμό του με την ιστορία! Με αυτά που λέει τελευταία περιγράφει το δικό του πολιτικό αδιέξοδο…
Το «δίκιο» της Ελλάδας, που δεν μπορεί να είναι κάτι διαφορικό από το δίκαιο της ισότητας και της ελευθερίας στην ελληνική κοινωνία, δεν βασίζεται μονοδιάστατα στο Διεθνές Δίκαιο, ούτε ασφαλώς στη λεγόμενη «ιστορική μνήμη», αλλά στην πολιτική και διπλωματική επιδεξιότητα, η οποία πρέπει να αποκτήσει διαλογικά θεμέλια στον ελληνικό λαό. Χρειάζεται ψυχραιμία, διορατικότητα, οργάνωση (πολιτική, στρατιωτική, διπλωματική) και πρωτοβουλίες εκτόνωσης με προσοχή στα λόγια και τις επίσημες δηλώσεις και όχι αφορισμοί, αερολογία και εθνικά φορτισμένοι «τσαμπουκάδες»!
Ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς κατά τη χθεσινή συνάντησή του με τον Σεργκέι Λαβρόφ, έδειξε έλλειψη σοβαρότητας λέγοντας σαχλαμάρες του τύπου: «τα σύνορα της καρδιάς μας φτάνουν μέχρι την Ινδία αλλά τα σύνορα της καρδιάς δεν μπορούν να ξεπερνούν τα εθνικά σύνορα». Βλέπετε, αγαπητέ Πρόεδρε, πως θα είστε μάλλον «πολύ χρήσιμος» σε λίγο, όταν θα κληθείτε αντικειμενικά να μαζέψετε τα ασυμμάζευτα, ακόμη και στην εξωτερική μας πολιτική.
Μην επιτρέψετε, λοιπόν, στο πολιτικό προσωπικό να αποδυναμώσει αυτόν τον πιθανό ρόλο σας και στον εαυτό σας να διολισθήσει σε στάσεις και συμπεριφορές που θα σας καταστήσουν μέρος του πολιτικού προβλήματος στην Ελλάδα. Για να μπορέσετε να βοηθήσετε στην επίλυση αυτού του σύνθετου προβλήματος, θα πρέπει να εκφράσετε αυθεντικά τον ελληνικό λαό ως δημοκρατική και κοσμοπολιτική/ευρωπαϊκή οντότητα και όχι να υποστηρίξετε εμμέσως πολιτικαντισμούς και υστερικούς αποπροσανατολισμούς.
Θέλει μέτρο αυτή την περίοδο και ένα δίχτυ αυτοπροστασίας από εκείνους που σας «αγαπούν» και επιδεικνύουν προς το πρόσωπό σας «ιερό σεβασμό». Από τους υπόλοιπους δεν κινδυνεύετε: ούτε εσείς προσωπικά, ούτε ο θεσμός που υπηρετείτε, ούτε εθνικά ή κοινωνικά συμφέροντα!