Γράφει ο Σπύρος Ριζόπουλος
Follow @Sp_Rizopoulos
Τελικώς και με μεγάλη καθυστέρηση, το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο πήρε απόφαση αναφορικά με τις αρχαιότητες που εικάζονται οτι υπάρχουν στον χώρο του Ελληνικού. Με μια εξαιρετικά μετριοπαθή προσέγγιση το ΚΑΣ κήρυξε ως αρχαιολογικού ενδιαφέροντος μόνο τα 300 από τα 5.250 στρέμματα της έκτασης και μάλιστα χωρίς να επιβάλλει περιορισμούς στους όρους δόμησης.
Συνεπώς μόνο έκπληξη μπορεί να προξενούν οι διαρροές του επενδυτή – όπως τις διαβάσαμε στην Καθημερινή – περί «κακής απόφασης» την οποία μάλιστα περιμένουν να δουν και… πόσο κακή είναι. Ας είμαστε δίκαιοι. Είναι λογικό για έναν επενδυτή η εμπλοκή περισσότερων ελεγκτικών υπηρεσιών να δημιουργεί πονοκεφάλους και εκνευρισμούς γιατί φοβάται οτι θα καθυστερήσει ο προγραμματισμός του. Η απαίτηση όμως να καταργηθούν οι νόμοι του κράτους επειδή κάποιος αποφάσισε να κάνει μια επένδυση είναι κάτι που δεν απαντά πουθενά στον σύγχρονο κόσμο.
Δεν καταλαβαίνω συνεπώς γιατί οι νόμοι που ισχύουν για όλους να μην ισχύουν και για τους εν λόγω επενδυτές. Όταν κάποιος αγοράζει ένα οικόπεδο με σκοπό να χτίσει ένα σπίτι, τον επισκέπτεται αρχαιολόγος ο οποίος κάνει δοκιμαστικές τομές. Αυτή είναι η διαδικασία και αυτή πρέπει να εφαρμοστεί.
Δυστυχώς αυτό που είναι ακόμη πιο εξοργιστικό από αυτή τη «μανταμσουσουδίστικη» στάση των επενδυτών, είναι η σπουδή με την οποία κορυφαία στελέχη της Νέας Δημοκρατίας βιάζονται να τοποθετηθούν και να διαρρήξουν τα ιμάτιά τους για την ανικανότητα της κυβέρνησης να τρέξει τις μεγάλες επενδύσεις. Προσωπικά έχω πολλές φορές επωνύμως ασκήσει κριτική σε πλήθος υπουργών για τους χειρισμούς τους στη διαχείριση μεγάλων ιδιωτικών επενδύσεων. Πρέπει όμως να μπορούμε πέρα από την πολιτική ή ιδεολογική αντιπαράθεση να αναγνωρίζουμε αυτό που αποκαλούμε «συλλογικό καλό». Με απλά λόγια δεν μπορεί η απάντηση στην δυσκίνητη γραφειοκρατία να είναι μια νέου τύπου αποικιοκρατία, χωρίς νόμους και κανόνες.
Πάμε τώρα στην ουσία του πράγματος. Ακριβώς επειδή αυτά τα χώματα είναι πανάρχαια, δεν αποτελεί έκπληξη οτι σκάβοντας μερικά μόνο μέτρα οπουδήποτε, μπορεί κανείς να εντοπίσει αρχαιότητες. Αυτό το ξέρουν όλοι. Για αυτό το λόγο επεμβαίνει η Αρχαιολογία προκειμένου να εντοπίσει, να φωτογραφήσει και να τεκμηριώσει τα ευρήματα. Πολλές φορές μάλιστα, τα αρχαία που δεν κρίνονται ως ιδιαίτερα σημαντικά επιχωματώνονται προκειμένου να συνεχίσει το δημόσιο ή ιδιωτικό έργο, αφού βεβαίως αποτυπωθεί η θέση τους και αφαιρεθούν τα κινητά ευρήματα. Έτσι κατασκευάστηκαν το μετρό, δρόμοι και κτήρια σε όλες τις προηγούμενες δεκαετίες.
Θα μου πείτε το Ελληνικό όσο λειτουργούσε ως αεροδρόμιο δεν είχε αρχαία από κάτω; Πώς επετράπη να κατασκευαστεί μια τόσο βαριάς όχλησης εγκατάσταση χωρίς να τεκμηριωθούν οι αρχαιότητες; Να ξεκαθαρίσουμε κάτι – συμψηφισμός στο έγκλημα δεν υπάρχει. Αν για λόγους μείζονος δημοσίου συμφέροντος κρίθηκε τη δεκαετία του ’60 οτι πρέπει να πάει στην άκρη η Αρχαιολογία για να γίνει ένα μεγάλο έργο γρήγορα, αυτό δεν σημαίνει πως τώρα που πρόκειται να γίνει μια εμβληματική ανάπλαση, η οποία μάλιστα καθυστέρησε 16 χρόνια, πρέπει να κάνουμε τα ίδια λάθη. Άλλωστε από το ρεπορτάζ προκύπτει οτι το ΚΑΣ έλαβε υπόψιν προηγούμενες εισηγήσεις για την εν λόγω περιοχή, η οποία προφανώς και κατά την κατασκευή του αεροδρομίου είχε θεωρηθεί αρχαιολογικού ενδιαφέροντος.
Ας αντιστρέψουμε όμως το επιχείρημα. Λίγα μέτρα πιο πάνω από το Ελληνικό υπάρχει το Κέντρο Πολιτισμού του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, για το οποίο παραμιλάει όλη η Αθήνα. Εκεί, κατά την περίοδο της κατασκευής βρέθηκε μια νεκρόπολη, ένα εντυπωσιακό αρχαϊκό νεκροταφείο με 1.500 ανθρώπινους σκελετούς, μεταξύ των οποίων και οι περίφημοι «Δεσμώτες» η εκτέλεση των οποίων συνδέεται με το Κυλώνειον Άγος. Στην περίπτωση αυτή το Ίδρυμα Νιάρχος όχι μόνο ενέταξε τις αρχαιότητες στο έργο αλλά χρηματοδότησε γενναία την ανάδειξη αυτού του μοναδικού θησαυρού που δίνει νέες αναγνώσεις στην ιστορία της Αρχαίας Αθήνας. Γιατί λοιπόν τόση νευρικότητα στην Lamda και τους άλλους επενδυτές; Μόνο προς το συμφέρον τους είναι η ανεύρεση τέτοιων θησαυρών.
Τώρα που όλα τακτοποιήθηκαν φτάνουμε στο σημείο μηδέν, μιας και τελείωσαν οι δικαιολογίες.
Moment of truth κύριοι επενδυτές. Ήρθε η ώρα να αποδείξετε πόσο πιστοί είστε στο project.