Ήρθε η ώρα η Χεζμπολάχ να παραδώσει το οπλοστάσιό της στον λιβανέζικο στρατό, αφήνοντας τη χώρα να πάρει ανάσα και τους θεσμούς να επιστρέψουν στην κανονικότητα. Κατά τη γνώμη του, αυτό είναι που περιμένουν οι Λιβανέζοι.
Του Antoine Basbous
Τι κατόρθωμα: έχοντας μόλις γεννηθεί το 1979, η Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν εξήγαγε την επανάστασή της στον Λίβανο το 1982. Η εισβολή του Ισραήλ στη Γη των Κέδρων, προκειμένου να διαλύσει το κράτος της PLO που είχε εγκατασταθεί στα σύνορά του για να το παρενοχλεί, έδωσε στην Τεχεράνη την αφορμή να αναπτυχθεί και να ριζώσει στο Λίβανο, στο όνομα του αγώνα κατά του σιωνιστή εισβολέα. Αμέσως, οι pasdaran στάλθηκαν για να εκπαιδεύσουν και να στρατολογήσουν τους νεαρούς νεοσύλλεκτους. Τους συνόδευαν κληρικοί, οι μουλάδες, οι οποίοι άρχισαν να μεταφέρουν στον Λίβανο τους ιρανικούς κοινωνικούς και ενδυματολογικούς κώδικες για τις γυναίκες και να παραμερίζουν την παραδοσιακή άρχουσα τάξη υπέρ της δικής τους κάστας.
Οι ιρανικές οδηγίες εφαρμόστηκαν σύντομα στο πεδίο. Το 1983, ο Χομεϊνί υπέγραψε το διάταγμα για τη δημιουργία της Χεζμπολάχ και έδωσε μια νέα ταυτότητα στους στρατολογημένους Pasdaran που δρούσαν υπό τη σημαία της οργάνωσης Ισλαμική Τζιχάντ. Τον Απρίλιο του ίδιου έτους, η Χεζμπολάχ κατέστρεψε την αμερικανική πρεσβεία στη Βηρυτό (64 νεκροί), στη συνέχεια, τον Οκτώβριο, το αρχηγείο των πεζοναυτών (241 νεκροί) και το κτίριο Ντρακάρ (58 Γάλλοι στρατιώτες σκοτώθηκαν). Στη συνέχεια απήγαγε μια σειρά από δυτικούς δημοσιογράφους, διπλωμάτες και υπαλλήλους του Ερυθρού Σταυρού. Οι Αμερικανοί αποχώρησαν, οι Γάλλοι έσκυψαν το κεφάλι και η στρατιωτική και πολιτιστική επιρροή της Δύσης έφτασε στο τέλος της, για να αντικατασταθεί από εκείνη της Ισλαμικής Δημοκρατίας.
Ξεκίνησε μια συστηματική εκστρατεία υπονόμευσης, με τους θεσμούς να αντιγράφονται από το Κόμμα του Θεού, σε συνεργασία με τον σύμμαχο της Συρίας που κατέχει τον Λίβανο. Μετά από μια φάση στρατιωτικής εδραίωσης απέναντι στο Ισραήλ και πολιτικής και κοινωνικής εδραίωσης στη χώρα, ήρθε η ώρα να σαρώσουν και τα τελευταία εμπόδια για τον απόλυτο έλεγχο. Ο Ραφίκ Χαρίρι, εν ενεργεία πρωθυπουργός και φίλος του Ζακ Σιράκ, του Τζορτζ Μπους και του Γκέρχαρντ Σρέντερ, ανατινάχθηκε από 1,2 τόνους εκρηκτικών το 2005. Περίπου είκοσι υπουργοί, βουλευτές, στρατηγοί, δημοσιογράφοι και αντίπαλοι σκοτώθηκαν κατά τη διαδικασία.
Φοβισμένος, ο Λίβανος υπέκυψε σε μια τέτοια τρομοκρατία και η Χεζμπολάχ ξεδίπλωσε άνετα την κυριαρχία της πάνω στη χώρα και τους πόρους της. Η πολιτική τάξη, η διοίκηση και οι επιχειρηματίες συνεργάζονται από ιδιοτέλεια ή δειλία. Η Εκκλησία, η οποία θα έπρεπε να έχει παίξει το ρόλο της ηθικής πυξίδας για την υπεράσπιση της εθνικής κυριαρχίας, σιωπά επειδή κάποιοι από τους ηγέτες της είναι «δεσμευμένοι».
Η Χεζμπολάχ ελέγχει το λαό, τους θεσμούς, τα σύνορα, τα οικονομικά, τη διοίκηση και το στρατό. Η κάθοδος στην κόλαση επιταχύνθηκε. Την προεδρία της Δημοκρατίας, που έμεινε κενή μεταξύ 2014 και 2016 και από το 2022, κατέχει στην πραγματικότητα ο γενικός γραμματέας του κόμματος, Χασάν Νασράλα. Ο Νασράλα δεν κυβερνά εκ μέρους του Λιβάνου, αλλά επιμένει δημοσίως ότι είναι «στρατιώτης στον στρατό του valiy-e faqih», του ιρανικού ανώτατου οδηγού. Η Τεχεράνη υπερηφανεύεται ανοιχτά ότι ελέγχει τέσσερις αραβικές πρωτεύουσες: τη Δαμασκό, τη Βαγδάτη, τη Σαναά και τη… Βηρυτό. Η συνέπεια αυτής της ανοιχτής αποικιοκρατίας είναι ότι η Χεζμπολάχ είναι αυτή που αποφασίζει για την ειρήνη του πολέμου, ενώ ο τακτικός στρατός δεν είναι παρά μια εφεδρεία. Υπό τις οδηγίες της Τεχεράνης, το κόμμα σώζει το καθεστώς Άσαντ στη Συρία, δημιουργεί «θυγατρικές» στο Ιράκ και διδάσκει στους Χούτι στην Υεμένη πώς να χειρίζονται πυραύλους.
Μέσα σε σαράντα χρόνια, ο Λίβανος έχει γίνει μια ιρανική επαρχία και μια πλατφόρμα για την επέκτασή του. Έτσι, όταν ήρθε η εντολή από την Τεχεράνη να εφαρμοστεί η έννοια της «ενότητας των μετώπων» που επινόησε ο αείμνηστος στρατηγός Σουλεϊμανί, ο Νασράλα φυσικά δεν συμβουλεύτηκε κανέναν για να ανακοινώσει ότι η πολιτοφυλακή του θα πήγαινε σε πόλεμο εναντίον του Ισραήλ για να ανακουφίσει τη Χαμάς στη Γάζα!
Η στρατηγική λειτούργησε από τον Οκτώβριο του 2023 έως τον Ιούλιο του 2024, πριν γυρίσει μπούμερανγκ στους εμπνευστές της. Με τις στοχευμένες και θεαματικές εξοντώσεις στελεχών του «άξονα της αντίστασης» που πραγματοποίησε το Ισραήλ από το φετινό καλοκαίρι, το Ιράν έχει έρθει αντιμέτωπο με τα όρια της στρατηγικής του για πόλεμο φθοράς. Προτιμώντας να αναζητήσει κοινό έδαφος με τη Δύση παρά να διακινδυνεύσει έναν καταστροφικό άμεσο πόλεμο, η Τεχεράνη, χωρίς να προειδοποιήσει τους δορυφόρους της που θυσιάστηκαν στο βωμό των ανώτερων συμφερόντων της Περσίας, πήγε στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ όπως πάει κανείς στην Κανόσα.
Ως αποτέλεσμα, η στρατιωτική πτέρυγα της Χαμάς αργοπεθαίνει και, παρ’ όλες τις τυμπανοκρουσίες της, η Χεζμπολάχ βρέθηκε ανίσχυρη απέναντι σε μια ισραηλινή πολεμική μηχανή που έχει διεισδύσει βαθιά στις τάξεις της και έχει ντοπαριστεί με τεχνητή νοημοσύνη. Για να αποτρέψει το Ισραήλ να επιτεθεί στο πυρηνικό του πρόγραμμα και να συμπαρασύρει μαζί του και τις Ηνωμένες Πολιτείες, το Ιράν φέρεται ευγενικά σαν αρνί και ζητά την άρση των κυρώσεων και την επιστροφή των αμερικανικών επενδύσεων. Τίποτα δεν αποκλείει την ίδια την ύπαρξη της Χεζμπολάχ να μπει στο μίγμα. Τα συνθήματα «Θάνατος στο Ισραήλ! Θάνατος στην Αμερική», που τόσο συχνά φωνάζουν στην Τεχεράνη, δεν μπορούν να συγκριθούν με την πραγματική πολιτική. Εκτός αν αυτή η διπλωματική ακολουθία ενός περιορισμένου και μετανιωμένου Ιράν δώσει τη θέση της, μετά τις αμερικανικές εκλογές, στην επιστροφή σε ισχύ του πολεμοχαρή πασδαράν;
Όπως και να ‘χει, αυτή είναι μια κατάλληλη στιγμή για να κάνουμε έναν απολογισμό του ολέθριου στραγγαλισμού του Ιράν στη Γη των Κέδρων μέσω της Χεζμπολάχ: πλήρης χρεοκοπία, θεσμοθετημένη διαφθορά, χάος, καταστροφή, φτώχεια σε μαζική κλίμακα… Η εγκατάλειψη του εύθραυστου Λιβάνου, ο οποίος ακροβατεί ανάμεσα σε πολλές περιφερειακές «τεκτονικές πλάκες», στις καταστροφικές ορέξεις των γειτόνων του θα ήταν σαν να επενδύει στην επιδείνωση του χάους στη Μέση Ανατολή. Ήρθε η ώρα η Χεζμπολάχ να παραδώσει το οπλοστάσιό της στον λιβανέζικο στρατό, αφήνοντας τη χώρα να πάρει ανάσα και τους θεσμούς να επιστρέψουν στην κανονικότητα.
Αυτό είναι που περιμένουν οι Λιβανέζοι, καθώς μια τοπική δημοσκόπηση στα μέσα Αυγούστου έδειξε ότι στη συντριπτική τους πλειοψηφία τάσσονται υπέρ της καταπολέμησης της διαφθοράς και εχθρικά απέναντι σε έναν πόλεμο κατά του Ισραήλ – το ακριβώς αντίθετο από το πρόγραμμα της Χεζμπολάχ. Η Χεζμπολάχ φαίνεται να ποντάρει σε ένα αντανακλαστικό της ιερής ενότητας απέναντι στην ισραηλινή επίθεση, αλλά δεν είναι βέβαιο ότι αυτό το επιχείρημα, μόλις περάσει η οργή για την επίθεση, θα έχει αποτέλεσμα σε έναν εξοργισμένο πληθυσμό που αρχίζει να ασκεί ανοιχτή κριτική στο κόμμα. Προς το παρόν, υπάρχει μια επιτακτική ανάγκη: ο στρατός, ενισχυμένος από ένα απόσπασμα της UNIFIL, να αναπτυχθεί αποτελεσματικά σε όλα τα σύνορα για να ελέγξει τη διακίνηση όπλων, ναρκωτικών και διεισδυτών. Είναι επιτέλους καιρός να δοθεί ο Λίβανος πίσω στους Λιβανέζους προστατεύοντάς τους από μια τόσο εχθρική γειτονιά.
